Diferencia entre revisiones de «Unión Polaco-Lituana»

Contenido eliminado Contenido añadido
SieBot (descutir | contrebucions)
m robot Añadido: gl:Unión polacolituana
Jpbot (descutir | contrebucions)
replaced: En a zona d'a Baltica a ⌊⌊⌊⌊M42⌋⌋⌋⌋ remata de desaparexer por a secularizazión da Orden en 1525, esdebenindo o suyo grant mayestre duque de Prusia e basallo d'o rei de Polonia. En ⌊⌊⌊⌊M43⌋⌋⌋⌋ a soluzión se
Linia 3:
'''Unión Polaco-Lituana''' ye un termino que se fa serbir pa referir-se a l'aliganza que formoron o [[Reino de Polonia]] e o [[Gran Ducato de Lituania]] baxo un mesmo monarca en [[unión presonal]] dende a [[Unión de Krewo]] en [[1385]] e que conduzió a la creyazión d'a [[Republica d'as Dos Nazions]] en a [[Unión de Lublin]] (1569).
 
En 1386 se desbinió o casamiento reyal d'[[Eudobichis]], filla d'o rei de Polonia [[Loís d'Anchú]] e lo gran duque [[Jogaila]]. Jogaila se combierte a lo [[catolizismo]] e fue esleito rei de Polonia con o nombre de [[Ladislau II Jagellón]]. Os lituans e os polacos s'eban unito pa fer frent un enemigo común, a Orden Teutonica e teneban como enemigos comuns tamién a os [[Orda d'Oro|tartres]] d'a [[Mar Negra]]. En 1399 muere Eudobichis y o tratatotractato de Bilna de 1401 establió o mantenimiento indefinito d'a unión presonal entre Polonia e Lituania. Ye o prenzipio d'a Unión Polaco-Lituana, en a que se respetaban as diferenzias entre os dos estatos, que yeran gobernatos por o mesmo rei. Esta nueba entidat representó en a suya epoca una potenzia important.
 
En o reinato de Ladislau II Jagellón (1386-1434) os polacos, lituans e rutens benzen a los [[caballers teutonicos]] (que eban ocupato [[Samotichia]]) en a [[Batalla de Tannemberg]] (1410). Baxo o reinato de [[Vytautas]] o [[Gran Ducato de Lituania]] s'estendilla dica plegar a la costa d'a Mar Negra.
 
[[Casimiro IV]] reinó dica 1492 e apoyó rebueltas cuentra os caballers teutonicos: d'os nobles polacos en Pomerelia, d'os burgueses de Prisia e d'os marins de [[Dánzig]], (1454-1466) a guerra d’as treze añatas, que remata por a tratatotractato de Torún, por o que Polonia recupera l’azeso a la Mar Baltica: a Orden Teutonica esdebién basalla d’o rei de Polonia e ha de zeder Pomerelia, Danzig e Varmia (Ermland).
 
L'apocheu d'a Unión Polaco-Lituana contina en o sieglo XVI. En ixe sieglo as amenazas exteriors, (alemans e tartres) son poco importants. A dinastía de [[Jogaila]] a sobén reina tamién en Hongría. En o estenso estato Polaco-Lituano bi ha una estabilidat e coesistenzia entre catolicos, ortococsos, protestants e chodigos. En o plan cultural bi ha una florata cultural, con penetrazión d’influyenzias d’o renaximiento italián. A nobleza rutena e lituana se polonizan.
Linia 15:
*Moscobia dixa de pagar tributo a los [[tartres]] en 1480 y encomienzan una espansión territorial: con [[Ibán III]] ocupan [[Viazma]], [[Briansk]], [[Novgorod Severski]], [[Chernigov]], e [[Basilio III]] prene [[Smolensk]] en 1514.
 
En a zona d'a Baltica a [[Orden Teutonica]] remata de desaparexerdesapareixer por a secularizazión da Orden en 1525, esdebenindo o suyo grant mayestre duque de Prusia e basallo d'o rei de Polonia. En [[Libonia]] a soluzión se retrasa e [[Ibán lo Terrible]] la imbade ocupando en 1558 Narva e Dorpat. En 1561 se dezide un reparto: o grant mayestre [[Kettler]] esdebién duque de [[Curlandia]] e basallo d'o rei de Polonia, o estato polaco-lituán s'anexiona a parte zentral (dita Libonia), e Suezia fa lo mesmo con [[Estonia]], e Dinamarca con a isla de [[Osel]], quedando pendient forachitar a los ocupants [[rusos]].
 
== Bibliografía ==