Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Urraca Ferrández
Reina consort de Navarra y Leyón y contesa consort d'Aragón


951-956
Predecesor Urraca Sánchez
Succesor Teresa Ansúrez
958-960
Predecesor Teresa Ansúrez
Succesor Teresa Ansúrez
Naixencia ?
Muerte 1007
Enterreco Covarrubias
Conchuche/s Sancho Garcés II de Navarra
Ordonyo III de Leyón
Ordonyo IV de Leyón
Pai Ferrán González
Mai Sancha de Pamplona

Urraca Ferrández (?-1007) estió una noble castellana dos vegadas reina consort de Leyón, por o suyo matrimonio con Ordonyo III (951-956) y Ordonyo IV (958-960) y reina consort de Navarra y contesa consort d'Aragón (970-994) por o suyo matrimonio con Sancho Garcés II. Yera filla d'o conte Fernán González y de Sancha de Pamplona.

Matrimonios y descendencia editar

Siguiendo a politica de matrimonios de conveniencia de su pai Fernán González, en 941 se casa en primeras nupcias con Ordonyo III de Leyón,[1].[2][3][4] fillo de Remiro II de Leyón. D'iste matrimonio naixioron:

Tornó a casar-se por segunda vegada en 958 con Ordonyo IV, rei de Leyón. A traviés d'iste enlace o rei mira de lechitimar o suyo poder. D'iste matrimonio naixioron dos fillos d'os que se conixe o nombre d'uno d'éls:[6][7]

  • García, fue entregau como rehén por su pai a o califa Alhakén II cuan Ordonyo IV viachó enta Córdoba ta sinyar un tractau d'amistanza.

Se casó por tercera vegada en 962 con Sancho Garcés II de Pamplona, naixiendo d'iste matrimonio:

  • García Sánchez (994-1000),[8][9] rei de Pamplona y conte d'Aragón, casau con Ximena Ferrández.
  • Remiro de Pamplona (m. 992).[9]
  • Gonzalo de Pamplona (m. 997). O suyo chirman, o rei García Sánchez, primero metió a su mai Urraca a o mando d'o condau d'Aragón y dimpués a o suyo chirmán Gonzalo qui con o títol de regulus gubernó o condau con una «chicota cort condal de caballers d'a tierra.»[9]
  • Urraca de Pamplona a Vascona, entregada en 982 a Almanzor, adoptó o nombre arabe d'«Abda». Antis d'ingresar en un convento le dió un fillo, Abderramán, dito «Sanchuelo» por que se pareixeba a su güelo Sancho.[8][10]

Sepoltura editar

Dimpués d'a suya muerte, o cadáver d'a reina Urraca fue apedecau en a colechiata de Covarrubias. En unas piedras pintadas de royo y azul, baixo as siglas D.O.M. y as armas reyals, apareixe a siguiente inscripción esculpida en letras latinas en o sieglo XVII:

DEBAJO DE ESTE ALTAR MAYOR, EN LA SEPULTURA DE LA MANO SINIESTRA, IACE DOÑA URRACA, MUGER DE DON ORDOÑO EL TERCERO, REY DE LEÓN. HIJA DEL GRAN CONDE FERNÁN GONZÁLEZ. FUE EN LA ERA DE MIL Y TRES Y EN LA DE EN MEDIO IACE LA YNFANTA DOÑA URRACA, HIJA DEL CONDE GARCÍ FERNÁNDEZ, A LA CUAL SU PADRE DIÓ ESTA YGLESIA E YNFANTAZGO DE COBARRUBIAS ERA 1016. E SUCEDIO EN EL POR TIEMPO LA YNFANTA DOÑA SANCHA, HIJA DEL EMPERADOR DON ALONSO, QUE YACE A LA MANO DERECHA. LA QUAL CON EL ABAD Y CAVILDO QUE ENTONCES ERAN POBLARON ESTA VILLA CON LOS FUEROS QUE AORA TIENE. ERA 1186.[11]

As suyas restos reposan en un sepulcre de piedra, colocau en o presbiterio d'a colechiata. O sepulcre apareixe cubierto con una tapa a dos vertiente y con o escudo de Castiella y León en os frentes d'o sepulcro.[11]

Referencias editar

  1. Encara que o bispe don Pelayo diz que fue repudiada por iste, pareixe que iste dato ye falso
  2. Ceballos-Escalera, 2000, pach. 84
  3. Ceballos-Escalera,2000, pach. 158-159
  4. Rodríguez Fernández, 1982
  5. Ceballos-Escalera, 1954, pach. 159
  6. Ceballos-Escalera, 1954, pach. 121-122
  7. Ceballos-Escalera, 1954, pach. 160
  8. 8,0 8,1 Martínez Diez, 2007, pach. 29
  9. 9,0 9,1 9,2 Martínez Diez, 2007, pach. 36
  10. Martínez Diez, 2005, pach. 525 y 604, tomo II
  11. 11,0 11,1 Arco y Garay, 1954, pach. 156

Bibliografía editar

Vinclos externos editar


Predecesora:
Urraca Sánchez
Reina consort de Leyón
951-956
Succesor:
Teresa Ansúrez
Predecesora:
Tresa Remíriz
Reina consort de Navarra
970-994
Succesor:
Ximena Ferrández
Predecesora:
Tresa Remíriz
Contesa consort d'Aragón
970-994
Succesor:
Ximena Ferrández