Diferencia entre revisiones de «Madrit»

'''Madrit''' (en [[idioma castellán|castellán]] ''Madrid'') ye una [[billavilla]] [[Espanya|espanyola]], [[Capital (politica)|Capital]] d'o estato. Madrit ye a más d'a capital d'o estato, ala capital d'a suya [[provincia d'Espanya|provincia]] ye d'a [[Comunidá Autonoma de Madrit]].

OLo suyo orichen ye en un enclau musulmán (Magerit), conquistatoconquerito por [[Alifonso VI de Castiella]] en 1083. ALa billavilla fue esleita como capital d'[[Espanya]] por [[Felipe II d'Espanya|Felipe II]], remplazando a [[Toledo]]. En 1601, ye dica 1606, a capitalidácapitalidat pasó temporalmen a [[Valladolit]]. Dende allora, Madrit ha estauestato perén ala capital d'Espanya.

No bi ha garra decumento que permita saper que nombre tenió l'aldeya de tiempos d'os visigodos que s'establió arredol de l' '''arroyo de San Pedro'''. ALa evolución posterior d'o toponimo permite afirmar que esta aldeya se clamó ''Matrich'', evolución d'o latín ''Matrice'', referindo-se a lo manantial e cauz prenzipalprencipal d'augua. Atros toponimos relazionatosrelacionatos con esta radiz son [[Val Madriz]] en ala [[provincia de Zaragoza]] e [[Madrid (A Riocha)|Madriz]] en [[A Riocha]], pero en estos casos con ala evolución d'as CE, CI d'alcuerdo con ala [[fonetica aragonesa]], que van més luent d'a palatalizaziónpalatalización en /che/, /chi/ ye esdebienen /ze/, /zi/.

Quan oslos musulmans conquerioron ala [[Meseta espanyola|Meseta]]

olo nombre ''Matrich'' s'arabizó en aLa suya fonetica como ''Magrit''/''Mayrit'' car en arabe no existe a seqüenziaseqüencia /trg/ e se troba més a sobén /jrd/. En olo periodo ansalusí ye documentato a soben olo chentiliziochentilicio ''al-Mayriti'', e s'aplicó por eixemplo a lo erudito e poligrafo ispanarabehispanarabe [[Maslamah ben Ahmad al-Mayriti]], naixito de Madrit en olo sieglo X. Ye arabizato e no en mozarabe orichinal como se troboron los castellans olo toponimo quan conquerioron ala cuenca d'o Tajo.

ALa primer variacion ''Maydrit''/''Maidrit'' se troba en olo documento fundacional de ''Vicus Sancti Martini'' de 1126. En 1176 ya se documenta ''Madrit'', y ala forma definitiva en castellán ya ye present en olo mesmo fuero viello de Madrit de 1202. Dende ixe inte e mientres quasi tres sieglos coexistirán as variants ''Madrit''/''Madrid''. En olo zaguer quarto d'o sieglo XV ya s'imposa ala variant grafica ''Madrid'', pero como ye sabito en castellán d'a [[Meseta Norte]] se prenuncia ''Madriz'' que encara que siga a evolución de ''Matriche'' seguntes ala [[fonetica castellana]], s'ha orichinato por a prenunziaziónprenunciación como /z/ d'a /d/ final en castellán.

== PoblaziónPoblación ==

OLo sieglo XX trayó tamién a construziónconstrucción d'un zarpauzarpato d'edifiziosedificios singulars (muitos d'els en o destrito finanzierofinanciero de [[AZCA]]) como:

En ala comarca de Madrit se troban olo palaziopalacio y [[monesterio d'o Escorial]], oslos palaziospalacios d'Aranjuez [[Aranjuez (Madrit)|Aranjuez]] ye olo zentrocentro istorico d'[[Alcalá de Henares]].

Antimás de por oslos suyos puestos d' intrés istorico, toda la ziudáciudat ofrexe infinidáinfinidat de posibilidazposibilidatz comerzialscomercials. No obstante, esisten zonas d'espezialespecial conzentraziónconcentración comerzialcomercial como son aslas carreras '''Preciados/Carmen''' y '''Serrano/Goya''' con botigas d'as más impotans marcas de moda ([[Zara]],[[Cortefiel]]...) u [[gran magazén|grans magazens]] ([[El Corte Inglés]]).