Diferencia entre revisiones de «Mammuthus primigenius»

Contenido eliminado Contenido añadido
mSin resumen de edición
Linia 1:
{{Taxobox_begin | color = pink | name = ''Mammuthus primigenius''}}
{{Taxobox_image | image = [[Imachen:Woolly mammoth cropped.jpg|200px]] | caption = Recostruzión de mamuz lanuzlanutos en migrazión.}}
{{Taxobox_status_placement | color = pink}}
{{Taxobox_status_image | image = [[Imachen:Status iucn3.1 EX_es.svg|200px]] | caption = espezie fosil }}
{{Taxobox_end_placement}}
{{Taxobox_begin_placement | color = pink}}
Linia 11:
{{Taxobox_ordo_entry | taxon = [[Proboscidea]]}}
{{Taxobox_familia_entry | taxon = [[Elephantidae]]}}
{{Taxobox_genus_entry | taxon = '''[[Mammuthus]]'''}}
{{Taxobox_species_entry | taxon = [[Mammuthus primigenius|M. primigenius]]}}
{{Taxobox_end_placement}}
{{Taxobox_section_binomial_simple | color = pink | binomial_name = Mammuthus primigenius | binomial_authority = [[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], [[1799]]}}
{{Taxobox_end}}
 
O '''mamut lanuto''' (''Mammuthus primigenius''''' <small>([[Johann Friedrich Blumenbach|Blumenbach]], [[1799]])</small>) estió una [[Espezie (biolochía)|espezie]] d'a [[Familia (biolochía)|familia]] ''[[Elephantidae]]'' que se distribuiba por as [[tundra]]s d'[[Eurasia]] en a [[glaziazión de Wrum]]. Como atros [[mamifer]]s grans que cazaba l'ombre en o [[Paleolitico Superior]] s'estinchió mientres a desglaziazión fazil que por sobrecaza en as arias refuchio. Manimenos sobrebibió més tiempo en a [[isla de Wrangel]].
 
== Descrizión ==
Midiba 3 m d'altraria en a cruz. A suya pelletapiel yera cubierta por [[zerra]]s con dica 1 de largura e de color castaña muito escura e que güei se beyen royencas. A pelletapiel teneba muitas glandulas sebazias que permitiban aumentar a impermeabilidat. Teneba reserbas de [[seu]] en oa [[tozuelocabeza]] y denzima d'a cruz fendo una chepa. As orellas[[orella]]s yeran chicas en comparanza con o [[Loxodonta africana|elefant africán]]. A trompa e as orellas yeran tamién cubiertas por pelo. A coda teneba una espansión en a base pa protecher a obertura anal.
 
As defensas yeran més grans en os masclos que en as fembras, teneban una forma un poquet espiral ent'alto e fueraafuera y encara podeban midir més de 4,5 m.
 
== Distribuzión ==
O mamut lanutlanuto amanixamaneix aá la fin d'a [[glaziazión de Riss]], a suya distribuzión se reduzió como ye natural en o periodo interglaziar Riss-Wrum, pero se tornó a estender muito en a [[glaziazión de Wrum]]. Se podeba trobar dende o sur d'[[España]] (a [[paúl]] de [[El Padul]] ([[probinzia de Granada|Granada]]) dica Escozia, e por l'este dica [[Siberia]] oriental. Cruzó [[Berinchia]] e s'estendilló tamién por Norteamerica[[Nordamerica]].
 
Se crei que s'estinchió d'[[Europa]] fa unasbels 12.000 añatasaños e que persistió dica fa 10000 en as peninsulas de [[Peninsula de Taimir|Taimir]] e [[Peninsula de Ghydan|Ghydan]] (Siberia). En a [[isla de [[Wrangel]] se conoxen fosils dica os 3.700 años BP, y eban encomenzato a eboluzionar enta l'o [[enanismonanismo]] (as fembras midiban uns 1.8 d'altaria, cualquecosa menos que as formas continentals).
 
En l'aria perinenca amanix en os sedimentssedimentos alubials de [[Fontrubí]], [[Vall de Bianya]] en [[Olot]], [[Sant Vicenç dels Horts]], río [[río Congost|Congost]] á man de [[Granollers]], [[Vallformosa]], [[Arenys de Mar]], [[Granada (Alta Garona)|Granada]], [[Montgiscard]], [[Tolosa]], ezetra,etz. en cambras e caños [[karstico]]s de [[Izturitze]], [[Houaliech]], [[Juncà]], [[Lamarche]], [[Sant Julià de Ramis]], ezetra,etz. u en atra clase de chazimientos como [[Gourdan]], [[Pape]], [[Olha 1]], [[Gatzarria]], [[Gerde]], [[Coupe-Gorge]], [[Harpons]], [[Terté]] e [[Lherm]]. O zaguer mamut perinenco conoxito ye d'o Magdaleniense meyo d'[[Izturitze]], entre os 14.500 años BP e os 13.000 años BP.
 
===Imachens===
<gallery>
Imachen:Wooly Mammoth-RBC.jpg|Reconstruzión de l'aspecto d'un mamut adulto
Imachen:Mammutino2.JPG|Reconstruzión de l'aspecto d'una cría
Imachen:Mammoth model 01.JPG
Imachen:Jeune mammouth IRSNB.JPG|Cría momeficata de maniera natural
Imachen:200805231215 Wollhaarmammut Millie Schädel.jpeg|Cranio d'un adulto
Imachen:Mammuthus primigenius et al.jpg|Reconstruzión d'o [[esqueleto]] d'un adulto
</gallery>
 
==Se beiga tamién==
*''[[Mammuthus lamarmorae]]''
*''[[Mammuthus columbi]]''
*''[[Mammuthus imperator]]''
*''[[Mammuthus trogontherii]]''
*''[[Mammuthus meridionalis]]''
 
== Bibliografía ==