Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A queimada ye una bebida alcoholica gallega, d'orichen desconoixito y atributo popularment por un regular a orichens celtas; o suyo consumo ye docuentau dende meitat d'o sieglo XX y rodiato de tradicions. Mientres se fa se prenuncia un conchuro ta protecher contra "maldaus" y ta mantener os espritos y atros sers endinos luent de qui en bebe.

Queimada fendo-se
Conchuro

Tradición editar

O ritual d'a preparación ye dirichito a aleixar os espritos endinos que, seguntes a tradición aguaitan a os hombres y mullers ta prebar de dar-lis maldato y malmeter-los, bien siga por diversión, por venganza u por cualsiquier atra enchaquia. Cualsiquier ocasión ye buena ta realizar una queimada: una fiesta, reunions familiars u d'amigos. Dezaga d'a cena, en a escuridat d'a nuei (que ye un d'os millors intes ta fer-la), os participants s'achuntan arredol d'o cazolet en cual se fa, preferiblement con as luces apagatas, ta puyar os corazons y estretir os ligallos d'amistanza. Un d'éls s'encarga de dar-li o toque final mientres prenuncia o conchuro devantando un cullar con o liquido en flamas y dixando-ne cayer poquet a poquet en o recipient.

Ingredients editar

Os suyos ingredients prencipals son l'auguardient y o zucre, a os que a ormino se li adhibe a pela d'un limón u narancha, bels grans de café sin de molturar. Bi ha chent que tamién adhibe trozos de manzana, ugas u bel atro ingredient seguntes a tradición d'a comarca.

Preparación editar

En un cazolet de bardo cueto (bi ha cazolez especials ta fer a queimada) s'adhibe l'auguardient en proporción d'unos 120 gramos de zucre por cada litro d'auguardient y a resta d'ingredients.

En un recipient mas chicot (a sobén o cullar con o cual ye rechirata) a parti se culle una chicota cantidat de queimada, sin de limón ni café, y li se preta fuego. Cuando ye cremando se i mete o cullar en o recipient gran dica que s'estendilla por toda a superficie. Dimpués se rechira a moniquet, dixando que puyen as flamas de l'alcohol. Se contina rechirando dica que se consume l'alcohol y o fuego d'a queimada s'amorta, a ormino dixando los cantos, que no'n s'han amortato. A lo remate d'iste enanto se recita o conchuro.

A queimada ye servita calient, incluyindo toz os ingredients.

"Conchuro" u "Esconchuro" editar

Iste ye o conchuro en gallego que se ha de dicir mientres se fa a queimada:

Mouchos, coruxas, sapos e bruxas.
Demos, trasgos e diaños,
espritos das nevoadas veigas.
Corvos, pintigas e meigas:
feitizos das manciñeiras.
Podres cañotas furadas,
fogar dos vermes e alimañas.
Lume das Santas Compañas,
mal de ollo, negros meigallos,
cheiro dos mortos, tronos e raios.
Oubeo do can, pregón da morte;
fuciño do sátiro e pe do coello.
Pecadora lingua da mala muller
casada cun home vello.
Averno de Satán e Belcebú,
lume dos cadavres ardentes,
corpos mutilados dos indecentes,
peidos dos infernales cús,
muxido da mar embravecida.
Barriga inútil da muller solteira,
falar dos gatos que andan a xaneira,
guedella porca da cabra mal parida.
Con este fol levantarei
as chamas deste lume
que asemella ao do Inferno,
e fuxirán as bruxas
a cabalo das súas escobas,
indose bañar na praia
das areas gordas.
¡Oide, oide! os ruxidos
que dan as que non poden
deixar de queimarse no augardente
quedando así purificadas.
E cando este brebaxe
baixe polas nosas gorxas,
quedaremos libres dos males
da nosa alma e de todo embruxamento.
Forzas do ar, terra, mar e lume,
a vós fago esta chamada:
si é verdade que tendes máis poder
que a humana xente,
eiquí e agora, facede cós espritos
dos amigos que están fóra,
participen con nós desta Queimada.