Javier Lambán Montañés

(Reendrezau dende Javier Lambán)
Javier Lambán Montañés
Javier Lambán Montañés


15 de chulio de 2015 – 10 d'agosto de 2023
Precediu por Luisa Fernanda Rudi
Succediu por Jorge Azcón Navarro

Actualment en o cargo
Dende o 31 de marzo de 2012
Precediu por Marcelino Iglesias

16 de chunio de 2007 – 15 de chulio de 2014
Precediu por Eduardo Alonso Lizondo
Succediu por Teresa Ladrero Parral

4 d'agosto de 1999 – 22 de chunio de 2011
Precediu por José Ignacio Senao
Succediu por Luis María Beamonte

Actualment en o cargo
Dende o 22 de mayo de 2011

7 de mayo de 1983 – 15 de chulio de 2014

Actualment en o cargo
Dende o 8 de setiembre de 2023
Naiximiento 19 d'agosto de 1957
Exeya d'os Caballers (Zaragoza)
Partiu Partido Socialista Obrero Español
Conchuche María Luisa Lázaro
Profesión Profesor d'Instituto, historiador

Francisco Javier Lambán Montañés (Exeya d'os Caballers (Zaragoza), Aragón, 19 d'agosto de 1957) ye un politico aragonés perteneixient a lo PSOE-Aragón, d'o cual ye secretario cheneral. Ye diputau d'as Corz d'Aragón dende 2011.

Estió president d'a Deputación Cheneral d'Aragón dende 2015 dica 2023 y president d'a Deputación Provincial de Zaragoza de 1999 a 2011[1].

Biografía editar

Naixiu d'Exea d'os Caballers, estudió Filosofía y Letras en a Universidat de Zaragoza y en a Universidat de Barcelona, an se licenció. A suya tesi tiene por títol: La reforma agraria en Aragón en la Segunda República.[2] Exerció como profesor d'instituto en Exea en 1981 y posteriorment. Ye sobrino d'o famoso luitador Félix Lambán.[3]

Politica editar

Municipal y provincial editar

Dende las eleccions municipals de 1983, fue concellero por o PSOE en Exea d'os Caballers y segundo tenient d'alcalde en o concello, asinas como portavoz d'o PSOE en la oposición en o mandato d'o Partido Aragonés Regionalista 1987-1991.

Con a tornada d'o PSOE ta lo gubierno monecipal, fue nombrau primer tenient d'alcalde, de vez que yera deputau en a Deputación Provincial de Zaragoza, institución que presidió dende lo 13 de chunio de 1999 dica o 22 de chunio de 2011, y secretario provincial d'o PSOE de Zaragoza entre 2001 y 2012. Tamién estió alcalde d'Exea d'os Caballers entre 2007 y 2014.

Nacional editar

Dende lo 31 de marzo de 2012 ye secretario cheneral d'o PSOE d'Aragón.[4] Dimpués d'o suyo nombramiento, renunció a lo cargo de deputau provincial y portavoz d'o PSOE en a Deputación Provincial de Zaragoza, ta estar president d'o grupo parlamentario socialista en as Corz d'Aragón y liderar la oposición parlamentaria.

En 2014 fue esleíto candidato d'o PSOE a la presidencia d'a Deputación Cheneral d'Aragón ta las eleccions nacionals de l'anyo venient en un proceso de primarias en que fue l'unico candidato que aconsiguió los avals desichius.[5]

Presidente d'o Gubierno d'Aragón (2015-2023) editar

Primer mandato (2015-2019) editar

 
Javier Lambán (ezquierda) charrando con l'alavez consellero de presidencia Vicente Guillén.

Dimpués d'as eleccions de 24 de mayo de 2015, an o Partido Socialista Obrero Español estió la segunda fuerza politica más votada, Lambán consiguió un alcuerdo ta estar feito president. Lo 5 de chulio de 2015 prenió posesión d'o suyo cargo como president d'a Deputación Cheneral d'Aragón gracias a los votos favorables de PSOE (18 deputaus), Podemos (14), Chunta Aragonesista (2) y Ezquierda Unida d'Aragón (1).[6]

En o discurso institucional de cabo d'anyo en 2017, Lambán destacó as politicas progresistas que heba feito pa la recuperación d'os dreitos en materia d'educación y sanidat publicas y mete ficacio en a recuperación d'os biens d'o monesterio de Sixena depositaus en Catalunya.[7][8][9]

Segundo mandato (2019-2023) editar

En as elecciones autonomicas d'o 26 de mayo de 2019, o PSOE estió o partiu más votau con 24 escanyos —logrando 8 más respecto a l'anterior cita electoral de 2015— pero a debacle de Podemos-Equo que pasó de 14 escanyos a 5 feba imposible a mayoría absoluta, encara que contaba con os 3 deputaus d'o suyo socio d'a pasada lechislatura, Chunta Aragonesista y o d'Ezquierda Unida. Con lo que la clau la tendrían os 12 deputaus de Ciudadanos u los 3 d'o PAR.[10]

O 31 de chulio de 2019, fue reelechiu president d'Aragón con os votos favorables de Podemos-Equo (5), CHA (3), PAR (3) y IU (1).[11] Prenió posesión d'o cargo o 3 d'agosto.

En febrero de 2021 anunció que padeceba un cáncer de colon, si bien yera en condicions de continar exercendo as suyas funcions como president d'o Gubierno d'Aragón.[12]

Eleccions autonomicas de 2023 editar

Lambán lideró o Partido de los Socialistas de Aragón en as elecciones autonomicas del 28 de mayo de 2023. O PSOE obtenió 23 d'os 67 deputaus que conforman as Corz d'Aragón, estando a segunda fuerza más votada dimpués d'o Partido Popular.[13] Con iste resultau, Lambán se quedó sin posibilidat d'estar investiu president d'Aragón, debiu a que PP y Vox sumaban a mayoría absoluta necesaria pa gubernar.[14]

Publicacions editar

  1. Historia moderna. Coord. por Javier Lambán Montañés. Centro de Estudios de las Cinco Villas, 1990.
  2. Historia contemporánea. Coord. por Javier Lambán Montañés. Centro de Estudios de las Cinco Villas, 1992.
  3. 'Periodismo local y comarcal: Cinco Villas', en Historia del periodismo en Aragón, coord. por Juan Antonio Dueñas Labarias, 1990
  4. 'Los caminos contemporáneos de las Cinco Villas: un debate centenario', en VI Jornadas de Estudios sobre las Cinco Villas, Exea d'os Caballers, 1995.
  5. 'Santiago Ramón y Cajal. Un sabio aragonés al frente de la ciencia española', en Doctori Solsona amicorum liber, 2007, p. 19-24.
  6. 'Las tres religiones del Libro en Aragón', Trébede. Mensual aragonés de análisis, opinión y cultura, n.º 68, 2002, p. 14-20.

Referencias editar

  1. Senau d'Espanya. [1] Consulta 16/11/2015
  2. (es) Cortes de Aragón. [2] consulta 16/11/2015
  3. José Ramón Gaspar, cincovillas.com,[3] consulta 16/11/2015
  4. (es) El Correo. [4] consulta 16/11/2015
  5. Diario del Alto Aragón.[5] consulta 16/11/2015
  6. (es) Heraldo de Aragón.[6] consulta 16/11/2015
  7. (es) El Ejecutivo PSOE-CHA aumenta el gasto social a costa de sacrificar las inversiones y subir la presión fiscal
  8. (es) El PSOE tiene pendientes la renta básica y la reducción de altos cargos que prometió en 2015
  9. (es) Como el perro y el gato
  10. (es) El PSOE gana en Aragón, pero Cs tendrá la clave tras la debacle de Podemos-Equo
  11. (es) Lamban es reelegio presidente de aragón con los votos del PSOE-Podemos-CHA-PAR e IU
  12. (es) . https://elpais.com/espana/2021-02-15/javier-lamban-anuncia-que-padece-cancer-de-colon-pero-que-seguira-al-frente-del-gobierno-de-aragon.html. 
  13. (es) "Ni sumando a todos los partidos de la izquierda, el socialista mantendría el cargo. Y el PP gana en la región, con Jorge Azcón, y también las alcaldías de Zaragoza, Huesca y Teruel (esta última con mayoría absoluta)". https://www.hispanidad.com/politica/espana/28-m-en-aragon-pierde-socialista-lamban-gana-derecha-pp-vox-supera-mayoria-absoluta_12043006_102.html. 
  14. (es) Sorribes, Eva Pérez (2023-05-29). "Vuelco en Aragón: el PP suma mayoría con Vox y arrebata a Lambán el gobierno autonómico". El País. https://elpais.com/espana/elecciones-autonomicas/2023-05-28/vuelco-en-aragon-el-pp-suma-mayoria-con-vox-y-arrebata-a-lamban-el-gobierno-autonomico.html. 

Se veiga tamién editar


Predecesor:
Luisa Fernanda Rudi
President d'Aragón
15 de chulio de 2015 - 10 d'agosto de 2023
Succesor:
Jorge Azcón Navarro
Predecesor:
José Ignacio Senao
President d'a Deputación Provincial de Zaragoza
4 d'agosto de 1999 - 22 de chunio de 2011
Succesor:
Luis María Beamonte