Alto alamanico
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Alto alamanico Hochalemannisch | |
|---|---|
Variedaz de l'alamanico
| |
 Alto Alamanico | |
| Localización cheografica | |
| Estau | {{{estau}}} |
| País | {{{país}}} |
| Rechión | {{{rechión}}} |
| Parlau en |  Suiza Alemanya Austria Francia
|
| Lugars principals | |
| Estatus | |
| Atras denominacions | {{{atras denominacions}}} |
| Charradors | |
| Oficial en | |
| Reconoixiu en | {{{reconoixiu}}} |
| Regulau por | |
| Vitalidat | Alta |
| Literatura | |
| Escritors principals | |
| Rasgos dialectals | Alamanico |
| Clasificación lingüistica | |
| Indoeuropea | |
| Codigos | |
| ISO 639-1 | |
| ISO 639-2 | gsw |
| ISO 639-3 | gsw |
| SIL | |
L'alto alamanico (en alamanico Hochalemannisch) ye una variedat dialectal de l'alamanico, luenga altochermanica superior parlada en a mayor parti d'a Suiza chermanofona y en arias d'Alemanya, Francia y Austria.
Aria de distribución editar
Os dialectos de l'alto alamanico se distribuyen por a mayor parti d'a Suiza de parla chermanica (Meseta suiza), difueras d'as zonas d'os Alpes suizos a on se parlan dialectos alto alamanicos superiors y o dialecto baixo alamanico (dialecto de Basilea) d'a zona norueste de Suiza y de Liechtenstein.
Manimenos, l'alto alamanico no ha de confundir-se con o termin "alemán de Suiza", que fa referencia a o conchunto de toz os dialectos alamanicos charraus en Suiza, diferent tamién d'a variant suiza de l'alemán stándard, a luenga escrita d'uso común en a suiza chermanofona con respecto a la que l'alamanico se troba en situación de disglosia.
En Alemanya, os dialectos de l'alto alamanico se charran en o sud d'o estau de Baden-Württemberg, en a rechión de Markgräflerland y en as zonas d'o sud de Freiburg im Breisgau dica a Selva Negra (Schönau). Tamién se parala en o sud d'a rechión de Sundgau baixo o Rin Superior, que ye parti d'Alsacia, en Francia. En o sud d'o estau de Vorarlberg en Austria, se parla l'alto chermanico en a redolada de Bludenz.
Subdivisions editar
L'alto alamanico se gosa dividir tradicionalment en os subdialectos oriental y occidental, deseparaus por a linia Brünig-Napf-Reuss, una isoglosa que trescruza os cantons suizos de Argovia y Lucerna. L'alto alamanico oriental (por eixemplo o dialecto de Zúrich) y l'alto alamanico occidental (por eixemplo o dialecto de Berna) difieren en a pronunciación d'os diftongos y a forma de fer os plurals.
Caracteristicas editar
Una caracteristica diferencial d'os dialectos de l'alto alamanico ye a realización d'a segunda mutación consonantica chermanica, por eixemplo chalt [xalt] (en aragonés fredo) debant d'a variant baixo alamanica y alemana stándard kalt [kʰalt].