Diferencia entre revisiones de «Estau de conservación d'especies»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 1:
O '''estatoestau de conservación''' d'una [[especie (biolochía)|especie]] ye la mida de probabilidat que ixa remane existindo en o futuro, parando-ie cuentas no nomás que ta o [[volumen]] de población actual si que tamién t'as tendencias amostratasamostradas per a especie a traviés d'os tiempos, d'a existencia de [[predador]]s u altras menazas, d'as modificacions previstas d'o suyo ''[[habitat]]'', ecetra.
 
A más difunditadifundida d'as clasificacions posibles ta os estatosestaus de conservación ye la que elaboró a [[Unión Internacional por a Conservación d'a Naturaleza]] (conoixitaconoixida por as sieglas [[idioma anglés|anglesas]] IUCN), a on que se compilan os datos d'a clamataclamada [[Lista Roya d'as Especies MenazatasMenazadas]]. A zaguera versión d'ixa clasificación fue publicatapublicada en o [[2004]] y distingue as siguients ueito categorías:
 
;No Evaluato (NE): Quan que no se tienen datos de garra estudeos sobre d'a viabilidat d'a especie, y temporalment son adscritos ent'a categoría ''No EvaluatosEvaluaus''.
 
;Datos Insuficients (DD): Quan que os datos que se tienen d'a especie son desactualizatosdesactualizaus u insuficients en qualidat y cantidat ta poder-ne decidir si a especie ye viable u no. Alavez, s'indica como a ''Insuficientment DatataDatada''. Ixo no quier pas decir que la especie sía fuera de periglo. Manimenos a sobén a manca de datos provién precisament de l'esparzo numero d'exemplars.
 
;Periglo Baixo (LR): A especie ha estatoestau evaluataevaluada y os resultatosresultaus d'ixa evaluación diz que no mi ha razons ta considerar-la a garra d'as categorías más preocupadoras. Con a excepción d'os animals domesticos y d'o [[Homo sapiens|ser humano]], que no están comprenditoscomprendius en a clasificación, totas as especies no menazatasmenazadas se troban dintro d'ista categoría, a qualsiquiera d'as suyas tres soz-categorías.
::'''Preocupación Menima (LC)''': A especie no cumple garra d'os criterios ta estar aconsiderataaconsiderada como a mereixedera de garra mesura de proteción.
::'''AmanataAmanada ta t'a Vulnerabilidat (NT)''': A especie no ye obchecto de garra mesura de protección, anque as suyas poblacions son escasas u bien se troban restrinchitasrestrinchidas a un ''habitat'' prou restrinchitorestrinchiu u que proximament en será.
::'''Pendient de Mesuras t'a Conservación (CD)''': A especie podería estar dintro d'altras categorías de periglo más grans si no porque estás protechitaprotechida por mesuras que ne regulan a existenxia.
 
;Vulnerable (VU): A especie se troba menazatamenazada d'extinción sía por o descenso d'a población, por a degradación d'o suyo ''hábitat'', a introducción de [[parasito]]s u competidors, a fragmentación d'os suyos nuclios poblacionals u qualsiquier altra [[razón]] que faiga posibles eventos posteriors u catastrofes que la exterminen posteriorment.
 
;En Periglo (EN): A especie se troba en periglo d'extinción inminent, sía por un descenso estimatoestimau observatoobservau d'a metat d'a suya población en a suya decada, por a existencia de menos de 2500 exemplars adultos, por a restricción d'o suyo ''hábitat'' dica quotas por baixo d'os 5000 Km<sup>2</sup>, u altras causas.
 
;En Periglo Critico (CR): A especie ye menazatamenazada d'extincion en un futuro inmediato, sía por a desapareixencia d'alto ta un 80% d'os suyos miembros, u por a existencia de menos de 250 exemplars adultos, u por a restricción d'a suya aria de destribución ta 100 Km<sup<2</sup> u menos.
 
;ExtinguitoExtinguiu en estatoestau salvache (EW): No s'han puesto trobar exemplars vivos d'a especie en o suyo [[medio natural]] encara que se n'haigan feto estudeos exhaustivos, y se considera que nomás que son conservatosconservaus exemplars en [[agricultura|caultivo]] u cautividat.
 
;ExtinguitoExtinguiu (EX): Dimpués d'estudear-se exhaustivament o suyo ''hábitat'', no bi ha garra dandalo razonable que o zaguer exemplar d'a especie no sía muerto.
 
== Os estatosestaus de conservación en [[Biquipedia]] ==
 
[[Biquipedia]] indica o estatoestau de conservación d'as especies con as categorías emplegatas por a [[IUCN]], anque con dos salvedatz:
 
* Quan as especies son extinguitasextinguidas, s'indica tamién si s'extinción en tiempos historicos u se conoix nomás que por o rechistro fosil. As especies dintro d'esta categoría, lochicament, nunca no estión examinatas por a IUCN.
 
* O estatus d'as especies domesticas, que a IUCN no contempla pas, s'indica como a "''Domestico''" u "''Domestica''", u más simplerament "''No MenazatoMenazau''".
 
== Vinclos externos ==
 
* {{es}} [http://www.iucn.org/webfiles/doc/SSC/RedList/redlistcatspanish.pdf Categorías d'a IUCN en a suya versión d'o 2001]
* {{en}} [http://www.iucnredlist.org/ Motor de chira informatizatoinformatizau ta especies en a Lista Roya d'a IUCN]
 
[[Categoría:Ecolochía]]