Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Hispania romana ye una traza de referir-se a los territorios d'a Peninsula Iberica (Hispania) en o periodo que yera baixo dominación romana, periodo que encomenzó en l'anyo 218 aC (desembarco romano en Ampurias) y remató a principios d'o sieglo V cuan os visigodos (que controlaban o sud de Galia y Hispania), s'independizan de Roma. As diferents demarcacions romanas en territorio d'Hispania se convertioron en una entidat territorial unificata por primera vegata baixo Dioclecián, cuan se creyó a Diocesi d'Hispania.

Diocesi d'Hispania en a reorganización territorial de Dioclecián.

En o periodo romano d'Hispania cambia a organización politica d'o territorio y a estructura social d'a población d'una traza irreversible. Os habitants nativos prenen a cultura, constumbres y luenga d'os conquiridors romanos, (que vienen acompanyatos d'un cierto numero de población itala), en un proceso conoixito como romanización y que tien como consequencia que a mayor part d'os habitants d'a peninsula dende ixe inte sigan pueblos latinos pa cutio.

Cabeza d'una antiga estatua romana de bronce. Trobata en o templo romano d'o Cabezo d'Alcalá, en Zaila (Baixo Martín).

A presencia de tropas romanas encomienza en l'anyo 218 aC mientres la Segunda Guerra Punica. Dimpués d'a victoria romana n'esta guerra los territorios presos a los cartachineses en Hispania quedan baixo control d'a Republica Romana pa cutio[1]. A conquiesta romana d'Hispania continó en diferents campanyas y remató en ixas envueltas de César Augusto con as Guerras Cantabras quedando Hispania adhibita a l'Imperio Romano.

Dimpués d'a conquiesta romana d'Hispania, este país se convertió en una part fundamental de l'Imperio Romano, aportando recursos materials y humans, representando por muitos siglos una d'as parz mes estables d'o mundo romano y l'orichen de bels gubernants de l'Imperio, como Trachán y Teodosio I.

Referencias editar

  1. Julio Mangas De Aníbal al emperador Austro. Hispania durante la República Romana. Historia de España, 3. Temas de hoy. Historia 16 1995. pp20-21