Biquipedia

Diferencia entre revisiones de «Valle de Broto»

Explorar historial interactivamente
← Ir ta a edición anteriorIr t'a edición siguient →
Contenido eliminado Contenido añadido
VisualWikitexto
m Bal de Broto tresladada á Balle de Broto sobre una reendrezera: Seguindo con a tonica d'os articlos benasqueses.
m Azentúo diacreticament "yá" (berbo ser)
Linia 2:
{{bergotés}}
 
A '''balle de Broto''' (en [[aragonés]] ''estándar'' '''bal de Broto''') yayá ra [[bal|balle]] que forma l'[[río Ara|Ara]] á mientres d'o suyo pasar por os monezipios de [[Broto]] e ra parde baxa de [[Torla]], en l'estremo noroczidental dera ''comarca'' d'o [[Sobrarbe]]. YaYá considerada á tal dimpués que ro río replague l'augua de l'[[río Arazas|Arazas]], e asinas, pase ta [[Torla]] dimpués d'o ''puant d'os Nabarros''. D'o cabo aldo dera cuenca mesma de l'[[río Ara|Ara]] en dizen [[Bal de Buxargüelo|balle de Buxargüelo]] (''balle' Buxargüelo''). O nombre d'a balle á ormino s'ha decumentato como "'''''balli' Broto'''''" por contraczión enno [[bergotés|parlar autóctono]].
 
'''[[Torla]]''' yayá ro nuclio de referanzia d'o [[torismo|turismo]] d'a [[Bal d'Ordesa|balle d'Ordesa]] e d'a parde oczidental d'o [[Parque Nazional d'Ordesa y d'as Tres Serols|Parque Nazional]]. Fincada enna parde más anguasta d'a balle, á'n que nomás bi hay que dos barrangos que fayan a baxada d'''O Mondiniero'' d'una mano e d'[[Sierra d'as Cutas|as Cutas]] por l'altra: Os barrangos de ''Lusarre'' e ''Zercurán''.
 
A balle, que s'abre más enna billa de [[Broto]], prenzipia de rezibir afluyantes en iste lugar: de primeras o [[Río Sorrosal|Sorrosal]] d'alto d'o [[Puerto de Cotefablo|Cotefablo]], e dimpués o ''barrango d'o Furco'' que baxa dera [[Punta Trallata]] (por l'este) e ra [[Río Yosa|Yosa]] dend'a [[bal de l'Otal|balle d'Otal]] por l'uaste.
 
Os lugars d'[[Oto]] e '''[[Broto]]''' son compartindo agora ra cabelera d'a namplazión dera balle, á'n que están todas as tiarras de regano. Ista estruturazión en forma de ''ribera'' s'ha feto de mantener p'abaxo taro lugar de [[Saruiset]], puasto á'n que ro [[río Chate]] bi llega t'esembocar en l'[[río Ara|Ara]] ennas [[Plana d'Ubiar|planas d'Ubiar]] ("''LLanos de Planduviar''" en [[castellán|castellano]]).
Istas planas son o produto de l'acumulaziónacomulazión de l'antigua [[morrena]] glaziar d'o [[Era cuaternaria|cuaternario]] que s'estendeba t'asdí.
[[Image:026.Plana d'uviar dende Buesa (Llanos de Plandeluviar).JPG|thumb|250px|right|[[Plana d'Ubiar]] ambiasta d'alto d'o lugar de [[Buesa]]. Detrás de todo se puade bier a [[Peña Canziás]], debantando-se por aldo lo que ya p'alabez, tan abaxo, ya ra [[Ribera de Fiscal]].]]
A [[Plana d'Ubiar]] yeyá un contino de biallos sedimentos empregatos oi pa fincas de regano, debiditas en cuatro fincas que son prenzipals, d'o norte ta'l sudsur: ''Nerines'', ''Xalzar'', ''l'Ubiar'' e ''O Chuncar''. En o zentro de todas eras se troba l'[[Ermita de San Chorche (Saruiset)|Armita de San Chorche d'Ubiar]] e un zentro d'interpretazión dera fauna ''salvaje'' d'os entornos.
 
En rematando ras planas d'Ubiar, a balle de Broto tián otro anguasdamianto enno ''Recolón de Bollars'', un meandro t'á'n que bi esaugua ro ''barrango de Fornos'' e tamián d'á'n que emprenzipia ra pista que puya t'[[Asín de Broto]], o zaguero lugar d'o monezipio t'o sur, e puasto d'á'n que s'escomienza ra [[Ribera de Fiscal]].
Obteniu de "https://an.wikipedia.org/wiki/Valle_de_Broto"