Diferencia entre revisiones de «Arte romanico»

Contenido eliminado Contenido añadido
EmausBot (descutir | contrebucions)
m robot Añadido: zh:罗马式美术
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- á + a )
Linia 4:
L''''arte romanico''' estió o estilo predominant en [[Europa]] durant d'os sieglos [[sieglo XI|XI]], [[sieglo XII|XII]] e parti d'o [[sieglo XIII|XIII]].
 
L''''arte romanico''' estió l'arte [[cristianismo|cristián]], como agrupazión de bels estilos diferents que eban estau emplegaus a l'[[edá meya|alta edat meya]] (romans, prerromans, bizantins, chermanicos, arabes...), que plegó áa unificar belas trazas comuns áa totas as suyas manifestazions. No estió pas produto d'una evolución local u binculada clarament ta una nazionalidat concreta, si que se produzió arredol de bels países, como [[Francia]], [[Alemania]], [[Italia]] u [[Espanya]]. En cadagún d'istos paises aparixió con matizes propios, pero en toz els se i manifestaban trazas comuns que fan d'o romanico o primer estilo artistico internazional d'ambito europeu.
 
Dica o [[sieglo VIII]], bellas fitas historicas fazión posible que s'estendillase un esbiellamiento d'a cultura europeya: A puyada enta o trono reyal d'os [[Capetos]] en [[Francia]], a consolidazión d'o cristianismo, l'enzetamiento d'a [[reconquesta]] en a [[Peninsula Iberica]], e fundamentalment, a naxenzia d'as [[luengas romanzes]] arredol d'o biello [[imperio román]], son as fitas que marcón iste surtimiento.
Linia 10:
[[Imachen:Catalonia-Campanar catedral de Vic, Osona.jpg|thumb|right|175px|O campanal d'a '''catedral de [[Vic]]''' (en a [[comarcas de Catalunya|comarca]] d'[[Osona]], [[Catalunya]]) ye uno d'os más claros eixemplos d'o [[romanico catalán]].]]
 
Sin d'embargo, o estilo artistico no puede considerar-se coderén dica arredol de l'añada [[1000]], cuan una corrient d'expansionismo cultural, y prou acomboyau d'una bonanza economica, fizo d'as soziedaz europeyas occidentals puestos d'ebullizión cultural, e una creximiento demografico prou important obligó áa xarticar nuebas tierras nuebas ta l'agricultura, menó t'a produzión de grans eszedents de produzión que lebaban ent'a obridura de biellos camins comerzials arredol d'o [[Europa|continent europeu]], o que portaba asoziada a ubridura de camins de pelegrinazión e comunicazión cultural. En ixas embueltas, pues, tota Europa se trobaba inmersa en una fiebre de construzión; yera a ora an que s'eba pronunziau un nuebo estilo de construzión: o Romanico.
 
[[Imachen:Leyre portico.jpg|thumb|right|175px|O portico d'o '''[[Monesterio de Leyre]]''', áa [[Navarra]].]]
 
O termin '''romanico''', como bocable que fa referencia ta l'estilo artistico, estió emplegau por primera begada en [[1820]] por De Grabille, encluyendo en iste termin tot l'arte que se i feba antis de l'[[Arte Gótico|arte gotico]], dica a caita de l'[[imperio román]] d'oczident, por analochía con o termin "[[luengas romanzes|luengas románicas]]"; asinas, l'arte romanico sustituye l'arte antigo d'a mesma manera que as luengas romanzes sustituyioron o [[latín]].
Linia 20:
[[Imachen:San Martín de Elines.jpg|thumb|right|220px|A colechiata de '''San Martín d'Elines''', en [[Cantabria]].]]
 
T'a definizión d'iste estilo arquiteutonico, ye fundamental a reforma que fazió a orden monacal [[Orden cluniazense|cluniazense]], como resultau d'una rebisión en profundidat d'as órdens [[beneditinas]]. O [[monesterio de Cluñego]], en [[Francia]], establiu en [[930]], esdebenió en ista epoca o más gran difusor d'ista reforma, fendo-ne una gran expansión y conseguindo que áa trabiés d'os suyos monesterios l'arte romanico se difundise por tota l'Europa cristiana.
 
[[Imachen:Villanuevania.jpg|thumb|right|180px|''Caneziellos'' en a ilesia de '''San Chuan Batista''', de Villanueva de la Nía, [[Cantabria]].]]
Linia 39:
*Escasa o denguna figurazión escultorica.
 
A epoca dorada d'o estilo, por a suya calidat e firmeza, s'estendilló t'a zaguera metat d'o [[sieglo XI]] e a primera d'o [[sieglo XII]], plegau dende [[Francia]] e transmeso fundamentalmén áa las comarcas que trescruza o [[Camín de San Chaime]].
As caracteristicas d'iste tiempo estioron:
 
Linia 50:
*Caneziellos.
 
Autualmén, belúns d'os millors eixemplos d'arquiteutura romanica áa gran escala se troban en [[Castiella e Lión]]. Istos son:
 
*A ziudat de [[Zamora]], con más de 40 monimentos romanicos.
Linia 67:
*[http://www.romanicoennavarra.info/ O romanico de Navarra], (en [[idioma castellán|castellán]]).
*[http://www.romanicoaragones.com/ Romanico Aragonés.com], (en [[idioma castellán|castellán]]).
*[http://www.tinet.org/~espada/arra/ l'Arte romanico áa o Reino d'Aragón], (en [[idioma castellán|castellán]]).
*[http://www.romanicat.net/ Romanicat.net], O romanico en [[Catalunya]], (en [[idioma catalán|catalán]]).
*[http://www.romaniconorte.org/es/portada/ O romanico d'o norte de Palenzia e Burgos], (en [[idioma castellán|castellán]]).