Fuerte de Coll de Ladrones

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O fuerte de Coll de Ladrones[1] que ha plegau dica os nuestros días ye un fuerte fusilero d'o sieglo XIX situau en o municipio de Canfranc (Aragón). Ye un puesto de partida ta la puyata a la Pala d'Ip.

Coll de Ladrones

En 2021
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación Canfranc (Chacetania, Aragón)
Adreza
Coordenatas 42°45′50″N 0°30′35″U
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Advocación
Culto
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Fortificación militar
Estilo
Función
Catalogación
Materials
Construcción
Construcción Sieglos XVI-XIX
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Coll de Ladrones ubicada en Aragón
Coll de Ladrones
Coll de Ladrones
Coll de Ladrones en Aragón

Ye catalogau como Bien d'Intrés Cultural d'Aragón.

Descripción editar

Edificau sobre cinglos a 1.351 metros d'altaria, o fuerte cierra o paso d'a val de Canfranc enta a muga francesa, constituyindo un perfecto eixemplo de arquitectura militar moderna adaptada a un terreno montanyoso. As laderas amanadas se troban cubiertas de vechetación d'abetz, serberas, abetullos, acirons y aranyoners.

Adintro d'o fuerte bi ha dos edificios revestius de piedra d'o país. O situau en a uembra estió cuartel pa la tropa, y poseye dos naus y dos pisos. O que yera en o solano se reservó pa oficials, oficinas y enfermería, sobresalindo a suya escalera senyorial. As esfensas artilleras ocupan cuatre bocas orientadas a o norte foratiadas en roca, antimás d'o correspondiente polvorín. Una espectacular galería aspillerada, ubierta en a roca, baixa dica una batería situada sobre o río, batindo dreitament a carretera. A roca fa parti esencial d'o sistema esfensivo, con igual u mayor importancia que os muros de fabrica.

Como complemento a o fuerte, se construyió chunto a la carretera val abaixo, a torreta d'os Fusilers.

Historia editar

Encara que os orichens d'o fuerte de Coll de Ladrones se remontan a zaguerías d'o sieglo XVI, a edificación actual ye d'o sieglo XIX. A meyaus d'ixe sieglo, o Gubierno espanyol —con a remeranza encara amanada d'a Guerra d'o Francés— yera preocupau por a esfensa d'a val de Canfranc. Don Juan Martínez Zermeño, un d'os millors incheniers militares d'a epoca, fue ninviau a reconoixe o Pireneu aragonés occidental pa construyir un fuerte nuevo, ya que os viellos castiellos de Candanchú y Canfranc, asínas como a torre d'a Espelunga (también dita "Espelunga de Agulla") , yeran en estado de ruina.

A construcción de l'actual fuerte prencipió en 1888 y as obras fuoron concluyidas en noviembre de 1900 con a intención d'esfender o nuevo ferrocarril internacional que s'engueraría dimpués de l'apertura d'o túnel ferroviario de Somport. Tamién fue emplegau como puesto de vichilancia pa privar o contrabando.

En octubre de 1990 o Ministerio d'Esfensa d'Espanya releó l'edificio, estando adchudicau a una interpresa privada. Recientement s'ha reubierto a o publico con fins turisticas.

Referencias editar

Vinclos d'intrés editar