Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Arizkun (Arizcun en castellano) ye un lugar d'o municipio de Baztan, situato en a val de Baztan, Navarra. Ta plegar-ie s'ha de prener la N-121b y una vez pasato Elizondo pillar l'esbarre a man dreita que marca Arizkun. Poseye cuatre barrios: Aintzialde, Bozate, Ordoki y Pertalats. Amés d'estos, tamien tien as agrupacions de casas de Otsanaiz, San Blas y Bergara, y os grupos de caseríos que forman en conchunto Aritzakun. Seguntes o censo de l'1 de chinero de 2010, o lugar teneba 610 habitants.[1]

Arizkun
Localidat de Navarra
Escudo d'armas
Anvista cheneral d'o nuclio d'Arizkun
Anvista cheneral d'o nuclio d'Arizkun

Anvista cheneral d'o nuclio d'Arizkun.
Entidat
 • Estau
 • Comunidat
 • Municipio
Localidat
 Espanya
 Navarra
Baztan
Población
 • Total

565 hab. (2018)
Altaria
 • Meyana

278 m.
Distancia
 • 57 km

enta Pamplona
Codigo postal 31700
Chentilicio arizkundar (en basco)
Patrons Sant Chuan Baptista
Coordenadas
Arizkun ubicada en Navarra
Arizkun
Arizkun
Arizkun en Navarra

Mugas editar

Arizkun fa muga con Amaiur enta lo nord, con Azpilikueta a l'ueste, con Erratzu a l'este y con Elbete y Elizondo a lo sudueste.

Amaiur
Azpilkueta   Erratzu
Elbete y Elizondo

Historia editar

Dende 1366 os suyos habitants ya yeran consideratos como fidalgos y en o sieglo XVIII yera lo nuclio mas poblato d'a val, con 114 vecins, 31 moradors, 21 casas de pobres y cinco palacios. Tamién ha estato important lo peso d'as industrias tradicionals; en 1849 contaba ya con telars de lienzos, una fabrica d'auguardient, y dos molins fariners. Hue ye lo barrio d'Ordoki qui reculle ista tradición y aplega a mayor parte d'a industria d'o lugar.[2]

Demografia y habitants editar

Habitantes de Arizkun
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
644 644 656 650 627 622 638 632 631 629 610

Barrios editar

Mitolochia editar

L'antiga creyencia en sers mitolochicos, como las lamias, se veye reflectata en a toponimia d'o lugar; asinas en a microtoponimia amaneixen os termins de: Lamiputzu (pozo d'as lamias, en basco), que ye una gorga an se diz que as lamias i apareixeban en os suyos cantos alisando-se los suyos cabellos con peines doraus. Podendo-se-ie trobar amán tamién o Palacio de Goienetxe, altrament conoixito como Lamiarrita.[2]

Fiestas y celebracions editar

 
O Sagar Dantza d'Arizkun ("A Danza d'a Manzana"). 2008.
  • Inauteak u "Garrastolendas", se celebran anyalment a viespra d'o miercols de cenisas, adintro d'os garrastolendas se celebran estos días:
    • Chueves: egunttunttuna, fiesta infantil.
    • Domingo y lunes, os chóvenes d'a localidat van demandando casa a casa.
    • O martes de maitins baila o sagardantza ("baile d'a manzana"). A mediodía os personaches ditos Hartza eta bere segizioak: Hartzazaina, damak, mozorroak, musikariak... (l'Onso y os seguidors: o guardian de l'onso, as damas, os enmascaratos, los musicos...) recorren o lugar.
  • Arizkungo bestak, "Fiestas de Arizkun", se celebran o 24 de chunio, Día de Sant Chuan (San Joan Eguna).

Edificios editar

Galeria d'imachens editar

Arizkundarras famosos editar

Vinclos externos editar

Referencias editar


Lugars d'Arizkun
Aintzialde | Bozate | Ordoki | Pertalats


Lugars d'o municipio de Baztan
Almandoz | Amaiur | Aniz | Arraioz | Arizkun | Azpilkueta | Berroeta | Elbete | Elizondo | Erratzu | Gartzain | Irurita | Lekaroz | Oronoz | Ziga