Diferencia entre revisiones de «Articlo definiu en aragonés»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- de o + d'o )
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-eboluzión +evolución)
Linia 76:
A diferenzia d'o sistema anterior no fa contrazions dezaga as preposizions ''de'', ''a'', ''ta'', e como siempre dezaga una bocal se i mete ''ro'', ''ra'', ''ros'', ''ras'': ''ta ra'', ''de ro'', ''a ras'', etz...
 
No ye un [[gascón|gasconismo]] como s'ha quiesto beyer (en gascón perinenco os articlos son ''eth'' y ''era'', en gascón cheneral son ''lo'' y ''la''), pero si que representa un feito d'eboluziónevolución d'a -LL- [[latín|latina]] ta -r- como en gascón. La suya documentazión ye antiga e ya se troba en un testo de [[1090]] prozedent d'o [[Sobrarbe]], testo en latín pero con elementos en romanze aragonés:
 
*''Ad Galino Acenarece era lorika, ero cabalo, era espata'' (a L n'este caso puet representar una L cheminata tipo belsetán u una ll).
Linia 99:
*En [[Belsetán]] bi ha repuis d'emplego de ''lo'' dimpués as preposizions ''a'' e ''per'': ''a lo'', ''per lo''.
 
Bels autors consideroron que ''es'' ye una eboluziónevolución de ''LL'' ta ''r'' paralela á ''ro'', ''ros''; atros piensan que representa una bariant curta de ''els'' (que se documenta en [[Benasqués|Benás]]), como plural lochico de ''el'':
 
*Primera interpretazión: ''Illos'' > ''eros'' > ''ers'' > ''es''.
Linia 116:
*''ILLOS'' > ''eros'' > ''ers'' > ''es''
 
Pero como a forma con -r- ye posbocalica e no ye lo caso, ye probable que siga una [[desimilazión]] de ''o'' ta ''e'' muito frecuént en tot l'aragonés dende a [[Edat Meya]] (''emologar'', ''espital'', ''[[Segorb]]'', ''semontano'', ''[[Teruel]]'', ''[[Terrién|Terrient]]'', ''prebar'', etz.), asinas que la eboluziónevolución més probable ye:
 
*''ILLOS'' > ''los'' > ''os'' > ''es''