Diferencia entre revisiones de «Fonetica»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-franzés +francés)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- n'o + en o )
Linia 2:
A '''fonetica''' (d'a parola [[Idioma griego|griega]] φωνή ''foné'', "sonito", "boz") ye o estudio d'os sonitos articulatos per a boz umana. S'adedica á analizar as propiedaz d'os sonitos d'o parlache (u [[fono]]s), debez que a suya produczión, audizión e perzepzión, á diferienzia d'a [[fonolochía]], debotata t'o estudio d'os sistemas de sonitos e t'as unidaz de sonitos astractas (como los [[fonema]]s). A fonetica estudeya os sonitos de traza indibidual més que no es contestos á on que s'usan, sin que i interbiengan discusions semanticas.
 
Seguntes l'Asoziazión de Fonetica Internazional, ibi ha més de zien fonos diferens, reconoixitos como distintibos e transcritos n'en o suyo amplamén usato [[Alfabeto Fonetico Internazional]].
 
== Brancas d'a fonetica ==
Linia 11:
 
== Estoria ==
A fonetica ya yera una demba estudiata á l'antica India, abe 2.500 años, cuan o gramatico [[Panini|Pānini]] fabló d'o puesto e d'as trazas d'articulazión de consonans n'en o suyo tractato d'o [[sanscrito]] n'en o sieglo V aC. Os prinzipals [[alfasilabarios indicos]] de l'actualidat, fueras d'o [[alfasilabario tamil|tamil]], ordinan as suyas consonans seguntes l'antica clasificazión de Pānini.
 
N'o mundo oczidental muderno, o primer fonetista estió lo [[Dinamarca|danés]] [[J. Matthias]], autor d'o tractato ''De Litteris'' ([[1586]]). O matematico [[Reino Unito|anglés]] [[John Wallis]], mayestro de surdomutos, estió lo primer á clasificar as bocals seguntes o suyo punto d'articulazión ([[1653]]). L'[[Alemania|alemán]] [[C. F. Hellwag]] imbentó lo trianglo bocalico en [[1781]]. Diez años dimpués o fisico [[austria]]co [[Wolfgang von Kempelen]] imbentó una maquina que preduziba sonitos. O medico alemán [[Hermann Helmholtz]] enzetó lo estudio d'a fonetica acustica. L'abat [[Francia|francés]] [[Jean Pierre Rousselot]] estió lo primero á imbestigar en a demba d'a fonetica esperimental e escribió es ''Principes de phonétique experimentale'', que se publicoron entre os años [[1897]] e [[1908]].