Diferencia entre revisiones de «Fitero»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 1:
:''Este articlo trata sobre os '''fiteros''' que son zonas claras en a baixant d'una montanya. Ta o municipio d'a [[Ribera Navarra]], en a [[comarca de Tudela]], se veiga '''[[Fitero (Navarra)|Fitero]]'''.''
[[Imachen:Waipatiki Reserve 01.jpg|thumb|right|200px|Un ombrehombre albira lo paisache dende un '''fitero''' en o mont.]]
Un '''fiter''' u '''fitero''' (de «[[fita]]»<ref name="CASAUSMIGUEL">{{an}} [[Chesús Casaus Parrilla|CASAUS PARRILLA, Chesús]] et [[Pascual Miguel Ballestín|MIGUEL BALLESTÍN, Pascual]], ''Dizionario Aragonés de Terminos Cheograficos''; [[Gara d'Edizions]]. Zaragoza, [[2008]]. ISBN 978-84-8094-059-7</ref>) ye una malla sin de [[selva]] en a baixant d'un [[mont]] que, en paisaches de selva mas u menos preta, se fa vistero de luent gracias a que ye espullada. Os fiters gosan estar formacions naturals, no pas feitas por l'hombre, a ormino porque son puestos de [[lastra (orografía)|lastra]] u [[prato|prau]] en de a selva no puede desarrollar-se por manca de [[suelo]], anque a suya orichen tamién puede estar en as [[lit]]adas que rancan a vechetación.
 
En [[ganadería]] de montanya, os fiters feitos en puestos estratechicament alteros s'emplegan ta cosirar os [[ganau]]s dende luent, perque permiten de columbrar os animals que se paixentan en as [[estiva]]s sin que calga puyar t'allá en do son. Os animals de [[pastura]] tamién os emplegan ta chacer-bi quan fan a [[murria]], sobretot quan l'orache ye de fresca, porque i troban sol quan en as estivas ya empecipia a fer frido.<ref name="TopBroto">{{es}} [[María Isabel Allué Navarro|ALLUÉ NAVARRO, Mª Isabel]] et [[María Pilar Fuertes Casaus|FUERTES CASAUS, Mª Pilar]]. ''Nombres para un paisaje (toponimia del Valle de Broto)''. Ed. Comarca de Sobrarbe + Diputación de Huesca; Zaragoza, [[2006]]. ISBN 84-611-1141-9</ref> Os fiteros que os ganaus emplegan ta asoleyar-se se dicen [[amorriador]]s.