Diferencia entre revisiones de «Idioma celtibero»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición |
Sin resumen de edición |
||
Linia 15:
|sil=-}}
O '''celtibero''' yera una [[luenga celta]] [[Luengas paleohispanicas|paleohispanica]]
== Distribución ==
Se charraba en zonas de bellas [[Provincias d'Espanya|provincias]] d'o centro y noreste d'[[Espanya]]: [[Provincia de Zaragoza|Zaragoza]], [[Provincia de Teruel|Teruel]], [[Provincia de Cuenca|Cuenca]], [[Provincia de Guadalachara|Guadalachara]], [[Provincia de Segovia|Segovia]], [[Provincia de Soria|Soria]], [[Provincia de Burgos|Burgos]] y a comunidat autonoma d'[[A Riocha]], que en gran mesura yeran zonas an l'arqueolochía documenta a [[cultura celtiberica]].
De seguro hi heba enclaus en atras zonas d'Espanya, porque [[Plinio o Viello|Plinio]] deciba d'os celticos de ''Beturia'' (costa entre a [[río Guadiana|Guadiana]] y o [[río Guadalquivir|Guadalquivir]]) descienden d'os [[celtibers]] y les se pareixen en ritos, luenga y nombres de ciudatz como ''Nertobriga''. Se sabe tamién que hi heba poblacions
A part de lo que deciba Plinio l'arqueolochía confirma más enclaus celtas d'afinidat celtibera en l'[[Algarve]] (estelas) y [[Alentejo]] (ceramica con orichen posible entre os [[arevacos]]).
Linia 44:
**Uso de conchuncions como ''kue'', ''nekue'', y a conchunción ''uta'', que tamién se conoixe en [[luengas indoiranias|indoiranio]].
* '''Caracters arcaicos celtas comuns con o [[luengas gaelicas|gaelico]]''': representaban feitos que antes se trobaban en o [[protocelta]] que se charraba en [[Europa Central]], que evolucionoron ta atros caracters, pero que se conservoron en gaelico y celtibero por a posición marguinal suya.
** O celtibero se difenciaba d'o [[idioma lepontico|lepontico]], [[idioma galo|galo]] y d'as luengas celtas de Britannia, ([[luengas galo-britónicas]]), y coincidiba con o gaelico, en que conservaba a -Kw- indoeuropea, y no la transformaba en P-. Asinas en gaelico "[[cabeza]]" se dice ''cenn'', (y se diciría de manera
** Atra coincidencia con o gaelico yera que conservaba a g- labiovelar.
** O gaelico mos puede servir pa interpretar o etnonimo "[[arevacos]]" como [[vacceus]] de l'est, igual que l'antigo reino de [[Arguill]] en [[Escocia]] que significa ''Oir Ghaedil'', gaelicos de l'est.
Linia 52:
== Onomastica ==
*Bi ha toponimos celtibers caracteristicos:
**
**Con a radiz '''''seg''''', (victoria): ''Segontia'' > [[Sigüenza]], ''Segovia'' > [[Segovia]], [[Sigueya]], ''Seguisamo'' > [[Sasamón]].
**Con un [[superlativo]] en ''sama, xama'', visible en a diosa gala ''[[Belisama]]'', tenemos amás de ''Seguisamo'', ''Uxama'', (la muito alta, en Soria, y tamién atra en tierras [[Autrigons|autrigonas]]) y ''Ledaisama'' > [[Ledesma]].
Linia 59:
*Son muito interesans os [[teonimo]]s:
**'''[[Neton|Neito]]''': En o [[bronze de Botorrita]] sale ''Neito'', y corresponde con o dios irlandés ''[[Neit]]''
**'''[[Lug]]us''': o santuario de [[Penyalba de Bellestar]] li yera
**'''[[Ocnioroco]]''': bi ha una lapida
== Bibliografía ==
*{{es}} [[Guillermo Fatás Cabeza]] (coordinador): ''Los celtas en el valle medio del Ebro''. [[C.A.I]], 1989.
{{Luengas celtas}}
|