Diferencia entre revisiones de «Vlacos»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 12:
== Istoria ==
[[Imachen:Valaques-Vlachs.jpg|thumb|left|250px|Brancas e migrazions istoricas d'os blacos]]
Carlo Tagliavini comenta que dende o punto de bista politico e istorico-churidico as primeras fitas d'os rumans en a organizazión estatal se fazioron en "simbiosis" con os eslabos. Os balacosblacos partizioron en a rebuelta anti-bizantina que lebó a la formazión d'o [[Segundo Imperio Bulgaro]], gobernato a lo prenzipio por a [[dinastía d'os Asans]] d'orichen blaco. IonitaIoniţa, d'a familia d'os [[dinastía d'os Asán]] se fazió coronar o 8 de nobiembre de 1204 como "rei d'os bulgaros e d'os balacos".<ref>[[Carlo Tagliavini]] LOS ORÍGENES DE LAS LENGUAS NEOLATINAS. INTRODUCCIÓN A LA FILOLOGÍA ROMANCE. Fondo de Cultura Economica.</ref>
 
En tiempos d'o dominio cruzato en o [[Imperio Bizantín]] os blacos de Grezia formoron un chicot estato que conoxió o biachero [[Benchamín de Tudela]], a [[GranBlaquia Balaquiala Gran]], que dimpués s'adibió a lo [[Imperio Bizantín]] recostruito por os [[Paleologos]]. Os almogabars conoxioron a los blacos de Blaquia la Gran en a suya migrazión dende [[Gallipoli]] ta [[Ducato de Neopatria|Neopatria]].
 
En o sieglo [[sieglo XIII|XIII]] bi ha rastros, encara que poco seguros de formazions politicas eslabo-blacas de poca importanzia en a [[Dobrucha]], mientres a lo norte d'o [[Danubio]], en as marguins de Transilbania a monarquía ongara estendillaba continament o suyo poder destruindo u asimilando os chicos boibodatos locals. Un diploma de 1247 d'o rei d'Ongría [[Bela IV]] atestigua a presenzia d'un boiboda[[boibot]] d'os [[oltens|blacos d'Oltenia]] e parte d'o [[Banato]] dito Seneslau, a qui o mesmo Reirei Bela IV reconoxeba zierta independenzia, sin que estase esento de pagar [[treudo]].<ref>[[Carlo Tagliavini]] LOS ORÍGENES DE LAS LENGUAS NEOLATINAS. INTRODUCCIÓN A LA FILOLOGÍA ROMANCE. Fondo de Cultura Economica.</ref>
 
Estió dimpués d'a embasión mongola d'o sieglo XIII cuan os balacos podioron formar os primers estatos sobirans propios d'una estansión important. En o sieglo XIV amanexioron os prenzipatos de [[Prenzipato de BalaquiaBlaquia|BalaquiaBlaquia]] e [[Prenzipato de Moldabia|Moldabia]], que conquirioron territorios a os [[mongols]] (u dimpués [[tartres]]) d'a [[Orda d'Oro]].
 
Estos prenzipatos cayoron baxo sobiranía turca otomana, a tamas d'a resistenzia de [[Vlad Tepes]] en BalaquiaBlaquia e d'[[Esteban lo Gran]] en Moldabia de l'aduya d'a [[Ongría]] de [[Matías Corvín]] (balaco[[blaco de [[Transilbania]]) e de [[Polonia]].
 
A fins d'o sieglo XVI [[Miguel lo Brabo]] podió formar un efimero estato con BalaquiaBlaquia, Moldabia, [[Transilbania]], pero fue esclafato por os [[Imperio Austriaco|austriacos]]. En o sieglo XVIII muitos balacosblacos d'a ribera sur d'o Danubio, (parlants d'o dacorrumán), en o norte de Bulgaria emigroron t'a ribera norte, establindo-sen en o [[Prenzipato de BalaquiaBlaquia]].
 
A fins d'o sieglo XIX o [[Imperio Ruso]] contribuyó a creyar un estato de mayoría balacablaca con os prenzipatos de Moldabia e Balaquia dito [[Rumanía]]. A funzión d'este estato yera a de [[estato tampón|tampón]] entre o [[Imperio Ruso]] e o [[Imperio Otomán]].
 
En o sieglo XIX fueras de [[Rumanía]] os balacosblacos yeran ixemenatos por toz os Balcans e dica en [[Morabia]] e sur de [[Polonia]]. As guerras balcanicas e un estato rumán més grant e fuerte dimpués d'a [[Primera Guerra Mundial]] fazioron que muitos balacos se refuchiasen u emigrasen ta Rumanía, a lo tiempo que en o sieglo XX muitos balacosblacos que han quedato fuera de Rumanía s'han asimilato a la poblazión cheneral d'a zona que abitan. A guerra zebil griega d'o sieglo XX ha perchudicato muito a los balacosblacos, con grants destruzions en a suya tierra.
 
== Referenzias ==