Basilica de Santa Engracia de Zaragoza
A basilica de Santa Engracia ye una basilica situata en a ciudat de Zaragoza (Aragón).
| Basilica de Santa Engracia | |
|---|---|
 A basilica de Santa Engracia | |
| Situación cheografica | |
| Estau | |
| País | |
| ' | |
| Situación |  Zaragoza, Aragón
|
| Adreza | C/ Tomás Castellano, 1 |
| Coordenatas | |
| Archidiocesi | Zaragoza[1] |
| Diocesi | |
| Arcipestrau | Santa Engracia |
| Información cheneral | |
| Advocación | Santa Engracia |
| Culto | Ilesia catolica |
| Orden | |
| Rector | |
| Vicario parroquial | |
| 2.º Vicario parroquial | |
| Mosen | |
| Propietario | |
| Administrador | |
| Director | |
| Coste | {{{coste}}} |
| Vesitable | |
| Altaria | |
| Pisos | |
| Amplaria | |
| Largaria | |
| Superficie | |
| Diametro | |
| Aforo | |
| Altaria s.r.m. | |
| Atras | |
| Alcance | |
| Iluminación | |
| Potencia | |
| Arquitectura | |
| Tipo | Basilica |
| Estilo | Renaixentista |
| Función | |
| Catalogación | Biens d'Intrés Cultural |
| Materials | |
| Construcción | |
| Construcción | Sieglos III-IV |
| Fundador | |
| Inicio | |
| Fin | |
| Inauguración | |
| Destrucción | |
| Arquitecto | |
| Incheniero estructural | |
| Incheniero de servicios | |
| Incheniero civil | |
| Atros | |
| Premios | |
| Pachina web | |
| Localización | |
O suyo orichen se troba en una capiella cristiana d'o sieglo III-IV a on que se rendiba culto a las restas mortals de Santa Engracia y atros mártirs zaragozanos. D'iste periodo se conserva en a cripta d'a ilesia dos sarcofagos paleocristianos feitos por tallers romanos d'a primera metat d'o sieglo IV: o d'a Receptio animae (restaurato en 1998) y o d'a Trilochía petrina (restaurato en 1991).
Iste puesto de culto cristiano permaneixió como ilesia mientres o periodo visigodo. En ella estudeó Uchenio de Toledo baixo o machisterio de Sant Braulio. Mientres a dominación islamica, fue centro d'un barrio de población mozarabe.
En a segunda metat d'o sieglo XV, Chuan II d'Aragón quiso promover un monesterio en honor a Santa Engracia dimpués d'a suya curación d'una malautía de cataractas, pero a construcción d'o mismo no s'encetó dica o reinato de Ferrando o Catolico. O monesterio d'estilo plateresco quedó en estato de ruena y fue esboldregato de tot dimpués d'os Setios de Zaragoza, encara que se salvó d'a destrucción a portalada renaixentista d'a ilesia, obra creyata y realizata dica 1514 por Chil Morlans o Viello, y rematata por o suyo fillo Chil Morlans o Choven.
Historia editar
Dita basilica nomás conserva a portalada renaixentista d'un anterior Reyal Monesterio de Santa Engracia, destruito en 1808 debito a o Setio de Zaragoza y que a la vegata se construyó dencima d'una cripta a on que se trobaban as restas de Santa Engracia y atros deciueito mártirs d'os sieglos III y IV y que estió templo mozarabe mientres a dominación musulmana d'a Taifa de Saraqusta, con o nombre d'"ilesia d'as Santas Masas", estando asinas cabeza de l'arrabal mozarabe, barrio situato extramuros d'a medina y que, por tanto, mantenió culto cristiano dende o sieglo III dica a iglesia actual, pasando o suyo periodo de mas esplendor con o establimiento d'o monesterio mudéchar-renaixentista. Hue encara aculle, en a cripta, un sarcofago paleocristiano d'o sieglo IV.
Descripción editar
A portalada d'alabastro fue feita entre 1512 y 1515 por Chil Morlans o Viello y rematata por Chil Morlans o Choven y fue restaurata por o escultor Carlos Palao, que completó y substituyó bellas feguras, con a construcción d'o nuevo templo en zaguerías d'o sieglo XIX. Ye una portalada renaixentista en forma de retablo adornata con medallons y esculturas de diferents personaches y santos. Cuatre capilletas a os costatos d'a puerta representan os pais d'a Ilesia occidental. As capilletas superiors contienen a Virchen d'as Santas Masas con os Reis Catolicos a os suyos costatos, promotors d'a construcción.
O retablo actual ye d'o sieglo XIX y fue realizato por os escultors barceloneses Josep Llimona y Eusebi Arnau.
Antigo monesterio editar
D'o conchunto d'o Reyal Monesterio de Santa Engracia nomás se'n ha conservato a portalada, que ye d'a primera metat d'o sieglo XVI.
O Monesterio Hieronimo de Santa Engracia fue fundato por Chuan II d'Aragón, pai de Ferrando o Catolico, en agradeiximiento por a cura d'unas cataractas a mans d'un medico chodigo. Pai, fillo y biznieto, Carlos I d'Aragón, construyoron un magnifico conchunto monastico en estilo mudéchar renaixentista sobre una ilesia soterrana, que dende o sieglo IV aculliba o "Santuario d'as Santas Masas", a on que s'alzaban as restas de Santa Engracia y atros 18 mártirs d'os sieglos III y IV. As choyas d'o monesterio yeran o Claustro Gran (imachen d'a dreita), o mayor d'os dos que poseyeba, y a portada, que s'ha conservato. D'o esplendor d'o monasterio parla Cheronimo Zurita, que diz que bi heba en o sieglo XVI una biblioteca con 2.000 libros.
O monesterio fue estricallato por as tropas francesas mientres os Sitios de Zaragoza, concretament a nueit d'o 13 a o 14 d'agosto de 1808, cuan se retiraban d'o primer Setio. A portalada fue prou danyata y a resta de l'edificio yera feito ruinas. Lo poco que s'hese puesto conservar fue esboldregato en 1836 por as autoridaz d'a epoca.
Cripta editar
En 2008 se realizoron una serie de trobos que han feito posible confirmar l'antigüidat d'o primitivo templo, datándo-lo en os primers anyos d'o sieglo IV, poco dimpués d'o Edicto de Milán. Tot fa pensar que se devantó en una necropoli a on que os cristianos yeran apedecatos arredol d'a sepoltura d'a choven mártir, extramuros d'a ciudat.
En as excavacions s'ha trobato o pavimento d'a cripta orichinal, consistent en una nau prencipal en o centro y dos laterals. Como yera costumbre, yera orientata enta Cherusalem (este), por lo que o primitivo baptisterio se troba a la dentrata (ueste). En él estioron baptizatos os neofitos d'a ciudat a o largo d'os sieglos IV a o VII. Por ixas envueltas nomás bi heba un baptisterio por ciudat, isto fa pensar que o templo de Santa Engracia yera ta par d'alavez a seu bispal.
O baptisterio ye una piscina hexagonal que en o caso de Santa Engracia tien a singularidat de tener una rampa en cuentas d'escalons; por ella accedeban os catecumenos ta estar baptizatos y dentrar a fer parti d'a Ilesia. Ya con os vestitos blancos, recibiban a comunión y a confirmación, pues os tres sacramentos se recibiban d'una vegata.
En o sieglo VII por orden d'o Concilio de Toledo fue cubierto, suspendendo-se o baptismo por inmersión ta evitar a confusión con os hereches arrianos.
Sarcofagos editar
A cripta d'a basilica de Santa Engracia alza dos sarcofagos de marbre d'o sieglo IV paleocristianos especialment sobresalients, heredatos de l'antiga ilesia d'as Santas Masas:
- O primero, o d'a Receptio animae, ye datato arredol de l'anyo 330.
- O segundo, dito d'a Trilochía petrina, entre o 340 y o 350.
Plegoron ta Caesaraugusta a traviés d'a vía fluvial de l'Ebro procedents de tallers romanos.
Amás poseye atros sarcofagos en os que s'han trobato inscripcions visigodas. Istos fuoron cubiertos en o sieglo XVIII con un muro de ladriello.
Baixo l'altar d'a cripta s'ha meso un chicot sarcofago con as restas d'a santa, a o que fuoron tresladatos dimpués d'a invasión musulmana ta evitar a suya profanación.
Sarcofago Receptio animae editar
Dito asinas debito a la escena que ocupa o centro d'o relieu d'o frontal d'o sarcofago. Tamién ye conoixito como de l'Asumpción. Son esculpitos o frontal y os dos laterals en marbre d'a Isla de Marmara. A suya elaboración ye vinclata a un taller de Roma estilisticament amanato a o que treballó en l'Arco de Constantín y ye datata arredol d'o 330.
En os anglos apareixen atlants, en a parti debantera s'amostran d'ezquierda ta dreita a curación d'a hemorroísa, un hombre orando acompanyato por atras dos feguras, a receptio animae, a curación d'o ciego y o miraglo d'a conversión de l'augua en vin en as vodas de Caná.
En o lateral ezquierdo apareixe un hombre imberbe —que ha estato identificato con Chesús— que entrega os simbolos d'o treballo (un manullo d'aspigas y un cordero) a Adán y Eva y de contino se representa a expulsión d'o Paradiso.
Sarcofago Trilogía petrina editar
Ye esculpito en marbre de Paros y nomas en a parti debantera, a on que se veyen a la ezquierda escenas relativas a Pero: o miraglo d'a fuent, o prendimiento de Pero y a escena d'o canto d'o gallo. O centro d'o frontal ye ocupato por una muller rezando, y chusto a la dreita ye representata a curación d'o ciego, o miraglo d'o vin de Caná, y o d'a multiplicación d'os pans y os peixes y, ta rematar, a resurrección de Lazaro. Ye datato en o segundo cuatreno d'o sieglo IV y a suya realización s'atribuye a o taller romano que produció o Sarcofago d'os Dos Chirmans.
Se veiga tamién editar
Bibliografía editar
- (es) Fatás, Guillermo (dir.), Guía Histórico-Artística de Zaragoza, Zaragoza, Institución «Fernando el Católico»-Ayto. de Zaragoza, 2008 (4ª ed. revisada y ampliada por Antonio Mostalac Carrillo y María Pilar Biel Ibáñez). ISBN 978-84-7820-948-4.
- (es) «Santa Engracia exhibirá el pavimento y el baptisterio de la basílica original», EFE.
Referencias editar
- ↑ Entre 1063 (Concilio de Chaca) y l'1 de chinero de 1956 a basilica perteneixió a la diocesi de Uesca http://basilicasantaengracia.es
Vinclos externos editar
Se veigan as imáchens de Commons sobre a ilesia basilica de Santa Engracia de Zaragoza.- (en) Ficha en gcatholic.org
| |
| Nuestra Sinyora de Badaín | Nuestra Sinyora d'o Pilar | Sagraus Corporals | Santa Engracia | Sant Lorient | Santo Sepulcre | Virchen de la Penya | |