Diferencia entre revisiones de «Osetas»
Contenido eliminado Contenido añadido
replaced: Sur → Sud (4), sur → sud (5) |
m replaced: Sur → Sud (4) using AWB |
||
Linia 8:
|rechión1 = [[Imachen:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Rusia]]
|pob1 = 515.000
|rechión2 = [[Imachen:Flag of South Ossetia.svg|border|20px]] [[Osetia d'o
|pob2 = 45.000
|rechión3 = [[Imachen:Flag of Georgia.svg|border|20px]] Resta de [[Cheorchia]]
Linia 22:
|relazionatos =
}}
Os '''osetas''' son un grupo etnico d'o Caucaso zentral de luenga [[luengas iranias|irania]] deribata d’a luenga d’os antigos [[alans]]. En [[1989]] yeran 334.737 en [[Osetia d'o Norte]] (republica autonoma de Rusia on yeran o 53 % d’a poblazión) e 164.009 en Cheorchia (prenzipalment en [[Osetia d'o
== Luenga ==
As luengas iranias d'a branca [[eszita]] e [[sarmata]] antigament ocupaban estensas arias d'Europa oriental dica que fuoron desplazatas por as luengas turquesas y eslabas. Bi ha toponimos como o río [[río Don|Don]] que encara son trasparents pa os osetas, (''Don'' sennifica "[[augua]]" pa os osetas, a l'egual que o río "[[Duero]]" probién d'una radiz que sennifica "[[augua]]" en luengas [[luengas zeltas|zeltas]]). A luenga d'os [[alans]] duró bel tiempo en as estepas e costeras d'o norte d'o Caucaso por a esistenzia d'un reino alán formato por os alans que fuyoron d'os huns enta o sud e se sedentarizoron chunto con pueblos caucasicos. En o Caucaso a luenga alana-oseta quedó dibidita en dos dialectos: o ''iron'' e o ''digor''.
O primer libro escrito en luenga oseta ye de 1798 y en [[alfabeto zirilico]]. En o sieglo XIX se feba serbir tanto l'alfabeto zirilico como l'[[alfabeto cheorchián]], e a begatas o dialecto ''digor'' s'escribiba en [[alfabeto arabe]]. En 1923 s'introduzió l'[[alfabeto latín]]. En 1938 introduzioron l'alfabeto zirilico de nuebo en [[Osetia d'o Norte]] e l'alfabeto cheorchián en [[Osetia d'o
Os osetas tienen una rica literatura epica tradizional con elementos pagans, o ziclo d'os nartos, que han trasmeso a los [[zircasians]] e [[abkhasios]]. O espezialista en relichions politeístas indoeuropeyas e luengas caucasicas [[Georges Dumézil]] estudeyó este ziclo con profundidat e trobó muitas cosas comuns con a mitolochía zelta e indiana antiga (d'o periodo [[bedismo|vedico]]).
Linia 69:
En otubre de 1992 os [[inguxes]] se rebeloron en osetia d'o Norte, e muitos d'ellos fuoron forachitatos ta Chechenia-Inguxetia con o consentimiento d’os rusos.
En l'año 2008 os rusos conzentraban tropas en a muga con Cheorchia e lo gobierno cheorchián se dezidió a interbenir, produzindo-se a [[Guerra en Osetia d'o
== Bibliografía ==
| |||