Diferencia entre revisiones de «Puerto de Cotefablo»

Contenido eliminado Contenido añadido
No trobo en garra pachina a etimolochía de Cotefablo, pero ye que quasi de seguro que "cote" vien de COLLIS
mSin resumen de edición
Linia 1:
:''Iste articlo tracta sobre o puerto de Cotefablo. Ta atros usos d'o termin Cotefablo, se veiga '''[[Cotefablo (desambigación)]]'''.''
{{Puerto Montaña
|nombre = Cotefablo
|imachen = 01.Puerto de Cotefablo (Uesca,y Aragón)Cerro Leturiacha.jpg
|comentario = Puerto de Cotefablo y [[cerro Leturiacha]] dende o [[cuello Otal]]
|país = [[Imachen:Flag of Aragon.svg|22px|border]] [[Aragón]]
|ziudá1 = [[Tierra de Biescas]]
|ziudá2 = [[Val de Broto]]
|altaria = 1.423
|calendata =
Línea 14 ⟶ 15:
}}
 
O '''puerto de Cotefablo''' ye un [[puerto de montanya]] d'o [[Pireneu]] [[Aragón|aragonés]]. Ye situato a 14231586 [[metro]]s d'altaria ysobre une a villa deo [[Brotocerro Leturiacha]], enque desepara la val d'o [[Sobrarberío Sorrosal]], con a villaafluent de l'[[BiescasAra]], en l'a comarca de [[Alto GalligoSobrarbe]], pory meyoa cuenca d'a N-260. Bi ha dos tonels en o puerto, o tónel[[barranco de ''Gavín'' y lo tónel de ''Cotefablo''. Iste zaguer fue construito en [[1935Sía]], yafluent mientres ad'o [[Guerrarío Civil EspanyolaGalligo|Guerra CivilGalligo]] estió campo de batalla. Dendeen l'[[1993Alto Galligo]]. ye tamién alumbrato.
 
Actualment ye trescruzau por a [[carretera N-260]], gracias a o [[tunel de Cotefablo|tunel carretero de Cotefablo]], y une as [[villa]]s de [[Broto]] (costau sobrarbenco) y [[Biescas]] (por o de l'Alto Galligo), a una altaria de 1423 [[metros sobre o nivel d'a mar|msnm]] por debaixo d'o puerto tradicional.
O puerto prencipia en [[Biescas]] y remata en [[Broto]], pasando por os lugars de [[Gavín]], [[Yesero]], [[Linás de Broto]] y [[Fraixén]]. Ye a rota tradicional ta ir dende a [[val de Tena]] enta o [[Sobrarbe]].
 
== Cheografía ==
Ye un puerto famoso entre os [[ciclismo|ciclistas]] aficionatos y profesionals. En a [[Vuelta ciclista a Espanya]] de [[1989]] l'alemán [[Raymund Dietzen]] tenió una cayedura grave en o tónel de Cotefablo, allora encara sin d'alumbrato, que li obligo a albandonar a practica d'iste [[esporte]].
 
O puerto ye a muga natural entre a [[cuenca hidrografica]] d'o Galligo y a de l'Ara, por ista parte, y esnaviesa por alto d'un [[sarrato (orografía)|cresta]] que baixa dende a [[sierra Tendennera]] y s'une con a [[sierra d'a Erata]], y recibe o nombre de [[cerro Leturiacha]]. Tamién ha estau, historicament, a muga entre o [[Viello Aragón]] y o [[Condato de Sobrarbe|condau de Sobrarbe]].
Cheolochicament ye un [[cuello (topografía)|cuello]] ubierto en o [[flysch eocén]] pirenenco, que se troba entre as capeceras de dos barrancos, o [[barranco de Sía]], afluent d'o [[río Galligo]], y o [[barranco de Sorrosal]], afluent de l'[[río Ara|Ara]].
 
Como puerto principal entre dos vals, o Cotefablo presentaba una vía de comunicación historica relativament important, con un camín que puya dende [[Linars de Broto]] y [[Yesero]], a costau y costau d'o puerto, as dos poblacions más amanadas. En a [[Guerra Civil espanyola]], o puerto fue o puesto a on que se vivión bellas scenas de conflicto, y o tunel de Cotefablo, que alavetz plegaba d'haber-se construiu (1935), estió a o punto d'estar dinamitau en 1938.
 
Actualment o puerto ye más conoixiu por o suyo [[Tunel de Cotefablo|tunel]], que ye o punto de coronación d'o puerto carretero.
[[Imachen:Puerto de Cotefablo (Uesca, Aragón).jpg|thumb|right|250px|Baixada d'o Cotefablo en a N-260 por o costau d'a [[val de Gavín]] (Alto Galligo).]]
YeDende uno punto d'envista d'a practica [[esporte|esportiva]], o sector d'a N-260 que pasa por o puerto famosode Cotefablo ye aprofeitau entrepor osnumbrosos [[ciclismo|ciclistas]]. aficionatosO ypuerto profesionals.ha Enestau puesto por a on ha pasau la [[Vuelta ciclista a Espanya]] en muitas edicions. En a Vuelta de [[1989]], l'alemán [[Raymund Dietzen]] i tenió una cayeduracaíta grave en o tónel de Cotefablotunel, allora encara sin d'alumbrato, que lile obligoobligó a albandonar a practica d'isteo [[esporte]]ciclismo.
 
==Vinclos externos==
*{{es}} [http://www.enciclopedia-aragonesa.com/voz.asp?voz_id=4372&tipo_busqueda=1&nombre=Biescas&categoria_id=&subcategoria_id=&conImagenes= O Puerto de Cotefablo], en a ''[[Gran Enciclopedia Aragonesa]]''.
 
[[Categoría{{DEFAULTSORT:Puertos d'os Pireneus|Cotefablo]]}}
[[Categoría:Puertos d'os Pireneus]]