Biquipedia

Ilesia de Sant Chuan d'os Panez de Zaragoza

(Reendrezau dende Ilesia de Sant Chuan d'os Panetz)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A Ilesia de Sant Chuan d'os Panez ye un templo u ilesia de culto catolico de estilo barroco situato en Zaragoza, Aragón. Se troba a man d'a Plaza d'o Pilar —u Plaza d'as Seus— y d'a Fuent d'a Hispanidat. Tamién se troba amanata a o Torretón d'A Zuda. A suya localización exacta ye: c/ de Salduba, 3, Plaza d'o Pilar, Zaragoza. Ye Bien d'Intrés Cultural y Molimento Nacional.

Ilesia de Sant Chuan d'os Panez
Situación cheografica
Estato
País
'
Situación Zaragoza, Aragón
Adreza
Coordenatas 41°39′27″N 0°52′52″U
Archidiocesi Zaragoza
Diocesi
Arcipestrau
Información cheneral
Advocación Sant Chuan Baptista
Culto Ilesia catolica
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Ilesia
Estilo Barroco
Función
Catalogación Bien d'Intrés Cultural
Materials
Construcción
Construcción Sieglo XVI-1725
Fundador Vicente de Oña
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez ubicada en Aragón
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez en Aragón

A suya construcción remató en 1725, coincidindo con o periodo de mayor esplendor d'o barroco en a ciudat y l'animo de millorar las alavez decadents muestras d'atros estilos —gotico y mudéchar—, lo que fació que s'esviellasen as seus d'o Salvador y d'o Pilar. A principal enchaquía d'a renovación estió substituyir a destruita ilesia d'a Orden de Sant Chuan de Cherusalem.

Historia editar

A Orden de Sant Chuan de Cherusalem s'asentó en Zaragoza entre os sieglos XII y XIII.[1] Ta marcar a suya presencia, facioron construyir una ilesia en o puesto a on que sieglos dimpués se trobaría a Ilesia de Sant Chuan d'os Panez,[2] dita asinas en honor a Sant Chuan de Cherusalem, patrón d'a orden.[3] Manimenos, en primerías d'o sieglo XVI a ilesia fue cremata en un incendio, que destruyó a mayoría de l'archivo eclesiastico y a mayor parti d'o tresoro d'a ilesia, conservando-se nomás o calvario d'o sieglo XVI. Dimpués d'iste desastre, os ciudadans de Zaragoza decidioron edificar una nueva ilesia en o puesto a on que se trobaba o templo d'a Orden.

A edificación de Sant Chuan d'os Panez prencipió a meyatos d'o sieglo XVI, dimpués d'haber-se aprebato o prochecto de construcción. O principal promotor d'a construcción estió o Gran Castellano d'Amposta Vicente de Oña. Dimpués de cuantas contumancias, Francisco Gaspar Lafriguera remató as obras feitas en o solar romanico y a iglesia se consagró en 1725.

En 1933 a ilesia fue declarata Molimento Historico-Artistico d'intrés nacional y en 1935 tenío un incendio. Dende 1960, o gubierno —como ha feito con atros molimentos d'a ciudat— prencipió plans ta esviellar Sant Chuan d'os Panez, mas que mas ta tornar a suya color y textura natural a las parez. Entre atras cosas, s'han limpiato as pilastras y adornos d'estuco.

 
Vista d'a torre octogonal, muestra d'o mudéchar aragonés d'o sieglo XVI combinato con l'arte renaixentista.

Descripción editar

En Sant Chuan d'os Panez se troba una torre octogonal feita con ladriello, que conta con una curiosa inclinación parellana a la d'a Torre de Pisa. Ista torre fue edificata en o sieglo XVI, estando un d'os primers elementos en construyir-se. A suya influencia ye mas que mas mudéchar aragonés con un toque renaixentista. Ye rematata por un chapitel bulboso y a suya forma ye una mica inclinata enta o Pilar.

Existe una portalada barroca de dos cuerpos. En o primero se troba una hornacina con a imachen d'o santo patrón d'a ilesia, Sant Chuan Baptista, de talla barroca.

O segundo cuerpo d'o frontispicio consta d'un sencillo arco de meyo punto, pilastras a os cantos. Finalment ye rematata por un frontón recto que tien un oculo.

En l'interior no existe cosa que pueda remerar o pasato romanico d'a ilesia. O templo s'articula en tres naus d'igual grandaria y altaria. As suyas bovedas son decoratas a la barroca d'o sieglo XVII, con forma de lunetos. A cupula se troba sobre o crucero y sobre o sulero se troban dispersas cuantas cruces de Malta, en clarisma alusión a l'origen maltesco d'ista iglesia en haber estato a Orden de Sant Chuan de Cherusalem —filial d'a de Malta— mecenas d'a suya primitiva construcción.

 
Interior d'a ilesia.

A verticalidat implicita de Sant Chuan d'os Panez se contrimuestra en as grans pilastras de ladriello caravista situatas en a frontera. D'arquitectura clasica, constituyen una important muestra de l'arte clasico en Aragón.

O crismón d'a ilesia editar

Ye l'unico que s'alza de l'antiga ilesia romanica. Seguntes Matarredona-Olañeta, o crismón ye d'estilo navarro y fue feito entre os sieglos XII y XIII. Se troba sobre a clau de meyo punto d'a portalada sud d'o templo, especificament en una dovela. Un aro dorato circumscribe o finament decorato crismón y un lazo achunta os suyos brazos. As letras alfa y omega son talladas en posición ortodoxa mientres que a grafía «P» leva inscrita una tilla. A «S» ye rodiata de flors de lis que se porlongan en os suyos extremos.

Galería editar

Bibliografía editar

  • 100 motivos para enseñar tu ciudad. Conoce la Zaragoza monumental folleto editato por a Casa d'a Villa de Zaragoza
  • Fatás, Guillermo, (coord.) Guía histórico-artística de Zaragoza, Concello de Zaragoza (Servicio d'acción cultural), 1991. ISBN 84-86807-76-X.
  • Izquierdo, Pascual, Guía total. Zaragoza, Madrit: Anaya, 2006 ISBN 84-9776-256-7

Referencias editar

  1. ↑ LEDESMA RUBIO, María Luisa: La encomienda de Zaragoza de la Orden de San Juan de Jerusalem y la desamortización de sus bienes, Zaragoza, 1986. ISBN 84-7479-465-X.
  2. ↑ Ledesma Rubio, p.507.
  3. ↑ Ledesma Rubio, p.508.

Vinclos externos editar

Obteniu de "https://an.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilesia_de_Sant_Chuan_d%27os_Panez_de_Zaragoza&oldid=2042352"