Diferencia entre revisiones de «Vilanova»

'''Bilanoba''' (en [[Idioma castellán|castellán]] ''Villanova de Ésera'', en [[Idioma catalán|catalán]] ''Vilanova d'Éssera'', ofisialment ''Villanova/Billanoba'' <ref>[http://benasque.aragob.es:443/cgi-bin/BRSCGI?CMD=VERDOC&BASE=BZHT&PIECE=BOLE&SEC=BUSQUEDA_AVANZADA&DOCN=70907 LAI 12/2002, de 28 de mayo, de creyazión d'a Comarca d'a Ribagorza.]</ref>) ye un [[municipio|munesipi]] de la [[provincia de Uesca|probinsia de Uesca]], que se troba a la ''comarca'' de la [[Ribagorza|Ribagorsa]], a la boca de baixo de la [[ball de Benás]], dintro de la conca de l'[[río Esera|Esera]] ey dan ombra d'estar-se d'entre las [[sierra de Chía|serras de Chía]] ey de la ball.

El llugar de Bilanoba tien dos nuclios de casas deseparats l'un de l'altro, cadagún dan la suya islèsia, que son fetas d'els temps d'el [[romanico aragonés]]. El casc urbano d'el llugar se composa de bellas casas siñorials coma ''Casa Ríu'' ey ''Casa Bertràn'', ey la més important de totas, ''Casa d'el Señor'' que ba ser propiedat d'els [[Linache de Bardaxí|Bardaxí]].

Bilanoba se troba a bentisinco kilometros baixadera de la complleguera alta de la ball ey d'el masiso de la [[Maladeta]]-[[Aneto]], agon que yera planeyat que se fés un tunel pasadero enta [[Francia|Fransia]] que mai no se ba fer. 42 kilmetros luenes, ta l'este, de la muga dan [[Catalunya]], ey 135 Km enta l'uèst de la [[Uesca|capitala de la probinsia]].

La economía d'el llugar antigament yera alasetada á'l bestiar [[baca|bobín]] que bien se feba en las fincas de la ball. Dan l'arribada d'el siglo binte e, sobre tot, la construcsión de las pistas d'esquí t'alto, ta [[Sarllé|Sarller]], que ban binre a chuntar-se que ya no marchaba bien el tinre bestiar en la ball, ban fer que alabets, totuno, se fés prou més fàsil de bibir d'el turismo que no de la terra, ey se ba recombertir la economía d'el llugar. Encara güei se-i poden bider els efectos d'ixe cambio, ey coma la ball entèra se ba cambiar de bestuache ey calseros, coma quino diu, ey se ba ficar de plen en el negosi toristico que de Bilanoba enta [[Benás]] fa correr els dineros ey mos ha fet aduyats ta que bidem una ball de Benás prou biba, per contas de la que podeba aber-nos pllegat, cosa parellana que de las altras balls, pro.

== Festas ey festibidats d'el llugar ==

Els ''bocatobas'' tenen una islèsia a cada barrio d'el llugar. Las dugas son d'estilo [[romanico aragonés]]. La primera ey més antiga ye ''Santa María'', n'el barrio homonimo, ta la cual en [[chinero|chiner]] d'el [[2006]] ya se ba dir que eba intensions de mirar de restaurar-la. l'Altra islèsia ye ''Sant Peiro'', patrón d'el llugar, ey se ba fer enamplada n'el [[sieglo XVI|siglo XVI]] per la cual cosa els rasgos més romanicos han quedau amagats per l'estilo posterior.