Diferencia entre revisiones de «Matías Corvín»

Contenido eliminado Contenido añadido
Muro Bot (descutir | contrebucions)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-Alemaña +Alemanya)
Linia 16:
Matías estió educato en italián. Dimpués de descubrir as ideyas d'o [[Renaximiento]] empentó a influyenzia cultural italiana en [[Ongría]]. Buda, Esztergom, Székesfehérvár e Visegrád estioron ziudaz que se benefizioron d'a estabilidat d'un sistema de salut publica y educazión, e tamién d'un sistema churidico baxo o reinato de Matías Corvín. Estió un reconoxito e cheneroso mezenas d'artistas italians como Galeotto Marcio e d'Europa ozidental, que estioron estreitament ligatos a la cort suya. A suya biblioteca, a Biblioteca Corviniana, yera a mayor colezión europeya de cronicas istoricas e treballos filosoficos e zentificos en o sieglo XV, con més de 5000 exemplars, podendo-se balorar cadagún més de 1000 [[florín|florins]] d'oro.
 
O suyo reinato ye considerato como un d'os més gloriosos capítols d'a istoria d'[[Ongría]], marcato por as campañas melitars bitoriosas d'o suyo temito ''Fejete sereg'' u "exerzito negro". Ongría conoxió en ixas embueltas de Matías Corbín a suya mayor estensión, (con una muga ueste dende o sudueste d'AlemañaAlemanya dica Dalmazia e una muga este dende Polonia dica l'autual Bulgaria). Matías dirichió chuntos os reinos de Morabia, Silesia, Lusazia como unión presonal (os tres en 1468/1469/1479-1490) e la baxa Austria (1477/1485-1491). Parlaba [[idioma ongaro|ongaro]], [[idioma rumán|rumán]], [[idioma italián|italián]], [[idioma serbocroata|croata]], [[idioma latín|latín]], e més tarde [[idioma alemán|alemán]], [[idioma checo|checo]], [[idioma eslobaco|eslobaco]], asinas como atras [[luengas eslabas]]. O rei Matías ye remembrato encara güei, en muitos relatos e cantas populars, como un gobernant muito intelichent e dreito.
 
Matías Corvín estió qui ordenó meter en garchola a lo [[boibot]] de Balaquia [[Vlad Ţepeş]] cuan li demandó aduya cuentra os otomans. Sin d'embargo Matías lo aduyó a recuperar o trono de Balaquia. [[Esteban o Gran]] de Moldabia atacó Ongría dimpués de firmar a paz con Polonia, y en una batalla Matías fue ferito por tres sayetas e una lanza.