Diferencia entre revisiones de «Idioma anglés»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 21:
|sil=eng
}}
L'[[idioma]] '''anglés''' (en anglés {{audio|1=En-us-English.ogg|2='''English''' /ˈɪŋɡlɪʃ/}}) ye un [[luengas chermanicas|idioma chermanico]] occidental orichinario d'o norte d'[[Europa]] que se desembolicó en os reinos anglo-saxons d'[[Anglaterra]] (a dita [[Anglaterra anglo-saxona]]) y s'espardió dende o suyo orichen por totas as [[islas Britanicas]]. Debito a la influencia economica, melitar, scientifica, cultural y colonial de [[Reino de Gran Bretanya|Gran Bretanya]] y d'o [[Reino Unito]] dende o [[sieglo XVIII]], a traviés d'o [[Imperio Britanico]], y d'os [[Estatos Unitos]] dende a segunda metat d'o [[sieglo XX]],<ref>Ammon, Ulrich (2006). [http://books.google.com/?id=LMZm0w0k1c4C Sociolinguistics: an international handbook of the science of language and society]. Walter de Gruyter. ISBN 3-11-018418-4.</ref><ref>Schneider, Edgar (2007). [http://books.google.com/?id=QIE6zGSd8okC Postcolonial English: varieties around the world. Cambridge University Press]. ISBN 0-521-83140-7.</ref><ref>Mazrui, Alamin (1998). [http://books.google.com/?id=6lQTPxdYx8kC The power of Babel: language & governance in the African experience]. University of Chicago Press. ISBN 0-85255-807-4.</ref> l'anglés s'ha espardito por tot o mundo, convertindo-se en a luenga de referencia a ran internacional, gosando emplegar-se como ''[[lingua franca]]'' en muitas rechions.<ref>Crystal, David (1997). [http://books.google.com/?id=d6jPAKxTHRYC English as a Global Language. Cambridge: Cambridge University Press]. ISBN 0-521-53032-6.</ref><ref>Wardhaugh, Ronald (2006). [http://books.google.com/?id=0J2VOzNYtKQC An introduction to sociolinguistics. Wiley-Blackwell]. ISBN 1-4051-3559-X.</ref> En muitos puestos s'amostra como [[segunda luenga]] y mesmo se fa servir como [[luenga oficial]] d'a [[Unión Europea]] y de muitos países d'a [[Mancomunidat Britanica de Nacions]], asinas como muitas organizacions internacionals. Ye a tercera luenga con mayor numero de fablants nativos d'o mundo, dimpués d'o [[idioma chinés mandarín|chinés mandarín]] y d'o [[idioma castellán|castellán]].<ref name="ethnologue">"[http://web.archive.org/web/19990429232804/www.sil.org/ethnologue/top100.html Ethnologue, 1999]". Web.archive.org.</ref>
 
Historicament, l'anglés s'orichinó d'a fusión de varias luengas y dialectos que hue se conoixen colectivament como [[antigo anglés]] u [[idioma anglo-saxón|anglo-saxón]], y que los trayioron a la costa este d'Anglaterra os antigos colonizadors d'orichen [[Pueblos chermanicos|chermanico]] ([[anglo-saxons]]) arredol d'o [[sieglo V]] – derivando a parola ''anglés'' d'o nombre d'os [[anglos]], que con os [[saxons]] formaban os anglo-saxons.<ref>{{cita web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/English |title=English&nbsp;— Definition from the Merriam-Webster Online Dictionary |publisher=Merriam-webster.com |date=2007-04-25 |accessdate=2010-01-02}}</ref> Un important numero de parolas de l'anglés derivan d'o [[latín]], ya que ista yera de bella forma a ''[[lingua franca]]'' d'a cristiandat y d'a vida intelectual europea por ixas envueltas.<ref name="Spiritus-temporis.com">{{cita web|url=http://www.spiritus-temporis.com/old-english-language/latin-influence.html |title=Old English language&nbsp;— Latin influence |publisher=Spiritus-temporis.com |date= |accessdate=2010-01-02}}</ref> A luenga tenió amás grans influencias de l'antigo [[idioma nordico antigo|idioma nordico]] u [[idioma norrén|norrén]] debito a las invasions [[Vikingos|vikingas]] d'os sieglos [[Sieglo VIII|VIII]] y [[Sieglo IX|IX]], y tamién recibió influencias d'o [[Idioma francés|francés]] (y d'o latín a traviés d'o francés) en estar un dialecto francés a luenga d'os conquiridors que esdevenioron a clase dirichent d'Anglaterra dimpués d'a [[batalla de Hastings]] ([[1066]]) y a conquiesta d'o país por [[Guillén I d'Anglaterra|Guillén ''O Conquiridor'']].