Diferencia entre revisiones de «Biotecnolochía»

Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Modificado: ja:生物工学
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-xemplo +ixemplo)
Linia 5:
Probablement o primero que emplegó iste termin estió [[Karl Ereky]], incheniero [[Hongría|ongaro]] en [[1919]].
 
Una sezión d'a biotecnolochía ye l'uso dreito d'[[organismos]] ta la produzión de produtos organicos (bels exemploseixemplos son a [[zerbeza]] u os [[produtos lacteos]]). Autualment as [[bacterias]] son emplegatas en a industria menera en a [[biolicsibazión]]. A biotecnolochía tamién s'emplega ta o reziclache, tratamiento de residuos, limpieza d'as zonas contaminatas por autibidaz industrials ([[biorremediazión]]), e ta produzir [[armamento biolochico]].
 
Bi ha tamién aplicazions d'a biotecnolochía que no emplegan [[organismos]] bibos. Os [[microchip d'ADN|microchips d'ADN]] feitos serbir en os [[analisis chenetico]]s en son un exemploeixemplo. Bi ha muitismas produzions que se fan con nomás a reazión d'as [[enzima]]s d'os [[microorganismos]].
 
A biotecnolochía moderna s'asozia á sobén con l'uso d'os [[microorganismos]] cheneticament modificatos como o ''[[Escherichia coli|E. coli]]'' u a [[lebadura]] ''[[Saccharomyces cerevisiae]]'' que s'emplega en a produzión de sustanzias como a [[insulina]] u os [[antibioticos]]. Tamién se puet referir á los [[animal transchenico|animals transchenicos]] u [[planta transchenica|plantas transchenicas]], como lo [[panizo]]. Zelulas animals modificatas como as de l'obario d'o [[hamster chinés]] ([[CHO]]) entre muitismas atras son muit emplegadas por as industrias [[farmazia|farmazeuticas]]. Autualment se ye prebando l'uso d'as plantas como [[bioreactor]]s baratos.
Linia 14:
 
== Campos d'a biotecnolochía ==
A biotecnolochía tien aplicazions en cuatre arias industrials prenzipals: salut, produzión de plantas e agricultura, usos no alimentarios de plantas e atros produtos (por exemploeixemplo: [[plastico biodegradable]], [[azeite bechetal]], [[biocombustible]], etz.), e utilizazions meyoambientals.
Por exemploeixemplo, una aplicazión d'a biotecnolochía ye a utilizazión dreita d'[[organismo]]s ta la fabricazión de produtos organicos, como a [[zerbeza]] u a [[leit]]. Un atro exemploeixemplo ye a utilizazión de [[bacteria]]s en a [[menería]] como en o caso d'a [[biolicsibiazión]]. A biotecnolochía tamién tien aplicazions en o [[reziclache]], o tratamiento d'os [[residuo]]s, a limpieza d'a contaminazión orichinata por as autibidaz industrials ([[biorremediazión]]), e tamién puet produzir [[Arma biolochica|armas biolochicas]].
 
Bi ha una buena ripa de termins d'argot ta os sozcampos d'a biotecnolochía. Á más, bi ha dibersos termins puntuals atribuyitos á lo suyo estudio (biotecnolochía animal, biotecnolochía bechetal, biotecnolochía microbiolochica...).
 
* '''[[Biofarmacolochía|Biotecnolochía roya]]''': biotecnolochía aplicata á los prozesos [[medezina|medicos]]. Bels exemploseixemplos son o diseño de microorganismos adedicatos á produzir [[antibioticos]] e o diseño de curas cheneticas ta malautías á trabies d'a [[terapia chenica]] u [[terapia zelular|zelular]].
 
* '''[[Biotecnolochía blanca]]''', tamién conoxita como '''biotecnolochía grisa''' u '''biotecnolochía industrial''' ye a biotecnolochía aplicata á los prozesos [[industria]]ls. Un exemploeixemplo ye o diseño d'un organismo ta produzir un compuesto quimico. Un atro exemploeixemplo ye a utilizazión d'[[enzima]]s como [[catalizador]]s industrials tanto ta produzir produtos quimicos de balor como ta destruyir produtos periglosos u contaminants. A biotecnolochía blanca tiende á consumir menos en recursos que os prozesos tradizionals cuan s'emplega ta produzir biens industrials.
 
* '''[[Biotecnolochía berda]]''' ye a biotecnolochía aplicata á los prozesos [[agricultura|agricolas]]. Un exemploeixemplo sería la selección e domesticazión de plantas á trabiés d'a [[micropropagazión]]. Un atro exemploeixemplo ye o diseño d'un organismo [[transchenico]] ta crexer baxo unas condizions meyoambientals espezificas u en presenzia (u ausenzia) de bellas sustanzias quimicas. Ye a faina d'ista biotecnolochía fer más compatible a esplotazión agrícola e o rispeto por o meyo ambient. Autualment, bi ha muito debate arredol d'as plantas transchenicas concretas relazionatas con iste campo.
 
* '''[[Bioinformàtica]]''' ye un campo interdisziplinario que mira de resolber problemas biolochicos por meyo de tecnicas computazionals fendo posible una rapeda organizazión e analisis d'os datos biolochicos. Iste campo tamién puet rezibir o nombre de '''biolochía computazional''', e que puet estar definita como a conzeptualizazión d'a biolochía en termins de moleclas e l'aplicazión de tecnicas informaticas ta entender e organizar á gran escala la informazión asoziata con istas moleclas.<ref name="gerstein">Gerstein, M. "[http://www.primate.or.kr/bioinformatics/Course/Yale/intro.pdf Bioinformatics Introduction]." ''[[Yale University]].'' Rebisato lo [[14 d'abiento]], de [[2008]].</ref> A bioinformatica chuga un papel clau en cuantas arias de l'analisis de [[chenoma]]s como a [[chenomica funzional]], a [[chenomica estrutural]] u a [[proteomica]].