22 de marzo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escaicimientos

Atros países

• 1506 - o rei Ferrando II d'Aragón casa en Denya con Chermana de Foix, sobrina d'o rei Loís XII de Francia.
• 1604 - o rei Carlos IX puya a la cadiera reyal de Suecia.
• 1689 - con l'aduya de Francia, o rei Chaime II d'Anglaterra desembarca en a ciudat irlandesa de Kinsale ta tentar de recuperar a suya cadiera reyal.
• 1933 - ubertura en os terrenos d'una antiga fabrica de munición amán d'a villa medieval de Dachau d'o campo de concentración de Dachau, o primer campo de concentración d'o Tercer Reich.
• 1939 - a presión d'o Tercer Reich sobre Lituania fa que iste país li ceda Klaipėda (Memel en alemán), ta evitar una declaración de guerra.

Naixencias

Atros países

Sieglo XV

• 1459 - naixencia en Wiener Neustadt (Archiducato d'Austria, hue Baixa Austria, Austria) d'o emperador d'o Sacro Imperio Romano Chermanico Maximilián I d'Habsburgo (†1519).

Sieglo XVI

O pintor flamenco Anton van Dyck, qui naixió o 22 de marzo de 1599.

• 1599 - naixencia en Anvers (Países Baixos espanyols, hue Belchica) d'o pintor flamenco d'o Barroco Anton van Dyck (†1641).

Sieglo XVIII

• 1797 - naixencia en Berlín (Reino de Prusia) d'o rei de Prusia y primer emperador de l'Imperio Alemán Guillén I d'Alemanya (†1888).

Sieglo XIX

• 1857 - naixencia en Orlhac (Cantal, Auvernia, Occitania) de l'advogato, matematico, periodista y politico francés Paul Doumer, President d'a Republica Francesa en 1931-1932 (†1932).
• 1868 - naixencia en Morrison (Illinois) d'o fisico estausunidense Robert Andrews Millikan, Premio Nobel de Fisica en 1923 (†1953).
• 1878 - naixencia en Luxemburgo de l'atleta luxemburgués Michel Theato (†1919).
• 1887 - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Chico Marx (†1961).
• 1891 - naixencia en Barcelona (Barcelonés) d'o historiador, prehistoriador y catedratico catalán Pere Bosch Gimpera (†1974).
• 1896 - naixencia en Viena (Imperio Austrohongaro, hue Austria) de l'actor estausunidense d'orichen austriaco Joseph Schildkraut (†1964).

Sieglo XX

• 1912 - naixencia en Chicago (Illinois) de l'actor y director cinematografico estausunidense Karl Malden (†2009).
• 1921 - naixencia en Castro dei Volsci (Provincia de Frosinone, Lazio, Reino d'Italia) de l'actor, director cinematografico y guionista italiano Nino Manfredi (†2004).
• 1936 - naixencia en Nairobi (Colonia de Kenya, Imperio Britanico, hue Kenya) d'o cantaire, compositor y musico britanico de musica folk Roger Whittaker.
• 1940 - naixencia en Samrong Yong (Indochina Francesa, hue Cambocha) d'o medico y actor cambochán Haing S. Ngor (†1996).
• 1941 - naixencia en Zúrich (cantón de Zúrich) de l'actor suizo Bruno Ganz.
• 1949 - naixencia en Saumur (Maine y Loira, Países d'a Loira) de l'actriz francesa Fanny Ardant.
• 1955 - naixencia en Estocolmo de l'actriz sueca Lena Olin.
• 1970 - naixencia en Samcheok (Gangwon-do) de l'atleta sudcoreyán Hwang Young-Cho.
• 1976 - naixencia en Nueva Orleans (Loisiana, Estaus Unius) de l'actriz estausunidense Reese Witherspoon, Oscar a la Millor Actriz en 2005.
• 2013 - muere en Estocolmo (Suecia) o cantaire y compositor cubano Bebo Valdés (n.1918).

Defuncions

Aragón

• 2019 - muere en Zaragoza o politico aragonés Chesús Bernal Bernal (n.1960).

Atros países

• 1832 - muere en Weimar (Turinchia) o escritor y dramaturgo alemán Johann Wolfgang von Goethe.
• 2021 - muere en Los Angeles (California) o chugador de baloncesto estausunidense Elgin Baylor (n.1934).