Diferencia entre revisiones de «Verdat»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.5.2) (robot Añadido: pfl:Waahaid
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{Articlo 1000|-10}}
[[Imachen:Truth.jpg|dreita|thumbnail|175px|''A BerdatVerdat'', alegoría en una pintura de [[Jules Joseph Lefebvre]].]]
A '''berdatverdat''' ye un conzeutoconcepto propio d'a [[filosofía]] que sirbesirve ta abaluaravaluar feitos u [[chuiziochuicio]]s en termins de berdaderoverdadero u falso. S'aplica sobretot a las ideyas ey proposizionsproposicions ey no a atras expresions lingüisticas u comportamientos. La BerdatVerdat s'oposa a la [[mentira]].
 
== ConzeutosConceptos de berdatverdat ==
O [[conzeutoconcepto]] de berdatverdat baríavaría seguntes a epoca u escuela teorica. Se pueden distinguir sobre tot os siguients:
 
* berdatverdat como correspondenziacorrespondencia: ye berdatverdat o que dezimosdecimos u pensamos quan se corresponde con o que pasa u se puet perzibirpercibir en a [[realidat]]. Cal tener como prueba de refutaziónrefutación un [[mundo]] exterior, partindo d'a ipotesis[[hipotesi]] de que iste mundo se puet conoxerconoixer, feito que muitos negan (como los que predican o [[eszeptizismoesceptizismo]]).
 
* berdatverdat como coderenziacoderencia: ye berdatverdat aquella afirmaziónafirmación que ye [[coderenziacoderencia|coderent]] con atras azeptatasaceptatas por una comunidat determinata. Ye un conzeutoconcepto que probieneproviene de l'[[utilitarismo]] ey s'emplega muito en [[lochica]] ey en a [[zenziaSciencia]] en cheneral, a on que se fa serbirservir en o sentito siguient: azeptamosaceptamos que cualsiquier cosa ye berdatverdat si se puet contrimostrar empiricament u si no se puet refutar de momento ([[falsaziónfalsación]]).
 
* berdatverdat subchetibasubchectiva: ye berdatverdat o que belúnbellún considera como berdaderoverdadero, ye relazionatorelacionato con as [[creyenziacreyencia]]s personals, con a [[ConoximientoConoiximiento|esperenziaexperencia]] d'o mundo. Replega diferents graus de [[relatibismorelativismo]].
 
* a [[relichión]] usa la expresión "berdatverdat absoluta" como sinonimo de [[Dios]] u de [[rebelaziónrevelación]].
 
* berdatverdat pragmatica: ya que ye imposible lograr una berdatverdat sin de dandalos, s'azeptaacepta como ziertocierto lo que ye útil ta la bidavida cutiana u ta fer abanzar a custión d'estudio particular.
 
* berdat pragmatica: ya que ye imposible lograr una berdat sin de dandalos, s'azepta como zierto lo que ye útil ta la bida cutiana u ta fer abanzar a custión d'estudio particular.
{{Destacato|is}}