Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Bruches u Bruche (en neerlandés, en francés y oficialment Brugge; en alemán Brügge) ye una ciudat belga de luenga neerlandesa, en a rechión de Flandres y en a provincia de Flandres Occidental, d'a que ye a suya capital.

Bruches
Brugge
Localidat de Belchica
Bandera Escudo d'armas
Estau
 • Rechión
 • Provincia
 Belchica
Flandres
Flandres Occidental
Superficie 138,40 km²
Población
 • Total
 • Densidat

117377 hab. (2014)
840 hab/km²
Altaria
 • Meyana

2 y 4 m.
Codigo postal 8000, 8380, 8310 y 8200
Coordenadas
Bruches ubicada en Belchica
Bruches
Bruches
Bruches en Belchica
https://www.brugge.be/ Web oficial

O mayor atractivo de Bruches ye o suyo casco historico, declarau Patrimonio d'a Humanidat por a Unesco en l'anyo 2000.[1] Encara que en gran parti ha estau reconstruito, dito centro urbano ye un d'os mas grans atractivos europeus, ya que mantiene zanceras as estructuras. Igual que Amsterdam, Gotemburgo y Hamburgo, entre atras, Bruches ye conoixida como «a Venecia d'o norte», debiu a la gran cantidat de canals que trescruzan a ciudad y a la polideza d'os mesmos.

Toponimia editar

O suyo nombre proviene d'o chermanico occidental "Bryggia" ("puents", "muelles"). Ye intresant destacar que, en neerlandés, «brug» significa «puent», y que ista ciudat tien como nombre o plural d'ista palabra, debiu a la gran cantidat de puents que i existen.

En aragonés se documenta como Bruges (/brut͡ʃes/) en a pachina 77 d'un inventario de biens de 1484 d'a familia terolana Sanchez Munyoz, hereus de Climent VIII:

una gonella collor de Bruges, marvetes espessos, vias e cerqua de vellut netro

En os "Libros de Collidas d'as Cheneralidaz d'o Reino d'Aragón", correspondients a os anyos centrals d'o sieglo XV, se puet trobar tamién en un documento escrito en Tarazona a ciudat de B(r)uge[2], fendo referencia a los panyos de Bruches, teixius muit apreciaus en a epoca provenients d'ista ciudat.

Historia editar

 
Mapa de Bruches circa 1775.

Bruches ha estau ciudat dende o sieglo XI. Enta o 1050, a constant sedimentación fue zarrando a important salida d'a ciudat a la mar. Por suerte, una tormenta en 1134 creyó una canal natural de salida. Iste feito y a important y emerchent industria d'a lana facioron que a ciudat creixese a-saber-lo, construyindo-se as suyas murallas baixo o patronazgo d'os Contes de Flandres. A dentrada d'a ciudat en a Liga Hanseatica, una federación de comercio de ciudaz d'Alemanya, Escandinavia y os Países Baixos, trayió encara mas beneficio a una ciudad que se convirtió en una d'as mas ricas d'Europa.

A dentrada de Flandres como parti d'o Reino de Francia en 1297, y a resistencia a acceptar as politicas provenients d'a corona por parti de los flamencos, resultó en un augmento d'as tensions socials, que empiororon cuan o Conde de Flandres fue engarcholau por Felipe IV de Francia, qui nombró amás un nuevo gubernador.

O 18 de mayo de 1302, dimpués d'haber estau forachitaus d'as suyas casas pa poder acullir a las tropas d'o exercito francés, o pueblo de Bruches tornó ta a ciudat, enzurizaus por Joan Breydel y Peter de Coninck, y asasinoron a cualsiquier francés que pudioron trobar. Diz a leyenda que identificaban a los franceses fendo-les pronunciar a frase “schild ende vriend” (escudo y amigo), una frase muit identificativa por a pronunciación d'os habitants d'a rechión. Pareixe que os franceses teneban muitas dificultaz pa pronunciar o soniu [sx] de schild. Dita mortalera ye conoixida como os Maitins de Bruches.

Felipe IV de Francia ninvió una fuerza pa rematar con os insurrectos, concarando-se con éls y con as fuerzas d'o Conte de Flandres en la batalla d'as Espuelas d'Oro u de Contrai, en a que os franceses sofrioron una graniza redota. O establimiento de Felipe III, o bueno con a suya cort en a ciudat, trayió una prosperidat cultural important a la ciudat en o sieglo XV. En ista epoca estioron en o exilio en a ciudad Ricardo III y Eduardo IV d'Anglaterra. Tamién por ixas envueltas William Caxton imprentó en Bruches o primer libro en anglés.

Referencias editar

Vinclos externos editar