Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

As taifas fuoron un conchunto d'estaus chicos (ملوك الطوائف) que fuoron amaneixendo entre a desintegración d'o califato de Cordoba dende a fitna u guerra civil que esclató en 1009 dimpués d'a muerte d'o zaguer caudiello amirí Abd al-Malik al-Muzaffar y o derrocamiento d'o zaguer califa omeya Hisham III. En l'anyo 1031 o califato fue aboliu. As primeras taifas luitaban entre ellas y contra os reinos cristianos, y o suyo numero no yera fixo. As primeras taifas encomenzoron a desapareixer en l'anyo 1085 por a invasión almurabit. Os almurabitz consiguiron reunificar os territorios musulmans d'a peninsula baixo a suya sobiranía.

Os reinos taifas en 1037.
Os reinos taifas en 1080.

A diversidat etnica d'os musulmans, con etnias que prebaban de librar-sen d'o monopolio de poder d'os arabes en o Califato estió un d'os factors de división. En l'interior predominoron as taifas berbers, como a Taifa de Badajoz. En Levant se creyaron taifas eslavonas como a Tortosa u a Taifa de Denya, pero entre levant y l'interior bi heban taifas berbers como a Taifa d'Albarracín. Tamién en as zonas montanyosas d'Andalucía se creyaron taifas berbers como o reino Zirí de Granada, cerca de taifas arabes d'a ribera d'o Guadalquivir como a Taifa de Sevilla u a Taifa de Cordoba. En a val d'Ebro, a on primero dominaban os arabes yemenins sobre una aplastant mayoría muladí y mozarabe, as taifas de Zaragoza, Tudela y Leida son calificadas de taifas andalusís.

Lista de primeras taifas editar

Referencias editar