Diferencia entre revisiones de «Antoine van Leeuwenhoek»

Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
replaced: otubre → octubre, a redol → arredol (2)
grafía
Linia 1:
[[Imachen:Anton van Leeuwenhoek.png|thumb|right|Antón Van Leeuwenhoek, comerziantcomerciant ey zientificoscientifico neerlandés que bava fer as primeras obserbazionsobservacions de microorganismos.|300px]]
{{Grafía_87}}
[[Imachen:Anton van Leeuwenhoek.png|thumb|right|Antón Van Leeuwenhoek, comerziant e zientifico neerlandés que ba fer as primeras obserbazions de microorganismos.|300px]]
[[Imachen:Leeuwenhoek Eschenholz.jpg|thumb|right|]]
'''Anton''' (u ''Antoine'') '''van Leeuwenhoek''' ([[Delft]], [[Países Baixos]], [[24 d'octubre]] de [[1632]] - †[[26 d'agosto]] de [[1723]]), o suyo nombre completo estió '''Thonius Philips van Leeuwenhoek''' (prenunziato ''leiebenjúck''), estió un [[comerziantcomerciant]] ey [[zientificoscientifico]] [[Países Baixos|neerlandés]], conoixito por as milloras que introduzióintrodució en a fabricaziónfabricación de [[microscopio]]s ey os suyos descubrimientos pioners arredol d'os [[protozou]]s, os [[hematíe|globulos royos]] en a sangre, a presencia de [[espermatozoide]]s en o [[semen]], o sistema de [[capilar]]s, amásy d'os zercloscerclos bitalsvitals de belsbells inseutosinsectos.
 
== Biografía ==
Leeuwenhoek no teneba guaire formaziónformación zientificascientifica, ey dimpués que o suyosu pai morió d'una malotía cuan teneba bellas seis añadasanyadas, a suya mai casó de nuebasnuevas ta embiduaremviduar pocas añadasanyadas dimpués.
 
O chobenchoven ''Leeuwenhoek'' partió ta [[Amsterdam]] ta rezibirrecibir formaziónformación como comerziantcomerciant de pañospanyos con un comerziantcomerciant [[EscoziaEscocia|escozésescocés]]. Manimenos, a suya curiosidátcuriosidat natural li lebólevó a contautarcontactar con a literatura zientificascientifica, estando leutorlector cutiano de temas d'[[Astronomía]], [[ZenziasSciencias naturals]], [[Matematicas]] y [[Quimica]]. EnguánHue se considera que bellas milloras que l'olandésholandés introduzióintrodució en os lentes[[lent]]s de microscopios estioron pensatas ta diferenziardiferenciar as trazas d'os testilestextiles antes que no ta treballar con elementos biolochicos, encara que d'a unión d'ista autibidatactividat profesional y o suyo interés por a zenziasciencia en surtión bellas alportazionsaportacions memorables t'a [[biolochía]]. Una begadavegada que casó, se tornó ta [[Delft]] con a suya muller, anquean que i obrió una botiga de pañospanyos.
 
En istas añadasanyadas de comerziantcomerciant ey aduyant d'alguazilalguacil en Delft, van Leeuwenhoek fabricó os suyos primers lenteslents dimpués d'aprender a tecnica d'o soflau y pulimiento d'o bidriovidre por a suya cuenta. GraziasGracias taa istos microscopios artesanals beyóveyó as primeras fibras musculars ey confirmó as teorías de l'italiano [[Marcello Malpighi]] arredol d'a zirculazióncirculación d'a sangre por os capilars. Dica [[1674]] ba proseguirprosiguió con o desembolique d'a suya tecnica de perfezionamientoperfeccionamiento de lenteslents, momento cuanen que ye datata a suya primer descripzióndescripción detallata d'os globulos royos. En ista mesma añadaanyada ba ferfizo as obserbazionsobserbacions en augua de plebiaplevia d'una balseta y en a suya propia [[salibasaliva]], a partir d'as que ba ferfizo a conoixita descripzióndescripción d'os ''animalezanimaletz chicorrons'' que güehue se denominan [[protozou]]s.
 
En l'añadaanyada de [[1679]] van Leeuwenhoek obserbófació asa primerasprimera descripción d'as [[bauteriabacteria]]s ([[bazilbacilo]]oss), prenendo trozeztrocetz d'o suyo propio sarro dental, y tamién d'os [[espermatozou]]s umanoshumanos.
 
GraziasGracias a estar o primer en tener lentes[[lent]]s de tanta calidatqualidat, podió fer una serie de descubrimientos que denguno yera en condizions de fer en ixas embueltas. Pero Antón van Leeuwenhoek no ye sólo recordau por istos descubrimientos, sino tamién por muitas d'as conclusions t'as que plegó. D'istas obserbazions en charró a o suyo amigo [[Reinier de Graaf]], un medico de Delft con contautos en a ''Royal Society'' de [[Londres]]. Van Leeuwenhoek obtenió o reconoximiento ofizial d'a soziedat britanica en [[1680]].
 
TozTotz os decumentosdocumentos que ba ferfizo en a suya bida banvida estarestioron escritosescrito en luenga [[olandésholandés|olandesaholandesa]], cosa bien rara en un tiempo en que toda a literatura zientificascientifica s'imprentaba en [[latín]].
 
A istoriahistoria diz que, a l'orahora de faltar, en o suyo leito de muerte, van Leeuwenhoek ba dictardictó una carta ta la ''Royal Society''. O secreto ta fer os lenteslents que feba serbirservir en as suyas obserbazionsobservacions marchó con elell o [[26 d'agosto]] de [[1723]], cuan l'olandésholandés yera per as 91 añadasanyadas d'edat. Increyiblement, beluns d'os lentes simples que ba fer en bidavida ban alcanzaralcanzoron os 480 aumentos, fita que no estió igualata dica o [[sieglo XIX]], cuan se ba imbentars'inventó o microscopio compuesto.
 
{{DEFAULTSORT:Leeuwenhoek, Antonie van}}