Diferencia entre revisiones de «Martes martes»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m clean up, replaced: o hibierno → l'hibierno using AWB
Linia 18:
{{Taxobox_end}}
 
A '''fuina de papo amariello''' (''Martes martes'' <small>([[Linné|L.]], [[1758]])</small>) ye un [[Carnivora|mamifero carnivoro]] d'a [[familia (biolochía)|familia]] d'os [[mustelidae|mustelidos]], d'a mesma mida alto u baixo que os [[gato]]s domesticos y un peso aproximato de 1,5 Kg. O pelo que tienen istes animals ye de color marrón fusca, cheneralment sin de variacions d'entre animals, pero en o l'hibierno les creixe más luengo y sedoso. Ye muit caracteristica d'ista especie la taca amariella que tienen en o [[peito]] y parte ventral d'o [[cuello]], «[[papo]]», que les da lo nombre popular [[Idioma aragonés|aragonés]]. A especie ''Martes martes'' ye, a demés, amás gran d'as dos [[especie]]s de fuinas que se troban en [[Aragón]].
 
Fan vida cheneralment en puestos boscosos, a on i troban arbols viellos ta fer-ie lo [[cado]]. Istes animals son os solos [[mustelidae|mustelidos]] que tienen unglas retractils, que emplegan ta mover-se con muitas trazas per alto d'os árbols. Cuentan con una gran achilidat que emplegan ta cazar. Constituyen os más firmes [[depredador]]s d'[[esquiruelo]]s en estato salvache.
Linia 25:
 
== Zoonimia ==
A part d'o [[zoonimia aragonesa|zoonimo]] ''fuina de papo amariello'' tamién existió o zoonimo ''marta'' u ''mart'' documentato en textos medievals aragoneses d'os peaches de [[Las Barracas de los Chaqueses]], [[Daroca]] y [[Zaragoza]].<ref> [[J Angel Sesma]], [[Ángeles Líbano]] ''Léxico comercial en Aragón (Siglo XV)'' Institución Fernando el Católico, 1982 </ref> En os textos comercials d'o sieglo XV de Zaragoza, de luengache mixto catalán-aragonés mesmo se documenta ''marts gibellins'', ''marts gebellins'', talment aplicato a pellizos d'unatra especie.
 
== Referencias ==