Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O parkour (a vegatas abreviato como PK), u arte d'o desplazamiento, ye una disciplina en a que o practicant se desplaza por o medio urbán u natural, superando os obstaclos que se presentan en o camín (baranas, muros, espacios vueitos...) d'a forma mas fluita y eficient posible, y servindo-se nomás d'o propio cuerpo. Ista actividat requiere d'una gran preparación fisica ta realizar os diferents movimientos (brincos, pasa-baranas, escalada, etc.), pero amás ye menester tener empenta y decisión, enfrontinando-se a os propios miendos en l'inte de l'acción, cuan s'ha de tener una gran concentración.

Un paso d'una paret u pasa-baranas.

S'orichinó en o distrito parisién de Lisses. Ye per iste motivo que o vocabulario relacionato con ista disciplina proviene de parolas francesas: parcours que significa recorrito; traceurs que son os practicants de parkour, personas que trazan linias. Realment ye iste l'obchectivo d'os traceurs, trazar una linia recta dende un punto A dica un punto B y superar toz os obstaclos que se troben, d'una traza áchil y tecnica. L'autosuperación ye una atra caracteristica d'o parkour. Ye decir, s'han de superar as propias posibilidaz, buscar a millora personal, sin d'estableixer rivalidaz con os atros practicants. Ista ye una d'as reglas mas importants d'o parkour. Una atra premisa fundamental ye o respecto enta o mobiliario urbán.

Historia editar

O suyo creyador ye David Belle. Su pai, ex-militar y bombero de profesión, le amostró a Belle o dito "Mètode Natural de Georges Hébert", una disciplina feita servir por l'exercito en a que se miran de superar os obstaclos naturals emplegando nomás o propio cuerpo. Dende que yera chicot practicó ista disciplina a traviés d'un entrenamiento militar. Belle adapto ista tecnica a os suyos recorritos por a suya ciudat de Lisses, Francia, creyando-ne a suya particular versión urbana. Deimpués de dentrar en o cuerpo d'infanteria de l'exercito francés, Belle para cuenta que aquello no yera o deseyo que perseguiba, sino que amenistaba a libertat d'as carreras. Mas entabant apareixioron desciplos que seguirían os suyos entrenamientos, entre los que se troban Sébastien Foucan y atros miembros d'iste primer grupo de traceurs. Foucan emigró ta o Reino Uniu, a on sosprendió a toz con as suyas habilidaz, continando astí con ista practica. Ta toz éls, o parkour, no ye nomás un simple espectaclo, no lo practican por diners, ni tampoco no ye dengún tipo de vandalismo. Ye una actividat que les fa a-saber-lo goyo y la realizan, mas que mas, ta prebar as suyas propias posibilidaz.

Acrobacias editar

Existen movimientos ditos "tricks" que por un regular son rotacions de cuerpo en l'aire como mortals, frontflips, backflips, wallflips, aerials, arabes, etc. Manimenos, istos movimientos no fan parti d'o parkour ya que no nomas gosan restar velocidat, sino que no son fidels a o lema d'o esporte por o riesgo y a ineficacia que comportan.

Os "tricks" gosan estar feitos mas que mas por a chent que s'adedicada a las Artes Marcials Extremas pero muitos traceurs los fan servir ta adhibir plasticidat y ta impresionar en os suyos recorritos. En cualsiquier caso, a atros traceurs no les cuacan guaire istos movimientos y los omiten en tot momento. Actualment en a comunidat de traceurs de tot o mundo bi ha una gran polemica sobre os "tricks".

Equipamiento d'un traceur editar

  • Bordeguins: Simplament han d'estar comodos, con buena amortigüación, que agafen bien o clabillar y con una suela que subchecte bien, ta no esvarar-se. Os bordeguins d'estilo running son os mas adecuatos.

D'atra man, nomás ye menester meter-se ropa comoda, que permita libertat de movimiento. No cal cosa mas.

Movimientos editar

Os movimientos propios d'o parkour se caracterizan por a suya efectividat y fluideza. No sirve de cosa brincar una barana con a finalidat de puyar as garras o maximo que puedas, ha d'estar con a finalidat de pasar-la o mas a escape posible.

Cal tener bella orichinalidat con os movimientos, ya que bi ha muito encadenamientos posibles.

Recepcions editar

 
Brinco de precisión, veiga-se a recepción en rematar o brinco
  • Recepción basica: O contacto con tierra ha de fer-se con o proposito de repartir o peso d'o impacto por tot o cuerpo. Os calcanyars nunca no han de tocar tierra, millor mantener-los liucherament en alto ya que sirven d'amortiguación. Os chenullos tamién han d'estar semiflexionatos. A esquena inclinada enta debant, con as mans por debant ta tenir-las preparatas por si ye menester utilizar-las.
  • Rotación: Ista tecnica servirá de recepción a un brinco en velocidat, ye una voltareta refirmata en un musclo (rodando oblicuament sobre a esquena), que mos permitirá evadir parti d'o impacto d'a cayedura, dimpués d'una recepción con muita inercia enta debant.
  • Recepción d'un brinco de precisión: Se realizará con a parti debantera d'a planta d'o piet (entre a bola d'o piet y os didos), semiflexionando os chenullos y a esquena de traza que repartimos o impacto d'o brico lo mas equitativament posible por o cuerpo, y tamién ta aguantar o equilibrio.
  • Recepción de brinco de brazo: Se realizará con a parti debantera d'a planta d'os piez y as mans en a parti superior de l'obstaclo. Si ye una barana, se flexionarán os chenullos ta esmorteixer o impacto. En un muro, por un regular se deixan esvarar as garras dica quedar penchatos d'o muro nomás con as mans.
  • Recepción en branca: Se recepcionará en una branca nomás con as mans, pero deixando-mos balanceyar ta evitar un trucazo xuto en os brazos y a esquena. Cal parar cuenta de no cayer tozuelo abaixo cuan siamos en a parti debantera d'a oscilación (a primera oscilación).

Pasa-baranas editar

 
Pasa-baranas
  • Pasa-baranas: Movimiento fundamental en que miraremos de sobrepasar un obstaclo d'a forma mas rapeda y fluita posible refirmando-mos con nomás una mán en él; iste movimiento mos servirá como enlace cuan mos trobemos una barana u element parellán en o nuestro recorrito. Tamién se puet destacar que ta ir mas a escape en pasar por as baranas altas s'habría de brincar primero y una vegata en l'aire refirmar-se con a man en l'obstaclo.
  • Brinco de gato: Ye un brinco en o que franqueyaremos un obstaclo refirmando-mos en él con as mans en paralelo mientres o brinco, ta dimpués pasar as garras chuntas y flexionatas entre as mans. Ye un movimiento muit utilizato y que se reconoixe facilment. Si as mans se deixan en l'obstaclo dica dimpués de pasar as garras por debant, alavez ye un movimiento encadenato dito 'gato-creba-maniquiellos'.
  • Trango d'o gato: Parellán a o brinco d'o gato, pero en iste caso se realiza en una superficie mas luenga, a on haigamos d'estirar-mos en l'aire ta plegar enta a fin de l'obstaclo, a on refirmaremos as mans ta dimpués pasar as garras entre o vueito que istas deixan.
  • Invertito: Iste movimiento tracta de franqueyar una barana, barandiello u muro, refirmando-mos en ella con as mans, y fendo un chiro de 360º posicionando o cuerpo en horizontal, d'esquena a o frent con as garras en alto ta preparar una buena recepción.
  • Pasa-baranas lateral: Correndo oblicuament enta l'obstaclo, femos un pasa-baranas a on primero refirmamos una man, dimpués pasamos as garras estiratas, y dimpués l'atra man.
  • Creba-maniquiellos: Ye como un gato frontal, en o que as garras van primero, estiratas, y dimpués se refiman as mans.
  • Underbar u franchissement: Se pasa una barana u un vano baixo de diversas maneras; por un regular, mos aduyaremos d'as mans en a parti superior d'o vueito ta pasar o cuerpo.

Brincos editar

 
Brinco de brazo
  • Brinco de precisión: Iste ye un brinco de largaria sin pillar antis velocidat, en o que l'obchectivo será una recepción precisa en una barana, muro u cantillo estreito.
  • Brinco de brazo: Se tracta d'un brinco con a finalidat d'agarrar-se a una paret u barana, u cualsiquier puesto a on no arribemos sin os brazos.
  • Brinco de largaria: Ye un brinco de largaria en carrera.
  • Brinco de fundo: Iste ye un brinco entabant y pendendo d'a inercia que exista, será convenient una rotación.

Atros editar

  • Pasa-murallas: Se tracta de sobrepasar un muro alto; s'amenistará pillar velocidat ta plegar a o mas alto d'o muro, a on mos agarraremos con as mans (una y dimpués atra si ye muit alto) ta puyar a pulso.
  • Grimpeyo: Grimpeyar, en o parkour, ye una escalata rapeda, bien d'un muro con una gran inclinación, un árbol, etc.
  • Plancha (en francés planche): Se tracta de plegar a una posición a on podamos aguantar-mos sobre as mans (a l'altaria de l'abdomen) en una barra horizontal, dende una posición a on siamos penchatos d'as mans, estiratos de tot. Ye un exercicio de fuerza que aduya en os pasa-murallas.
 
Equilibrio sobre un elemento urbán
  • 180: Se tracta de dar meya vuelta en l'aire, contra un obstaclo (muro u barana), ta rematar con as mans en él, de l'atro costato, y en una posición d'a cual podamos despenchar-mos.
  • Liberación: Dimpués d'un 180, deixar-se cayer. Se puet tornar a dar meya vuelta en l'aire ta continar correndo en a mesma adreza.
  • Tic-Tac: Iste movimiento, consta de brincar sobre una barana u muro no guaire alto aduyando-mos de bel elemento, u paret que tienga en un lateral, refirmando en ista un piet ta dar un trango que mos empente.
  • Balanceyo: En una branca u barra, tractaremos de penchar-mos con as mans en él, ta deixar-mos oscilar. Ta salir entabant cal parar cuenta de no cayer tozuelo abaixo. Cal mantener un equilibrio en o que podamos mantener a posición en l'aire, ta recepcionar correctament.
  • Laché (nombre francés): Penchatos d'una branca alta, se soltan as mans ta recepcionar en atra mas baixa, mantenindo una posición en l'aire que mos de equilibrio y amortiguación.
  • Equilibrio: Fer equilibrio en una barana, aturato u caminando por ella, fer o pin mantenindo o equilibrio...
  • Movimiento cuadrupedo: Caminar a cuatre garras. Si se fa a ran de tierra u en escaleras, sirve como un buen exercicio fisico. En un muro fino u en una barana, amás se treballa o equilibrio (en iste caso se diz equilibrio de gato).
  • 360º: Se tracta de fer un chiro de 360º sobre un soporte aduyando-mos nomás d'as mans.
  • 360º invertito: O mesmo que l'anterior, nomás que en cuentas de fer-lo de cara, lo feremos d'esquena a o soporte.

Vinclos externos editar