Diferencia entre revisiones de «Río Xalón»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- á + a )
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{río
|nombre= Xalón
Línea 12 ⟶ 11:
}}
 
O '''río Xalón''' u '''río Exalón''' ye un [[río]] [[Aragón|aragonés]] [[afluyent]] de l'[[Ebro]] que naxenaixe en a ''[[Sierra Ministra]]'' en a [[provincia de Soria]] ey desemboca en [[Torres de Berrellén]] en a [[provincia de Zaragoza]]. A suya [[longaria]] ye de 224 [[km]], drenando una [[cuenca idrolochicahidrolochica]] con una [[superfiziesuperficie]] de 9.338 [[km²]] con un [[Cabal (idrolochíahidrolochía)|cabal meyo]] de 20,8 m³/s.
 
== Cheomorfolochía ==
L'aria occidental d'a suya cuenca se fa més grant a costa d'as cuencas d'o [[Río Duero|Duero]] ey [[Río Tacho|Tacho]].
 
Muitos d'os suyos afluents a loo largo de tot o curso tienen direzionsdireccions perpendiculars a loo Xalón, trescurzando entre sierras ey fallas con ixas mesmas direzionsdireccions.
 
EmpezipiaEmpecipia a examplar-se en [[Arcos de Xalón]], on se troba materials [[Era TerziariaTerciaria|terziariosterciarios]] poco resistents d'a depresión de [[Mont Reyal de Fariza]], on reziberecibe losos afluents [[río Nachima|Nachima]] ey [[Río Fenar|Fenar]].
 
Torna a estretir-se en a roca en o pliegue calsinoso d'[[Alfama d'Aragón]]. EY cruza con [[auguastuertas]] entallatas os materials [[paleozoico]]s de [[Bubierca]], d'a [[branca castellana]] d'o [[Sistema Iberico]]. En este tramo reziberecibe os afluents [[río Monegriello|Monegriello]], [[río Piedra|Piedra]], [[Río Mesa|Mesa]] ey [[Río Manubles|Manubles]].
 
En a [[depresión tectonica de Calatayú]], aprobeitandoaproveitando que o [[cheso (roca)|cheso]] ye poco resistent, exampla laa suya ribera ey balval, pero con un zillocillo en laa marguin cucha ey reziberecibe os afluents [[río Xiloca|Xiloca]], [[Río Prexils|Prexils]] ey [[Río Ribota|Ribota]].
 
Dimpués de dixar ixa depresión torna a tallar materials paleozoicos en as sierras d'Algairén ey laa BirchenVirchen ([[branca aragonesa d'o Sistema Iberico]]) con [[meandros]] entallatos en o [[sostrato (cheolochía)|sostrato rocoso]].
 
Dimpués d'ixas sierras entra en a [[Depresión de l'Ebro]], on reziberecibe os afluents [[río Aranda|Aranda]], [[río Griu|Griu]] ey [[río Alpartil|Alpartil]].
 
O zaguer tramo ye recto ey perpendicular ey seguntes o cheologo [[Josep Gisbert Aguilar]] aprobeitaaproveita loo trazato d'una falla. Desemboca en [[Torres de Berrellén]].
 
== Toponimia ==
[[Chustín]] lo clama ''Birbilis'' como l'antiga ziudatciudat a man de [[Calatayú]].
 
[[Categoría:Ríos d'Aragón|Xalon]]