Diferencia entre revisiones de «Río Xúcar»

|imachen= [[imachenImachen:Júcar en Millares.jpg|250px|o río Xúcar 2 km enantes d'arribar en Millars]]

O '''Xúcar''' (en [[idiomaIdioma castellán|castellán]] ''Júcar'', en [[idiomaIdioma catalán|catalán]], ''Xúquer'') ye un [[río]] de l'este d'a [[Peninsula Iberica]]. Tien una [[longaria]] de 497,5 [[km]], trescurza as probinzias de [[probinzia de Cuenca|Cuenca]], [[probinzia d'Albazet|Albazet]] e [[probinzia de Balenzia|Balenzia]], e desemboca en la [[mar MediterranioMediterrania]]. Naxe a 1.700 [[msnm]], en a besant meridional d'o zerro de San Felipe ([[Sierra de Tragazet]]) e aá man tamién d'o naximiento d'o [[río Cuervo]] (cuenca d'o Tajo), d'o [[río Guadalabiar|Guadalabiar]] e d'o mesmo [[Tajo]], en o [[Sistema Iberico]].

[[Imachen:Río Júcar 1.jpg|thumb|250 px|left|Río Xúcar dende ''El Ventano del Diablo'' (probinzia de Cuenca).]]

En o suyo curso alto, o río Xúcar recorre a [[Serranía de Cuenca]] con una direzión norte-sur en una zona de [[Plebia|precipitaciones]] meyas superiors a los 800 mm añals por o que plega a tener un [[caudal]] absoluto en [[Cuenca]] de 11,25 [[m³³]]/s e un relatibo de 11,43 l/s/k&sup2km²;.

[[Imachen:Cuenca-2000 rio jucar 01.jpeg|right|thumb|250px|Río Xúcar pasando por [[Cuenca]].]]

En esta parte d'o suyo curso bi ha modelato [[karst|karstico]], con torcas[[torca]]s, dolinas[[dolina]]s e lenars[[lenar]]s, destacando os [[tormo]]s d'a ''[[Ciudad Encantada]]''. L'azión d'o Xúcar chenera formas flubio-karsticas[[karst]]icas, [[foz flubio-karstica|fozes]], d'o Xúcar e os suyos afluents como a ''Foz del Huécar'', on se troban as famosas ''[[Casas Colgadas|Casas colgadas]]''.

En a [[Manchuela]] o Xúcar fa un arco d'uns 90 graus e s'adreza enta l'este, como resultato d'un antigo fenomeno de [[cautura flubial]], y en ixe tramo bi ha muitos meandros[[meandro]]s entallatos como a ''Foz del Xúcar'', con zillos d'uns 150 m[[metro]]s d'[[altaria]] entre [[Exorquera]] e [[Alcalá del Xúcar]], ubiertos en una espezie de reliebe un poquet plegato que forma orichinalment a dibisoria d'auguas entre a besant [[Ozián Atlantico|atlantica]] e la [[Mar Mediterrania|mediterrania]].

[[Imachen:Concurso regional de pesca en Fortaleny, en el río Júcar.JPG‎|thumb|350 px|left|Concurso rechional de pesca (sin matar) en [[Fortaleny]], en la marguin dreita d'o río Xúcar.]]

Dimpués de trescurzar a zona montañosa d'o Caroch e salir d'o [[entibo de Tous]], plega aá tener o suyo caudal masimo en [[Sumacàrcer]], con 49,22 m³³/s e 2,75 l/s/k²; n'este punto, concretament en a Masía de Mompó (o tradizional puesto d'aforo), o Xúcar s'ubre en a planata dimpués d'aber pasato por as fozes on ye o entibo de Tous, d'astí enta debant os suyos libels baxan porque quitan augua pa os reganos d'as riberas [[Ribera Alta|alta]] e [[Ribera Baxa|baxa]].
[[Imachen:Estación de bombeo de agua del Júcar.JPG|thumb|right|200 px|Bombeyo de l'augua d'o Xúcar pa regar os [[Roz|arrozals]] de [[Sueca]].]]

Os zaguers tramos d'o curso entallato entre montañas fazilitan a alimentazión sotorrana de bels manantials[[manantial]]s artesans (''ojos del río Verde'', manantials de l'antigo canal de la Reva) que bi ha en a Ribera. Tamién o Canal Xúcar - Turia sale artifizialment en forma sotorrana dende o entiblo de Tous pa aflorar a un km a lo norte d'a nueba poblazión de [[Tous]], dende on s'adreza ta o noreste, pa regar güena parte d'a Ribera Alta e d'a [[Güerta Sur]] de Balenzia.

Esta zona ye a suya [[plana alubial]], con grant importanzia [[Economía|economica]], a causa de l'[[agricultura]], estando a zona més densament poblata d'o curso suyo. A plana ye formata por lo que trai o mesmo Xúcar e los afluents suyos [[río Magre|Magre]] e [[río Albaida|Albaida]]. O río tien un recorrito sinuoso con [[meandro]]s e ye en cotas més alteras que as tierras dezaga d'as marguins. Ye on se troba l'[[Albufera de Balenzia]] e bels [[almarchal]]s.