Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Un satelite natural (u tamién clamata luna) ye un cuerpo celeste que orbita arredol d'una planeta.[1] Cheneralment o satelite ye mas chicot y acompanya a la planeta en a suya orbita arredol d'a suya estrela O satelite natural se diferencia d'o satelite artificial, en que iste zaguer ye un obchecto que chira arredol d'a Tierra, a Luna u cualques planetas y que ha estau fabricau per o ser humán.

Cuan un satelite natural orbita una exoplaneta se gosa clamar exoluna.

Si dos obchectos poseyen masas semellants, se gosa charrar de sistema binario en cuenta d'un obchecto primario y un satelite. Per eixemplo en o caso d'a Luna, que tiene una masa aproximada a 1/81 d'a masa d'a Tierra, podría considerar-se como un sistema de dos planetas que orbitan chuntos (sistema binario de planetas). Tamién ye lo caso de Plutón y lo suyo satelite Caront. O criterio habitual pa considerar un obchecto como satelite ye que lo centro de masas d'o sistema formau per los dos obchectos sía dentro de l'obchecto primario.

En o nuestro sistema solar, os satelites prenen os suyos nombres de personaches d'a mitolochía, fueras d'os d'Urano que son personaches de diferents obras de William Shakespeare.

Per extensión se diz lunas a los satelites d'atras planetas. Por ixo se diz «os satelites de Chupiter», pero tamién, «as lunas de Chupiter».

Satelites naturals en o sistema solar editar


Obchecto astronomico N.º satelites Nombres
Tierra 1 Luna
Marte 2 Phobos y Deimos
Chupiter 64 Adrastea, Aitné, Amaltea, Ananké, Aedea, Arce, Autonoe, Caldona, Calé, Calice, Calirroe, Calisto, Carmé, Carpo, Cilene, Elara, Erinome, Euante, Eukelade, Euporia, Euridome, Europa, Ganimedes, Harpalice, Hegemone, Heliké, Hermipé, Herse, Himalia, Io, Isonoé, Kallichore, Kore, Leda, Lisitea, Megaclite, Metis, Mnemea, Ortosia, Pasífae, Pasítea, Praxidice, Sinope, Spondé, Taigete, Tebe, Temisto, Telxinoe, Tione, Yocasta, S/2000 J 11, S/2003 J 2, S/2003 J 3, S/2003 J 4, S/2003 J 5, S/2003 J 9, S/2003 J 10, S/2003 J 12, S/2003 J 15, S/2003 J 16, S/2003 J 18, S/2003 J 19, S/2003 J 23, S/2010 J 1, S/2010 J 2, S/2011 J 1 y S/2011 J 2
Saturno 62 Aegir, Albiorix, Anthe, Atlas, Bebhionn, Bergelmir, Bestla, Calipso, Dafne, Dione, Egeón, Encelado, Epimeteu, Erriapo, Farbauti, Febe, Fenrir, Fornjot, Greip, Hati, Helena, Hiperión, Hyrokkin, Ijiraq, Chano, Chapeto, Charnsaxa, Kari, Kiviuq, Loge, Metone, Mimas, Mundilfari, Narvi, Paaliaq, Palene, Pan, Pandora, Pollux, Prometeu, Rea, Siarnaq, Skadi, Skoll, Surtur, Suttungr, Tarqeq, Tarvos, Telesto, Tetis, Thrymr, Titán, Ymir, S/2004 S 7, S/2004 S 12, S/2004 S 13, S/2004 S 17, S/2006 S 1, S/2006 S 3, S/2007 S 2, S/2007 S 3, S/2009 S 1
Urano 27 Ariel, Belinda, Bianca, Calibán, Cordelia, Cresida, Cupido, Desdemona, Francisco, Ferdinando, Chulieta, Mab, Margalida, Miranda, Oberón, Ofelia, Perdita, Porcia, Prospero, Puck, Rosalinda, Setebos, Sicorax, Stefano, Titania, Trinculo y Umbriel
Neptuno 14 Despina, Galatea, Halimede, Laomedeia, Larisa, Nayade, Nereida, Neso, Proteu, Psamate, Sao, Hippocamp,Talassa y Tritón
Plutón 5 Caront, Nicte, Hidra, Kerberos y Styx
Makemake 1 MK2
Eris 1 Disnomia
Haumea 2 Hi'iaka y Namaka.
Orcus 1 Vanth
Quaoar 1 Weywot

Referencias editar

  1. (en) Joseph A. Angelo Jr. Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, 2006, ISBN 978-0-8160-5330-8, p.412


O Sistema
Solar
 
Planetas · Nanas Sol · Mercurio · Venus · Tierra · Marte · Ceres · Chupiter · Saturno · Urano · Neptuno · Orcus · Plutón · Haumea · Quaoar · Makemake · Gonggong · Eris · Sedna