Diferencia entre revisiones de «Arquitectura»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
[[Imachen:Alquézar - capitel de la Colegiata 02.jpg|thumb|300px|Chapistel [[Arte romanico|romanico]] en [[Alquezra]].]]
L''''arquitectura''' ye l'[[arte]] y a [[sciencia]] de [[disenyo|disenyar]] [[edificio]]s. En os sieglos pasatos, os [[arquitecto]]s s'ocupaban, antimás de diseñardisenyar os edifiziosedificios, de diseñar as ciudatz, [[plaza]]s, [[albarera]]s y [[parque]]s, y obchetos d'emplego en as edificazionsedificacions, como los [[mueble]]s. Güé en diya, os profesionals que prochectan y planifican l'espazioespacio urbán son os [[urbanistas]], establindo-se en una espezialidáespecialidat distinta a l'arquiteuturaarquitectura u a [[incheniería civil]], que se clama [[urbanismo]], en tanto que a os profesionals que creyan muebles y atros obchetos, lis se conoxe como ''[[Diseño industrial|Diseñadors Industrials]]''.
 
Seguntes un topico popular, en o tractau más antigo que se conserba sobre a matiera,''"De Architectura"'', de [[Vitruvio]], [[sieglo I aC]], se dize que l'arquitectura discansa en tres comenzipioscomencipios: a Polideza (''Venustas''), a Firmeza (''Firmitas'') y a Utilidat (''Utilitas''). L'arquitectura se puede definir, allora, como un equilibrio entre istos tres alazez, sin sobrepasar garra a l'atros. No tendría sentiu tratar de entender un treballo d'arquitectura sin considerar istos tres aspectos.
 
Sindembargo, prou con leyer o tractau ta percaber-se de que Vitruvio desichiba istas caracteristicas ta belsbells edifiziosedificios publicos mui particulars. De feito, quan Vitruvio se atribe a intentar una analís de l'arte sobre o que escribe, proposa entender l'arquitectura como composada de quatro alazetz: [[orden]] (relaziónrelación de cada parti con o suyo emplego), disposizióndisposición ("As espeziesespecies de disposizióndisposición [...] son o trazau en planta, en debantato y en perspectiva ."), [[proporziónproporción]] ("ConsonanziaConsonancia uniforme entre l' obra entera y os suyos miembros.") y distribuzióndistribución (en [[Idioma griego|griego]] [[oikonomía]], pende "en o debiu y millor emplego fesable d'os materials y d' os terréns, y en precurar o menor coste d'a obra consiguiu d'un modo razionalracional y aponderau.").
 
Bi ha que dar-se cuenta de que as suyas embudias a lo respective son pro intensas, pos quatro pachinas más adebán dibide l'arquitectura en tres partis: [[Construcción]], [[Gnomica]] y [[Mecanica]]. Por intresán que siga, no debe olbidar-se que este tractau ye l'unico tractau clasico que nos ha arribato, y a prebabilidá de que siga lo millor d'a suya epoca ye chicota.
 
A historia d'as dibersas bersions d'o tractau de [[Vitruvio]] resume bien o conflito a l'ora de definir l'arquitectura. En [[1674]], [[Claude Perrault]], medico fesiologo, espezializauespecializau en diseuzióndisección de calabres, güen debuxán, publica a suya traduzióntraducción resumida d'o tractau de Vitruvio, que queda de raso reorganizau. Sindembargo, ba a estar graziasgracias a lo «resumen» de Perrault que Vitruvio ba a estar boziatobociato y ba a influir en os tractaus y tiorías d'os sieglos siguiens. Y ye en ixe resumen en o que a triada bitrubiana ba a veyer a luz.
 
A esferenziaesferencia sustanzialsustancial entre a bersión de Perrault y l'anteriors radiga, seguntes José Luis González Moreno-Navarro, en que Perrault terchibersa" o carácter sintentico d'a arquitectura en una bisión analitica y esflecada en tres brancas autonomas lo que ye una consecuenziaconsecuencia d'o suyo tarabidau mental [...] formata a lo largo d'una bida adedicada a l'analís d'os organismos vivos, que en dengún inte apañaba y tornaba a dar vida".
 
Por o contrario, seguntes Vitruvio "l'arquitectura ye una sciencia que surte de muitas atras sciencias, y emperifolla con mui bariato aprendizache; por l'aduya de que un chuiziochuicio se forma d'ixos treballos que son o resultau d'atras artes. A practica y a teoría son os suyos pais. A practica ye l'alufradura cutiana y continada d'o modo d'executar bel treballo dau, u d'a operaziónoperación d'as mans, t'a combersión d'a matiera d'a millor forma y d'a maniera más rematada. A tioría ye o resultau d'ixe razonamiento que contrimuestra y esplica que o material forchau ha estau combertiu ta resultar como lo fin propuesto. Porque l'arquitecto nomás practico no ye capable d'asinnar as ragons pros t'as formas que er afilla; y l'arquitecto de teoría ralla tamién, agafando a güembra en begada d'a sustanziasustancia. O que ye tiorico asinas como tamién practico, capable no nomás de prebar a comenenziacomenencia d' o suyo diseño, so que tamién de levar-lo en execuziónexecución."
 
Como disziplinadisciplina, a importanziaimportancia de l'arquitectura en o [[sieglo XX]] estió graniza, pos o suyo exerzizioexercicio estió responsable de no menos d'a terzera parti d'os materials portiaus por l'umanidáhumanidat en ixa epoca. Ta más detalles respective d'as relazionsrelacions entre l'arquitectura y a [[ecolochía]], veyer
[http://habitat.aq.upm.es/boletin/n14/amvaz.html "Arquitectura, economía y ecolochía"].
 
Mui intresánintresant como replega y reflesión sobre as dibersas definizionsdefinicions d'arquitectura a lo largo d'a historia ye l'obra d'o cretico italiano [[Brun Zevi]] ''"Architectura in Nuce"''.
 
A parabra arquitectura ye emplegata tamién t'o diseño u l'acto de diseñar atros sistemas complexos, por eixemplo, [[arquitectura de computadoras]] y [[arquitectura de software]].
Linia 30:
{{Commonscat|Architecture|Arquitectura}}
* {{es}} [http://www.linksarquitectura.com.ar Enrastres de Arquitectura, Arte y Disenyo].
* {{es}} [http://www.noticiasarquitectura.info NotiziasNoticias Arquitectura].
* [http://www.designstore01.com/store/books/173508/13/1/ Lista de libros de arquitectura].