Diferencia entre revisiones de «Prunus persica»

Contenido eliminado Contenido añadido
mSin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 16:
{{Taxobox_end}}
 
A '''presiquera''' u '''presquero''' (''Prunus persica'' <small>([[Linnaeus|L.]], [[1758]])</small>) ye un [[árbol caducifolio]] natural de [[China]], d'entre 5 e 10 m d'altaria quan ye adulto, miembro chunto con l'[[almendrera]] d'o [[chenero (biolochía)|subchenero]] ''[[Amygdalus]]''. lL'Árbolárbol ye extensament caultivato en diversas variedatz perque produce una [[fruita]] singularment gustosa, o '''presiego''' u '''presco'''.
 
[[Imachen:Peach flowers.jpg|thumb|left|Flores de presquero]]
Linia 28:
 
== Fitonimia ==
O [[codonyo]] se clamaba ''MALUS MELUS'', mazana de miel, u ''MALUS COTONIUS'', estando ''COTONIUS'' a [[codonyera]]. Como a sobén se feban [[empelte]]s ta millorar o fruito, rematoron idenficando-sen os dos, ''MALUS PERSICUS'' y ''MALUS COTONIUS'' en bellsbell romancesromance hispanicoshispanico interiorsinterior; en [[Idioma castellán|castellán]] por eixemplo dando ''Melocotón'' como nombre ta o presco y ''membrillo'' ta o codonyo, de ''MALUS MELUS'' y con sufixo "''[[sufixo -illo"|-illo]]''. En [[galaico-portugués]], [[Idioma asturián|asturiano]] y [[Idioma catalán|catalán]] continaron emplegando-sen derivatos de ''PERSICUM'', igual quecomo en [[Idioma occitán|occitán]], [[Idioma francés|francés]] y [[Idioma italián|italiano]].
 
En [[Idioma aragonés|aragonés]] tenemos as palabras ''priesco'' ([[Edat Meya|medievalismo]] que veyemos en a [[literatura alchamiada]]), ''presco'', en a [[Tierra plana|Tierra Plana]] y Teruel, ''precieco'', ''presiego'', ecetra... A forma ''malacatón'' y vegatas la consideran [[aragonesismos en castellán|aragonesismo]] en estudios sobre o lexico [[castellán murcián|murciano]], [[castellán andaluz|andaluz]] oriental... y tamién se diz en a [[Val deval ld'Ebro]], pero de seguro ye un vulgarismo [[Idioma castellán|castellán]] por analochía con ''malo''.
 
== Pavía ==
Linia 58:
Os presquers tienen altizas necesidatz de nutrients, requerindo más [[nitrocheno]] que a mayor parte d'os fruitals. Se puet aplicar un [[abono]] NPK con regularidat y un aporte extra de [[fiemo]] de corral d'agüerro, dimpués d'a cullida.
 
== Cautivo en a Val de ld'Ebro ==
 
Especialment famosos son os prescos de [[Calanda]], ''denominación d'orichen'' que aplega a tota la ribera d'ode [[río Guadalop|Guadalop]] y [[río Guadalopiellode Calanda|GuadalopielloCalanda]], a [[Pui Moreno]] y [[Val Muel]] (huerta d'ode [[río Regallo|Regallo]]), ribera d'ode [[río Martín]] y [[Maella]] (Baixo [[río Matarranya|Matarranya]]). Os prescos de tot o Baixo Aragón historico son os solos d'o mundo que s'embolsan enantesantes d'a suya [[maduración]].
 
== Consellos ta una buena cullida ==