Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Un frigorifico u nevera ye un electrodomestico que sirve pa conservar productos a una temperatura amanada a o punto de conchelación, por un regular alto u baixo a 4 °C.

Una nevera

Historia editar

O ser humán siempre ha buscau recursos pa conservar os alimentos y bien luego descubrió que a fredor en yera un buen conservador. A invención d'o frigorifico estió una revolución en os sistemas de conservación. Ye o puesto habitual a on se deixa o minchar fresco como a carne y as bebidas pa poder guardar-los a una temperatura que los conserve mas tiempo en estar consumible. Tamién sirve como paso intermeyo pa desconchelar lo que bi ha almadazenau en o conchelador.[1]

Os primers frigorificos domesticos no funcionaban con electricidat, se bi heba de ficar una barra de chelo que se vendeba en establimientos especializaus y cuan se regalaba se'n heba de meter una atra y quitar-ne l'augua.

O inventor d'o frigorifico estió Charles Tellier en l'anyo 1876 y ixe mesmo anyo se podió transportar carne de Sudamerica enta Europa.

O liquido emplegau no ha estau siempre o mesmo: d'antis mas s'emplegaban substancias que pudiban y yeran periglosas como l'amoniaco, dica que en l'anyo 1931 se fació servir por primera vegada un liquido dito freón que aparentment no cheneraba problemas. L'uso d'istas substancias s'implantó de manera cheneralizada dica que se descubrió que produciban efectos nefastos en a capa d'ozono. En 1992 Greenpeace promovió materials que no alterasen a capa d'ozono.

Funcionamiento editar

O funcionamento d'o frigorifico se basa en os fenomenos d'evaporación y condensación d'una substancia. Un liquido dito refricherant circula por un conducto que bi ha en l'interior d'o frigorifico. Pa evaporar-se, o liquido absorbe calor y aire d'os alimentos de l'interior d'o frigorifico. O vapor que s'ha formau circula por os chicoz tubos finos en un compresor, que funciona a traviés d'un motor electrico, comprime o vapor, que s'enfria y se licua pasando por o radiador que bi ha en l'exterior d'o frigorifico. Ye en iste proceso que sale a l'exterior a calor que heba adquiriu iste liquido, que torna a fer iste proceso.

Referencias editar

  1. (ca) "Aliments a sol i serena". Xavier Valls. Sàpiens, Barcelona. Num. 122, noviembre de 2012. Pach. 22. ISSN 1695-2014