Diferencia entre revisiones de «Ángel Sanz-Briz»

Contenido eliminado Contenido añadido
m →‎Aduya a os sefarditas: zagueras peticions, replaced: influyencia → influencia using AWB
Sin resumen de edición
Linia 3:
 
== Biografía ==
Dimpués d'estudiar Dreito, dentró en a Escuela Diplomatica en 1933, rematando os suyos estudeos poco antes de prencipiar a [[Guerra Civil Espanyola]]. Dimpués d'o escomencipio d'ista, s'enroló en as tropas franquistas. Rematada a guerra, obtenió o suyo primer destín diplomatico, como Engargau de negocios en [[O CairoCaire]] ([[Echipto]]). En [[1942]], otenió o suyo segundo destín, poco dimpués d'o suyo matrimonio con adela Quijano, tamién como Encargau de negocios en a embaixada espanyola en [[Hongría]], un Estau amanau ta l'[[Eixe]], pero que no prauticaba as midas d'esterminio d'os chodigos que ya se yeran fendo en a resta d'a Europa ocupada por os nazis.<ref>J. Lacruz [http://www.periodicodelestudiante.net/noticia.asp?pkid=267 El ángel de Budapest]. Calendata d'acceso: 2008. El periódico del Estudiante. El Periódico de Aragón. 2008.</ref> Manimenos, a tranquila vida de Sanz-Briz como encargau de negocios cambió de raso quan [[Alemanya]] prenió o control d'Hongría, invadindo o país en marzo de 1944. Poco dimpués d'a invasión, o propio [[Adolf Eichmann]] se tresladó ta Hongría ta supervisar os plans d'exterminio d'a comunidat chodiga d'o país (bellas 750.000 presonas).
 
== Aduya a os sefarditas ==
Indignau por os plans nazis, Sanz-Briz obtenió d'o gubierno espanyol o premiso ta furnir decumentos espanyols a os chodigos [[sefarditas]] que podese trobar y negociar con as autoridatz hongaras (titeres d'o gubierno alemán), o treslau ta un puesto seguro de ditas presonas (en virtut d'un viello decreto de 1925 de [[Miguel Primo de Rivera]], que manimenos heba circunduciu en 1931). Sanz-Briz protechió asinas as vidas de bels 5.200 [[chodigo]]s, fendo servir a suya influencia y contactos (tamien os suyos diners, con qui sobornó a o ''gauleiter'' alemán) y tamién edificios logaus con os diners d'a embaixada que rotuló como "Anejo a la legación espanyola". Os metods que siguió los describió ell mesmo en o libro ''Los judíos en Espanya'' (''os chodigos en Espanya''), de [[Federico Ysart]]:
 
{{Cita|Consiguié que o Gubierno hongaro autorizase a protección por parte d'Espanya de 200 chodigos sefarditas (...) Dimpués a fayena estió relativament fácil, as 200 unidatz que m'heban atorgau las torné en 200 familias; y as 200 familias se multiplicoron indefinidament, con o simple procedimiento de no expedir garra salvoconduto u pasaporte a favor d'os chodigos que levase un numero superior a lo 200.}}
 
Asinas, d'os 5.200 chodigos que podió salvar a suya vida, nomás bels 200 yeran d'orichen [[sefardita]]. A finals de noviembre de 1944, o gubierno espanyol, dimpués d'a cayida de Budapest a mans d'o [[Exercito Royo]], li ordenó d'albandonar o puesto y tresladar-se ta [[Suiza]]. [[Giorgio Perlasca]], un veterán italián d'a [[Guerra Civil Espanyola]], ciudadán espanyol honorario, que heba estau aduyando a Sanz-Briz en as suyas fayenas de protección d'os chodigos, continó o suyo quefer fendo servir decumentos d'identidat espanyols falsificaus por ell mesmo, en os que declaraba que yera o cónsul espanyol en [[Budapest]]. Perlasca aconsiguió que os chodigos "espanyols" seguisen a salvo dica que o [[16 de chinero]] de [[1945]] os [[Unión Sovietica|sovieticos]] dentroron en [[Budapest]].
 
== Carrera posterior ==