Diferencia entre revisiones de «Parla (lingüistica)»

Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Añadido: sh:Govor
Sin resumen de edición
Linia 1:
A '''parla''', '''parlache''' u '''fabla''' ye l'aplicaziónaplicación concreta que fan os parlants d'una luenga.
{{Grafía_87}}
A '''parla''' ye l'aplicazión concreta que fan os parlants d'una luenga.
 
Dende una perspeutibaperspectiva presonal, a parla puet estar un acto indibidualindividual que s'opone a la luenga, que ye sozialsocial.
 
Quan se describen as bariantsvariants cheograficas d'una luenga se fa serbirservir o termin ''parla'' pa describir as bariantsvariants a diferents escalas: ''parla local'', ''parla de redoladacomarcal'', ''parla rechional'', etc...Un conchunto de parlas, en espezialespecial as locals ey de redoladacomarcals forman lo que la chent entiende como "dialeuto[[dialecto]", (por eixemplo l'[[andaluz]]) pero no siempre una parla rechional ye entendita como un dialeutodialecto (por eixemplo ao parla[[castellán baturrad'Aragón]]).
En o caso d'o [[castellán d'Aragón]], aque sería una parla rechional, labells clamanlingüístas belsla lingüístasdenominan ''[[parla baturra|baturro]]'' n'i-abendo-ne habendo dentro parlas locals como o [[chipranesco]], o [[caspolín]], etc...
 
En [[aragonés occidental]] ([[aragonés cheso|cheso]] ey [[aragonés ansotán|ansotán]] por loo menos) as parlas propias d'una balval son conoxitasconoixitas como "fablas" ("fabla chesa", "fabla ansotana"), por fer servir o verbo ''fablar''.
 
== Acepcions erronias de ''fabla'' ==
O termin ''fabla'', inicialment cheosinonimo de ''parla'' ye un termin que en a fins d'o sieglo XX se descontextualizó y esdevinió en tot Aragón, especialment en as arias castellanizatas urbanas, un eufemismo pa evitar mencionar a lo idioma [[idioma aragonés|aragonés]] con o [[chentilicio]] d'Aragón, d'una traza pareixita a lo que se desvinió con a dicotomía ''asturianu''-''bable''. Dende as arias urbanas castellanizatas o termin fabla encomenzó a fer-se familiar en as arias on encara quedan parlants maternos.
 
Entre os neoparlants de l'aragonés d'a decada de 1980 y 1990 tamién se descontextualizó o termin, fendo-lo sinonimo de ''luenga''. En textos d'estas decadas no yera infreqüent veyer escrito ''fabla castellana'' y composicions erronias pareixitas.
 
{{borrador}}