'''Primer Romanico''' ye la denominazión degutaque tádimana de l'[[arquiteutura|arquiteuto]] [[cataluña|catalán]] [[Puig i Cadafalch]] táta referir-se á l'[[Arte Románico|arte romanico]] desembolicauesarrollato en [[Aragón]] e [[Cataluña]] durandmientres d'olo [[sieglo X]].
A proximidátprosimidat cheografica d'istas rechions, á transtrabiés d'os [[Pirinés|Perineus]], con roo sudsur de [[Franzia]], e sula rezeptibidátsuya tárezeptibidat cara á's corrienzcorrients artisticas benigutasbenitas d'[[Europa]] fierefizo que áen raa [[Ribagorza]] e l'[[Condato d'Urchel|Urchel]], primeraménen primeras, e dimpués ápor tot loo Perineu zentral, s'iese-i manifestebanmanifestesen precozménprecozment amostranzasmuestras d'arte romanico. Á mientes que iste estilo cuallebano i cualló pas en autrapartigarra altraparti d'a [[Peninsula Iberica]] ent'odica lo segundo terzénterzio d'o [[sieglo XI]], áen rosos condaus catalansaragoneses e aragonesescatalans s'iese i troban encara autualménen l'autualidat numerosos exemplos d'añadasaños anteriors que, si no plenaménplenament romanicos, continencontienen muitas trazas definitorias d'isteeste estilo artistico.
Con obchetiboochetibo d'eludir roo termentermín "''[[prerromanico]]''", que gosa á ser emplegau conmocomo azepzión muito más ampla, encludiyéndencludindo chenericaménchenericament l'arte altomeyebal e paleocristián, e aá más, áen [[España]], l'estilo [[Arte bisigodo|bisigodo]], [[arte asturián|asturián]], [[arte mozarabe|mozarabe]] e de [[Arte de repoblazión|repoblazión]], Puig i Cadafalch prefireba ápreferiba emplegar l'exprisióna esprisión "Primer Romanico" táta fer desiñanzadesignio á ent'aquellas antizipaziónsantizipazions pirinencasperinencas d'o romanico propiaménpropiament deitodito. ista denominazión ye autualménautualment prou azeitadaazeptada.
