Diferencia entre revisiones de «Pinus halepensis»

Contenido eliminado Contenido añadido
m El querebe amillorar, pero agora m'han trucato que tiengo que marchar un ratet U_U
mSin resumen de edición
Linia 1:
{{Taxobox_begin | color = lightgreen| name = ''Pinus halepensis''}}
{{Taxobox image | image = [[Imachen:AleppokiefernPinus inhalepensis Vrsarg1.jpg|250px]]|caption = ''Pinus halepensis''}}
{{Taxobox_begin_placement | color = lightgreen}}
{{Taxobox_domain_entry | taxon = [[Eukaryota]]}}
Linia 12:
{{Taxobox_end_placement}}
{{Taxobox_section_binomial_simple | color = lightgreen| binomial_name = Pinus halepensis| binomial_authority = [[Philip Miller|Mill]], [[1768]]}}
{{Taxobox_image | image = [[Imachen:Mapa-pinus-halepensis1.png|200px240px|Distribuzión d'o pin borde]] | caption = Distribuzión d'o pin borde.}}
{{Taxobox_end}}
 
O '''pin borde''' u '''pinarra''' (''Pinus halepensis'' <small>([[Philip Miller|Mill.]], [[1768]])</small>), que tamién se conoix con os nombres de '''pin carrasco''' e '''pin albar''' (anque ixes dos son más chenerals de toda [[España]], no só que d'[[Aragón]]), ye un [[pin]] (en o [[chenero (biolochía)|chenero]] ''[[Pinus]]'') d'a [[familia (biolochía)|familia]] ''[[Pinaceae]]'', adautatopropio á lod'o [[clima mediterranio]] de tierras baxasbaixas e maritimas.
 
En [[Aragón]] no i ye una espezie guaire abundant, estando un árbol ocasional en a más gran parte d'a Comunidat cuan ye d'orichen silbestre, e plantato como árbol ornamental en cualques billas e ziudaz. As solas formazions naturals d'estes pins en Aragón amaneixen en as [[comarcas d'Aragón|comarcas]] de clima más suau per a prosimidat con a mar, p. ex. en a baixa [[Matarraña]], o [[Baxo Aragón|Campo d'Alcañiz]] e lo [[Mayestrato]]. En altras comunidaz autonomas de millor influyenzia mediterrania forma grans estensions, como en a [[Comunidat Balenziana]] e [[Cataluña]]. En as [[Islas Balears|Islas Baleyars]] ye la [[espezie]] de pin que más i domina.
 
== Descrizión ==
As agullas son berdas más claras que no en altros pins ta rebotar a [[luz solar]], dica bella miqueta más amarelliscas talment, pribando ansinas que s'escalfen masiato e deixando-les cabidar a umedat que tan prenzipal ye en os ixecos ambients mediterranios á on que abitan. En este sentito, son o pin silbestre millor adaptato en as condizions de baixa plubiometría d'a cuenca mediterrania, e gosa suportar bien as caloradas d'os estíus. D'ibierno, son más sensibles con as cheladas, estando este lo factor restritibo en a suya destribuzión en o interior.
Tien as fuellas de color [[berde]] clara pa reflexar millor á [[luz solar]] en zonas de clima calido.
 
l'Apelatibo cultista de pin «''albar''», nombre con lo que apareix en buena cosa d'a bibliografía hispanofablant, no demana si que d'a colorazión d'a suya [[crosta (plantas leñosas)|crosta]], grisa u blanquiñosa, más clareta que no en altras espezies de ''[[Pinus]]'' (d'o [[Idioma latín|latín]] «''albus''», blanco). Os [[estrobilo]]s (piñas) son más prolargatos que no en as altras espezies de pins, e maturan en 24 meses.
 
== Ecolochía ==
CoinzideConzide á sobent con a [[carrasca]], e la ha desplazatodesplazata en bellas zonas á on oque lo [[carrascal]] ye a bechezatión climax porqueperque crexecreixe mésmás ascaperapedo e resiste millor a presión umana de deforestazión. En [[Aragón]] coesiste á sobent con as formazions de ''[[Pinus pinaster]]'' que i son más dominaderas per a suya millor resistenzia á lo frido, e ye completament sostituito per ixa altra espezie en o [[Preperineu]] [[probinzia de Uesca|uescán]].
 
En bellas zonas d'a [[Depresión de l'Ebro]] prou duras pata ala carrasca, a pineta con [[coscollo]] u [[coscolla]]r cone pin borde i ye ala bechetazión climax.
 
===Imachens===
<gallery>
Imachen:Calanques Marseille Cassis 33.JPG|''P. halepensis'' á ran d'a mar en [[Probenza]].
Imachen:Pinus halepensis Rovinj.jpg|Pinarreta fendo forma de "bandera" en a costa [[croazia|crobata]].
Imachen:Maroc Atlas Imlil Luc Viatour 1.jpg|Pins dispersos en [[Marruecos]].
Imachen:SierraAlmijara.JPG|Grans formazions en a [[Probinzia de Malaga]].
Imachen:Pine closeup mediterranean.jpg|Detalle d'as agullas.
Imachen:Pinus halepensis g2.jpg|Piña.
Imachen:Halep.jpg|Tres piñas de diferent grau de maturazión.
Imachen:Aleppokiefer klein März 2005.jpg|Pinarra.
</gallery>
 
==Enrastres esternos==
En bellas zonas d'a [[Depresión de l'Ebro]] prou duras pa a carrasca, a pineta con [[coscollo]] u [[coscolla]]r con pin borde ye a bechetazión climax.
{{Wikispecies_line}}
{{Commonscat|Pinus halepensis|pins bordes}}
 
[[Categoría:Pinus|halepensis]]