Diferencia entre revisiones de «Dalmatas»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 1:
Os '''dalmatas''' abitaban a costa adriaticad'a [[Mar Adriatica]] dende Segna (un poco a lo sur de [[Fiume]]) dica Antìvaria u [[Cattaro]] e fuoron asimilatos por os croatas[[crobates]] e os italians de [[Dalmazia]]. Parlaban una luenga romanica parexita a lo italián. Yeran cristians catolicos.
== Luenga ==
O [[idioma dalmata|dalmata]] ye una luenga muerta dende o sieglo [[sieglo XIX|XIX]]. En Zadar o benezián sustituyó pronto a lo dalmata, que duró més en a Republica de Ragusa, autual [[Dubrovnik]], plegando dica o sieglo XV, cuan lo sustituyó o [[idioma serbocroata|croatacrobate]]. En [[Veglia]] o italián benezián e sobre tot o croata sostituyoron a lo dalmata de tot en 1898 cuan morió o zaguer parlant.
 
Ye una luenga més parexita a lo [[idioma italián|italián]] que a lo [[idioma rumán|rumán]], e a diferenzia d'este no tien [[sostrato lingüistico|sostrato]] daco-trazio. Sin d'embargo en bellas publicazions orichinarias de [[Rumanía]] u [[Croazia]] lo describen como una branca d'o [[idioma rumán|rumán]] e dica confunden os dalmatas con os [[morlacos]] e [[istriorrumans]]. A razón ye que en Rumanía bellas autoridaz academicas consideran l'arrumán, istrorrumán e meglenorrumán como dialeutos d'o rumán, ofizial en Rumanía e no tienen güena conoxenzia d'a espezifizidat e orichen d'o dalmata. En o caso de bels academicos croatascrobates relazionar os dalmatas con os [[morlacos]] ye situar lur presenzia en Dalmazia posterior a los eslabos e considerar-los plegatos dende o interior d'os Balcans e no como a poblazión natiba preeslaba de [[Dalmazia]].
 
== Istoria ==
Cuan cayó o [[Imperio Román]] d'Ozident a poblazión romanizata de Dalmazia creyó un estato román efimero, que remató ser almenistrato dende [[Costantinoble]]. A probinzia romana de ''Dalmatia'' s'estendillaba dende a [[Mar Adriatica]] dica os ríos [[río Drava|Drava]] e [[Danubio]]. En [[567]] os abaros eban conquiesto o reino d'os [[Chepidos]] e s'eban mobito, chunto con os eslabos sozmesos a ellos, ta Panonia. Os conflitos entre [[abaros]] e o Imperio Román d'Orient amanexioron inmediatament. Entre 605 e 615 os abaros y os suyos basallos eslabos atacoron a peninsula d'os Balcans, os establimientos romans d'o interior de Dalmazia cayoron debant d'os embasors e fuoron eliminatos. Dimpués d'as incursions d'abaros y eslabos a soziedat romana de ''Dalmatia'' e o ''Illiricum'' quedó desconchuntata en tierras d'o interior, quedando restinchita a islas e ziudaz costeras.
 
En [[614]] os embasors adrezoron lur atenzión enta as ziudaz costeras de Dalmazia, en espezial Salona, tan furament que a poblazión costera ebacuó a mayor parte d'as ziudaz d'o continent, fueras de Zara e se trasladó t'a seguridat d'as islas costeras. Poco dimpués que lurs ziudaz natals d'o continent esen estato crematas, os dalmatas tornoron a lo continent pa repoblar-lo. Os salonans s'establioron en ''Spalato'' ([[Split]]) dentro d'as parez d'o [[Palazio de Dioclezián]]. Os Epidaurans fundoron Ragusa. En as enrunas d'Acruvium fundoron Cattaro. Este escayeximiento marcó o prenzipio d'una nueba Dalmazia, més chicota, agora confinata a la costa adriatica. Se carauterizó por un erenzio román e ya a prenzipios d'o sieglo VII por o cristianismo. As tierras d'o interior fuoron ocupatas e poblatas por eslabos pagans pa cutio. En o futuro os restos de poblazions romanizatas d'o interior serán asimilatas por os croatascrobates, y en menor mida por os serbios que dimpués estarán montenegrins e por os albaseses.
 
Dalmazia debió a suya esitenzia continata a la suya propia resistenzia. Bizanzio yera incapar de nimbiar aduya a Dalmazia en os años cruzials de [[614]]-[[615]]. Dalmazia tenió conesions con Ravena. A seu bispal de Salona, en estato d'enruna fue trasladato ta Spalato, una diozesis baxo o Exarcato de Ravena. O poder d'os abaros desaparexió dimpués d'o fallito setio de l'año [[627]] e l'autoridat de Bizanzio s'estendilló a los dalmatas e bizins eslabos mugants. En l'año [[641]] encomenzó a combersión d'os croatas costerios. En a decada de [[720]] Dalmazia yera en ubierta rebelión cuentra Bizanzio dimpués d'un decreto que suprimiba a benerazió d'iconos. En [[751]] os bizantins fuoron forachitatos de [[Rabena]], Roma asumiba o control a a funzión de zentro eclesiastico enta on Dalmazia s'adrezaba. Bizanzio beyeba Dalmazia como probinzia en a suya propia dreita, ''Thema Dalmacia'' en cuenta d'un anexo a [[Ravena]].
En a costa serán os [[benezians]] qui asimilarán a os dalmatas, muitod'una tempranamenttraza espezialment primerenca en Zara.
 
[[Categoría:Pueblos latins]]