Realgar

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Realgar
Fanerocristal de realgar
Caracteristicas chenerals
Categoría:	Sulfuros (minerals)
Clase:	02.FA.15a
Formula quimica:	As4S4
Propiedatz fisicas
Color:	Roya escura, roya-narancha
Raya:	Roya a roya-narancha
Lustre:	Adamantín
Sistema cristalín:	Monoclinico
Habito:	Masivo, granular, prismatico estriau
Trencadura:	concoidal
Dureza:	1,5-2
Densidat:	3,56

O realgar ye un mineral d'o grupo d'os sulfuros con formula As₄S₄ que cristaliza en o sistema monoclinico. A suya color ye roya escura u roya-narancha y a color d'a suya raya tamién roya-narancha, u simplament roya. A suya dureza ye varía entre 1,5 y 2 en a escala de Mohs. A suya densidat ye 3,56 g/cm. O suyo habito cristalín puet estar masivo, granular u en prismas estriaus.

Etimología

Cuan a luz d'o sol li pega muito tiempo o realgar se desintegra convertindo-se en un polvo royenco-amarillenco.

A denominación de realgar se troba ya en textos comercials escritos en aragonés medieval por fer-se servir en medicina, y ye l'adaptación dende l'arabe hispano rahdj al-ġār (رهج الغار, literalment "polvo d'espluga"), transmesa talment dende o catalán. As actas d'o proceso de corz d'Alcanyiz de 1436 que regulan os peaches documentan l'uso d'a parola realgar en os peache de localidaz como Zaragoza y Uncastiello.