Diferencia entre revisiones de «Jazz»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-carauteristica +caracteristica)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- á + a )
Linia 6:
|orichen cultural = Meyatos d'o [[sieglo XIX]] en [[Estatos Unitos]]
|estrumentos = [[Trombón]] - [[Trompeta]] - [[Batería (mosica)|Batería]] - [[Guitarra]] - [[Contrabaxo]] - [[Piano]] - [[Clarinete]] - [[Sacsofón]] - [[Bibrafón]] - [[Organo Hammond]] - [[Baxo (mosica)|Baxo]] - [[Flauta]] - [[Corneta (mosica)|Corneta]] - [[Tuba]] - [[Boz (mosica)|Boz]]
|popularidat = Muit alta en Estatos Unitos áa prenzipios d'o [[sieglo XX]] e important en zerclos inteleutuals dende [[1950]] entabán en tot o mundo.
|sozcheners = [[Big Band]] - [[Swing (jazz)|Swing]] - [[Bop]] - [[Cool]] - [[West coast jazz]] - [[Free Jazz]] - [[Jazz Modal]] - [[Modern Creative]] - [[Trad Jazz]] - [[Bebop]] - [[Hard Bop]] - [[Jazz Vocal]] - [[Avant-Garde]] - [[Smooth Jazz]] - [[Acid jazz]] - [[Post-bop]] - [[Standards]] - [[Ragtime]] - [[Dixieland]] - [[Hot|New Orleans Hot]]
|fusions = [[Jazz Rock]] - [[Bossa Nova]] - [[Crossover Jazz]] - [[jazz fusión|Fusión]] - [[Soul Jazz]] - [[Fusión mundial]] - [[Latin Jazz]] - [[Afro-Cuban Jazz]] - [[Ska-Jazz]]
|enlazes = [[:Categoría:Jazz]]
}}
O '''''jazz''''' ye un [[chenero mosical]], orichinario de [[Nueba Orleans]] ([[Loisiana]], [[Estatos Unitos d'America]]), áa on se mezcla una ritmica propia d'os negros nordamericans (''[[blues]]'', prenzipalment, pero tamién as ''work songs'', o ''ragtime'', as cantas d'os "Minstrels") con una estrumentazión e una timbrica chenuinas d'os grupos de carrera ([[trompeta]], [[corneta]], [[clarinet]], [[trombón]], [[tuba]], [[contrabaxo|baxo]], [[bombo]] e [[platiello]]s).
 
Cuan istos conchuntos s'estabilizoron, sustituyoron a tuba por o [[contrabaxo]], o bombo e os platiellos por a [[Batería (estrumento mosical)|batería]] e se i adibió lo [[piano]]. Ista yera la formazión d'a [[Original Dixieland Jazz Band]], un grupo blanco que emplegó a palabra ''jazz'' por primera begata, en [[1917]]. Tanto por repertorio como por estrumentazión, armonia e más que más por a improbisazión (base caracteristica d'o ''jazz'') s'ha eboluzionato dica plegar, en os años 80 e 90 d'o [[sieglo XX]], áa una fusión d'estilos muit dibersos. Asinas, chunto con cantas populars u d'operetas e mosicals de Broadway, o ''jazz'' encorporó, áa partir de 1920, composizions pensatas espezificament ta estar entrepitatas por istos conchuntos.
[[Imachen:Tress-Jazz-in-Tygmont-AB.jpg|thumb|left|Un grupo de Jazz, autuando en un local]]
Con o estilo dito "Chicago" - u ''hot jazz'' - s'enriquezioron as improbisazions e s'encorpororon nuebos estrumentos como lo [[sacsofón]] (tenor e alto, prenzipalment), a [[guitarra]] e o [[briolín]]. Atros estrumentos que s'han ito encorporando, estioron o bibrafón, os sacsofons baritons e soprano, a [[flauta]], l'organo e esferents tipos de [[percusión]] (conga u tumbadora, bongos). Asi mesmo, os cantaires, tan importants ya dende os inizios d'o ''blues'', adotoron o lenguache nuebo e dende os años 30 s'encorpororon áa lo ''jazz''.
 
Un atra caracteristica propia d'iste chenero son as ''jam sessions'', trobatas de mosicos áa la fin d'os conziertos, en que toz os estrumentistas improbisan áa partir d'una melodía. Entre finals d'os años 1920 e finals de [[1945]] trunfa o estilo dito ''[[swing]]'', entrepritato por grans orquestas (''big bands'') de doze u catorze estrumentistas.
 
Dimpués d'a [[II Guerra Mundial]] penzipia o esclatito d'o ''[[be bop]]'' que reboluzionó as formas d'improbisar, amanando-las cuasi áa lo banguardismo, e tamién o tipo de sonoridat. O ''[[bop]]'' ye a base d'o que se conexe, áa ormino, como ''modern jazz'', en oposizión áa lo ''mainstream'', más clasico, que ha continato entrepritando-se sin d'interrupzión. Entre os deribatos d'o ''bop'' trobamos o ''cool'', tamién o estilo ''west coast'', o ''hard bop'', o ''third stream'' e, finalment, o ''free jazz'', en que no se sigue dengún patrón melodico ni armonico, e nomás importa a timbrica, a esperimentazión con os estrumentos e a discontinuidat ritmica.
{{Destacato|ro}}