Diferencia entre revisiones de «Idioma celtibero»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 2:
|estatos=[[Peninsula Iberica]]
|territorios=[[Europa]]
|parladors=AmortadaMuerta
|p1=-
|p2=-
Linia 15:
|sil=-}}
 
O '''zeltibero''' yera una [[luenga zelta]] [[Luengas paleoispanicas|paleoispanica]] i charrata en o zentro-noreste de d'a [[peninsula Iberica]] dica o [[sieglo I]].
 
== Distribuzión ==
Se charraba en zonas de bellas [[Probinzias d'España|probinzias]] de o centro y nordestnoreste d'[[España]]: [[Probinzia de Zaragoza|Zaragoza]], [[Probinzia de Tergüel|Tergüel]], [[Probinzia de Cuenca|Cuenca]], [[Probinzia de Guadalachara|Guadalachara]], [[Probinzia de Segobia|Segobia]], [[Probinzia de Soria|Soria]], [[Probinzia de Burgos|Burgos]] y [[A Rioxa]], que en gran mida yeran zonas an l'arquiolochía documenta a [[cultura zeltiberica]].
 
De seguro i eba enclaus en atras zonas d'España, porque [[Plinio]] deziba de os zelticos de ''Beturia'' (costa entre a Guadiana y o Guadalquivir) deszienden de os zeltibers y les se parixen en ritos, luenga y nomes de ziudaz como ''Nertobriga''. Se sape tamién que i eba poblazions fortificatas por os zeltibers chunto a os [[ibers]] ausetans.
Linia 24:
A parte de lo que deziba Plinio l'arqueolochía confirma más enclaus zeltas d'afinidat zeltibera en l'[[Algarbe]] (estelas) y [[Alentejo]] (zeramica con orichen posible entre os arebacos).
 
Enta l'uest de a peninsula o zeltibero yera en contacto con lenguas indeuropeyas de clasificazión polemica como o [[lusitano]], propia de etnias como os [[lusitans]], [[betons]] y puede que os baczios[[bazios]].
 
== Fuens ==
Linia 30:
 
* Os bronzes de ''Contrebia Belaisca'', autual [[Botorrita]].
* Inscripzions rupestres en o santuario de [[Peñalba de Billastar]], amán de o lugar de Billastar, en a [[ComunidáComunidat de Tergüel]], escritas en alfabeto latino.
* Inscripzions en as teseras d'ospitalidat, a más estensa a de Luzaga, en Guadalachara.
 
Linia 39:
 
== Descripzión ==
* '''Carauters arcaicos indoeuropeyos''': O zeltibero teneba arcaísmosarcaismos indoeuropeyos que no aparixen en atra lengua zelta:
**Chenitibos singulars de os temas en o-, que ye –o en cuenta de –i.
**S'alzan os diftongos indoeuropeyos –eu y –ei, (datibo ''Luguei'' de [[Peñalba de Billastar]]).
Linia 60:
*Son muito interesans os teonimos:
**'''Neito''': En o bronze de Botorrita sale Neito, y corresponde con o dios irlandés ''Neit''
**'''Lugus''': o santuario de [[Peñalba de Billastar]] leli yera dedicato, aparixe mencionato en os bronzes de Botorrita, y en una lapida d'Uxama, ([[Burgo de Osma]]). Corresponde con o dios irlandés Lug, conoxito en tot o mundo Zelta, [[LyonLeón del Roine]] bién de ''Lugdunum''.
**'''Ocnioroco''': bi ha una lápida dedicata a ''Mercurius ocniorocus'' en [[Monreyal de Fariza]], (Zaragoza), corresponde a l'irlandés ''ogma'' y o galo ''ogmios''.