Diferencia entre revisiones de «Idioma galo»

Contenido eliminado Contenido añadido
Dexbot (descutir | contrebucions)
m Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured
Sin resumen de edición
Linia 21:
O '''galo''' ye una [[luenga celta]] huei amortata que se charraba en a [[Galia]] antis d'a plegata d'os [[Antiga Roma|romans]]. Feba parti d'as luengas celticas continentals chunto a lo [[Idioma celtibero|celtibero]], o [[Idioma lepontico|lepontico]] y o [[Idioma galata|galata]].
 
Seguntes bellsbell investigadorsinvestigador, o [[veneto (celta)|dialecto veneto]] d'o suruest de [[Bretanya]] ye en realidat a continación d'o galo que se charraba encara en o [[sieglo V]], un poco contaminato por elementos [[idioma bretón|bretons]] traitos por os refuchiatos de l'ueste d'a [[Isla de Bretanya]].
 
A romanización de Galia estió un proceso lento y bi habió un periodo de coexistencia entre a luenga celtica gala que retaculaba y un [[latín galico]] plen de celtismos, que por a centralidat y importancia d'este territorio podeban esdevenir chenerals en o territorio román.
Muitos d'os elementos celtas que i ha en [[idioma aragonés]] no se remontan a los idiomas celtas [[Hispania|hispanicos]], se remontan u a palabras galas presas por lo [[latín]] y cheneralizatas con ell (''[[aloda]]'', ''[[camisa]]'', ''[[carro]]''), u a palabras galas presas principalment por o [[Latín galico|latín de Galia]] y tipicas d'o [[galorromanz]]. Unas poquetas podioron pasar dende o galo ta o vasco-aquitán y fer part d'o [[substrato lingüistico#substrato pirenenco|substrato pirenenco]] lexico que hi ha en [[occitán gascón|gascón]], [[Idioma aragonés|aragonés]] y [[Idioma catalán|catalán]].
 
Son parolas galas que se cheneralizoron en latín ''ALAUDA'', ''AREPENNIS'', ''CAMISIA'', ''CAPANNA'', ''CEREVISIA'', ''CARPENTUM'', ''CARPENTARIUS'', ''CARRUS'', ''SALMO'' y ''LEUKA'',<ref name=RAFALAPESA>{{es}} [[Rafael Lapesa]]: ''Historia de la lengua española'', [[Editorial Gredos]], 2001. p 50-51.</ref> que se pueden trobar en luengas romances bien luent de l'antiga Galia. De feito, en aragonés en perdura beluna: ''[[aloda]]'', ''[[camisa]]'', ''[[cabanya]]''/''[[capana]]'', ''[[cerveza]]'', ''[[carro]]'' y ''[[salmón]]''. En francés a primera lista ha perdurau como ''alouette'', ''arpent'', ''chemise'', ''charpente'', ''charpentier'', ''char'', ''saumon'' y ''lieue''. A parola ''cabane'' present en francés ye en realidat un [[occitanismos en francés|occitanismo]].
 
== Referencias ==
{{listaref}}
 
== Bibliografía ==
*{{es}} [[Jean Markale]]: ''Los celtas y la civilización celta''. [[Taurus humanidades]], 1992.
*{{es}} [[Rafael Lapesa]]: ''[[Historia de las lengua española]]''. Editorial Gredos. (1981).
*{{fr}} [[Jean-Louis Tritter]]: ''Histoire de la langue Française''. Editor: Paris, Ellipses - 1999.
 
== Se veiga tamién ==
*[[Celtismos en francés]].
*[[Celtismos en aragonés]].
 
{{Luengas celtas}}