[[Imachen:Islam by country.svg|thumb|340px|Estatos islamicos con más d'un 10% de poblaziónpoblación musulmana ▼{{Grafía_87}}
<span style="color:#008000;">''' BerdeVerde'''</span>: zonas sunnitas, <span style="color:#ff0000;">'''Royo'''</span>: zonas xiítas, <span style="color:#0000bb;">'''Azul'''</span>: ibadíesibadís (Omán)]] ▼▲[[Imachen:Islam by country.svg|thumb|340px|Estatos islamicos con más d'un 10% de poblazión musulmana
O '''xiismo''' ye una d'as tres brancas prenzipalsprincipals d'o [[islam]] con lo [[sunnismo]] ey lo [[kharichismo]]. Representa o 15% d'os musulmans. O xiismo ye dibiditodividito tamién en brancas, belunas de tan eterodocsasheterodoxas que difizilmentdificilment pueden estar consideratas musulmanas. ▼▲<span style="color:#008000;">'''Berde'''</span>: zonas sunnitas, <span style="color:#ff0000;">'''Royo'''</span>: zonas xiítas, <span style="color:#0000bb;">'''Azul'''</span>: ibadíes (Omán)]]
▲O '''xiismo''' ye una d'as tres brancas prenzipals d'o [[islam]] con lo [[sunnismo]] e lo [[kharichismo]]. Representa o 15% d'os musulmans. O xiismo ye dibidito tamién en brancas, belunas de tan eterodocsas que difizilment pueden estar consideratas musulmanas.
A dotrinadoctrina d'o xiismo s'elaboró dimpués d'a muerte d'Alí. Afirman que a boluntatvoluntat d'[[Al·la]] esleyó a [[Alí]] ey os suyos deszendientsdescendients [[iman]]s (guías) d'a comunidat de creyents musulmans. Cada [[imán]] eslei entre os deszendientsdescendients d'Alí a lo suyo suzesorsuccesor a trabiéstraviés d'una espezieespecie de testamento. Esto faziófació que amanexesenamaneixesen diberchenziasdiverchencias ey a serie d'imans lechitimos se crebó fa sieglos.
As feguras més importans d'o xiismo imanita u dozenán, o més común son o profeta [[Mahoma]], a suya filla [[Fatima]] ey os doze imans salitos d'a suya familia, dende o imán [[Alí ibn Abi Talib]] dica o imán [[Mehdí]]. O imán Mehdí desaparixiódesapareixió en l'añoanyo [[878]] cuan encara yera un nino. Quieren creyer que no morió ey que fue amagato ey ye siempre misteriosament present. Creyen que este imán un día tornará como ''Mahedí'' ("guiato por dios") pa creyar o reino d'a chustiziachusticia ey pureza d'o Islam.
Os xiitas setenans u [[ismailista]]s no reconoxenreconoixen que siet imans bisiblesvisibles, ey pa ellos o seteno estió Ismail ey no Musa. Os xiitas zaidís reconoxenreconoixen a Zait como zinquenocinqueno imán, ey no profesan o dogma d'o Islam amagato como as atras dos brancas.
O xiismo [[xiismo dozenanodotzenano|dozenanodotzenano]] ye o que se troba en o sur d'Irak, en bellas rechions d'o LibanoLiban, dende o sieglo XVI en Persia (imposato por os [[SefebidasSefevidas]]). O xiismo ismailita tenió un important paper entre os sieglos VIII e XIII entre os [[fatimís]], os [[qarmatas]] d'Arabia ey a [[seta]] d'os [[asesinsnizarís]] u asesins. GueiHuei sobrebibesobrevive en a India, Pakistán, dirichitos por [[Aga CanKhan]] y entre os [[pamirís]]. Os xiitas [[xiismo zinquenáncinquenán|zinquenanscinquenans]] son encara mayoritarios en o norte d'o [[Yemen]], antigament dominato por os [[zaidís]].
[[Categoría:Islam]]
| 