Diferencia entre revisiones de «Antoine van Leeuwenhoek»

Contenido eliminado Contenido añadido
grafía
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Infobox famosos
[[Imachen:Anton van Leeuwenhoek.png|thumb|right|Antón Van Leeuwenhoek, comerciant y scientifico neerlandés que va fer as primeras observacions de microorganismos.|300px]]
|nombre = Antoine van Leeuwenhoek
|imachen = Anton van Leeuwenhoek.png
|imachen grandaria = 250px
[[Imachen:Anton|piet de vanfoto = Leeuwenhoek.png|thumb|right|Antón Van Leeuwenhoek, comerciant y scientifico neerlandés que va fer as primeras observacions de microorganismos.|300px]]
|calendata naximiento = [[24 d'octubre]] de [[1632]]
|puesto naximiento = [[Imachen:Prinsenvlag.svg|22px|border]] [[Delft]] ([[Provincias Unitas]])
|calendata muerte = [[26 d'agosto]] de [[1723]]
|puesto muerte = [[Imachen:Prinsenvlag.svg|22px|border]] [[Delft]] ([[Provincias Unitas]])
|ocupazión = [[Scientifico]]
|salario =
|patrimonio neto =
|conyuche =
|obras =
|fillos =
|sitio web =
|anotazions =
}}
[[Imachen:Leeuwenhoek Eschenholz.jpg|thumb|right|]]
'''Anton''' (u ''Antoine'') '''van Leeuwenhoek''' ([[Delft]], [[Países Baixos]], [[24 d'octubre]] de [[1632]] - †[[26 d'agosto]] de [[1723]]), o suyo nombre completo estió '''Thonius Philips van Leeuwenhoek''', estió un [[comerciant]] y [[scientifico]] [[Países Baixos|neerlandés]], conoixito por as milloras que introdució en a fabricación de [[microscopio]]s y os suyos descubrimientos pioners arredol d'os [[protozouprotozoo]]s, os [[hematíe|globulos royos]] en a sangre, a presencia de [[espermatozoide]]s en o [[semen]], o sistema de [[capilar]]s y os cerclos vitals de bells insectos.
 
== Biografía ==
Leeuwenhoek no teneba guaire formación scientifica, y dimpués que su pai morió d'una malotía cuanquan teneba bellas seis anyadas, a suya mai casó de nuevas ta emviduarenviduar pocas anyadas dimpués.
 
O choven ''Leeuwenhoek'' partió ta [[Amsterdam]] ta recibir formación como comerciant de panyos con un comerciant [[Escocia|escocés]]. Manimenos, a suya curiosidat natural li levó a contactar con a literatura scientifica, estando lector cutiano de temas d'[[Astronomía]], [[Sciencias naturals]], [[Matematicas]] y [[Quimica]]. Hue se considera que bellas milloras que l'holandés introdució en os [[lent]]s de microscopios estioron pensatas ta diferenciar as trazas d'os textiles antes que no ta treballar con elementos biolochicos, encara que d'a unión d'ista actividat profesional y o suyo interés por a sciencia en surtión bellas aportacions memorables t'a [[biolochía]]. Una vegada que casó, se tornó ta [[Delft]] con a suya muller, an que i obrió una botiga de panyos.
 
En istas anyadas de comerciant y aduyant d'alguacil en Delft, van Leeuwenhoek fabricó os suyos primers lents dimpués d'aprender a tecnica d'o soflau y pulimiento d'o [[vidre]] por a suya cuenta. Gracias a istos microscopios artesanals veyó as primeras fibras musculars y confirmó as teorías de l'italiano [[Marcello Malpighi]] arredol d'a circulación d'a sangre por os capilars. Dica [[1674]] prosiguió con o desemboliquedesenvolique d'a suya tecnica de perfeccionamiento de lents, momento en que ye datata a suya primer descripción detallata d'os globulos royos. En ista mesma anyada fizo as obserbacionsobservacions en augua de plevia d'una balseta y en a suya propia [[saliva]], a partir d'as que fizo a conoixita descripción d'os ''animaletz chicorrons'' que hue se denominan [[protozouprotozoo]]s.
 
En l'anyada de [[1679]] van Leeuwenhoek fació a primera descripción d'as [[bacteria]]s ([[bacilo]]s), prenendo trocetz d'o suyo propio sarro dental, y tamién d'os [[espermatozouespermatozoo]]s humanos.
 
Gracias a estar o primer en tener [[lent]]s de tanta qualidat, podió fer una serie de descubrimientos que denguno yera en condizionscondicions de fer en ixas embueltasenvueltas. Pero Antón van Leeuwenhoek no ye sólo recordau por istos descubrimientos, sino tamién por muitas d'as conclusions t'as que plegó. D'istas obserbazionsobservacions en charró a o suyo amigo [[Reinier de Graaf]], un medico de Delft con contautoscontactos en a ''[[Royal Society]]'' de [[Londres]]. Van Leeuwenhoek obtenió o reconoximientoreconoiximiento ofizialoficial d'a soziedatsociedat britanica en [[1680]].
 
Totz os documentos que fizo en a suya vida estioron escritoescritos en luenga [[holandésIdioma neerlandés|holandesaneerlandesa]], cosa bien rara en un tiempo en que toda a literatura scientifica s'imprentaba en [[latín]].
 
A historia diz que, a l'hora de faltar, en o suyo leito de muerte, van Leeuwenhoek dictó una carta ta la ''Royal Society''. O secreto ta fer os lents que feba servir en as suyas observacions marchó con ell o [[26 d'agosto]] de [[1723]], cuanquan l'holandés yera per as 91 anyadas d'edat. Increyiblement, beluns d'os lentes simples que bava fer en vida alcanzoron os 480 aumentos, fita que no estió igualata dica o [[sieglo XIX]], cuanquan s'inventó o microscopio compuesto.
 
== Enrastres externos ==
{{commons|Anton van Leeuwenhoek}}
 
{{DEFAULTSORT:Leeuwenhoek, Antonie van}}
[[Categoría:Fesicos d'os Países Baixos]]
[[Categoría:Biologos d'os Países Baixos]]
[[Categoría:Miembros d'a Royal Society]]
[[Categoría:Naixitos d'Holanda Meridional]]
[[Categoría:1632 (naixencias)]]
[[Categoría:1723 (muertes)]]